Naar inhoud springen

Nieuwe Tijdinghen/1620/13 november (2)

Uit Wikisource
13 november 1620 [1] Verhael vande Victorie in Bohemen, van het in nemen der steden, sterckten, ende Casteelen, door het Crijschvolck vande Keyserlijcke Majesteyt, ende den Legher vanden Doorluchtichtighen Hertoch van Beyeren, ende den Legher vanden Cheur-Vorst Hertoch van Saxen, teghen de Rebellen in Bohemen

[Nieuwe Tijdinghen], Boekje T, [vrijdag] 13 november 1620

20 november 1620 [1]
[ 1 ]
 

Verhael vande
Victorie in Bohemen, van
het in nemen der steden, sterckten, ende Casteelen, door het Crijschvolck vande Keyserlijcke Majesteyt, ende den Legher vanden Doorluchtichtighen Hertoch van Beyeren, ende den Legher vanden Cheur-Vorst Hertoch van Saxen, teghen de Rebellen in Bohemen.

Nv eerst Ghedruckt den xiij. November 1620.

T’Hantwerpen, By Abraham Verhoeven, op de Lombaerde veste, inde gulde Sonne. 1620.T.
Met Gratie ende Privilegie.

 
[ 3 ]
 


Tijdinghe wt Constantinopelen.

ALsoo den Gratiaen Furst van Moldavien vernomen hadde datter een Capigio met 200. Turcken quam van den Turcksche Porten, om hem om hals te brenghen, soo heeft den Furst Gratiaen met den Koninck van Polen Intelligentie ghehadt, ende is met eenigh volck daer by hem op betrout heeft, daer naer toe ghetrocken, ende heefdt den Capigio met de Turcken alles ter neer gehouwen, ende is weder ghekeert, ende de Polacken zijn int Lant ghekomen, ende hebben noch twee duysent Turcken in der Moldauw waer onder de Overste waren verslaghen, ende den Vorst Gratiaen heefdt de Polacken int lant ghebrocht ende ouer gheleuert, [ 4 ]ende den Coninc van Polen doen aen zweeren, waer ouer den Coninck van Polen heeft xx/ duysent Cosagghen in anderen quartieren van des Turckx gebiedt ghesonden.

Wt Milanen, van leſte October.

Alhier wort de Trommel dapper gheslaghen om nieuw Volck aen te nemen voor die 7. nieu Cappiteynen, daer mede dat Regiment Conte Gio Sarbellone in Valtellina sal versterckt worden, want dat Volck van Don Philippo Spinola oock swac is, ende den Velt-Heer R. bevint hem noch tot Como.

VVt den Punten van de Valtellina 24. October.

Die Grauw Punten dat meestendeel de Catholijcken zijn, ende connen met de andere niet accorderen, die van Valtellina hebben de Spagniaerts, ende de Banditen heel in Possessie ghesedt, ende wercken sterck voorts met de Fortificatien.
Don Jan de Medici heeft bevolen alle Garnisoenen in Valtellina te verstercken, waer ouer tot dien eynde aen comen vier duysent Napolitanen, men wilt niet hooren spreken van gheen Restitutie te doen de Catholijcken willen Meester blijven, en willen de Calvinische niet te wille weten, waer ouer de Quartieren teghen Camonica, Morben, ende ande[ 5 ]re plaetsen aen de Venetianen plaetsen wel beset worden.

VVt Schlackenwalt in Bohemen.

Wy zijn in dese Quartieren in grooten Anghst, Den Graeff van Bucquoy, Don Balthasar de Maradas, des Hertochs van Beyerens, den Bisschop van Wirtsburg, Aichstet, Dillinghen ende andere Catholisch volck, en hebben niet op ghehouden eenighe plaetsen in te nemen, Blan, Dachau, Heidt, Frauwenberg, Buchau, Notschotitz, Gomerauw, Wilkischauw, Meroditz, ende Zeszlau in genomen, maer hebben allen t’volck doot gheslaghen, ende de Dorpen meestendeel in brant ghesteken.
Ende alsoo is den Graef van Bucquoy volc met de Cosagghen over de Heyde ghetrocken, ende hebben tot Oschlen elf huysen in brant ghesteken, van onsen nieuwen Ghepretendeerden Coninck verstaen wy, dat hy tot Rockescam is, ende van den Legher en weten wy niet sekers, ende des Bucquoys leger, met dat Beyersche volck is tot Stiala, ende Oudt Pilsen.

VVt Egger van 26. October in Bohemen.

Alsoo het Beyersche volck eenighe mijlen wcechs, met de boeren te roouen, doot slaen ende dorpen af te branden, stedekens, Vlecken ende Plaetsen, ende Heeen Huysen in te nemen ende te berooven, soo zijnder [ 6 ]eenighe van de Gherebelleerde staten van Bohemen by den anderen gheweest, ende hebben gheresolveert ende ghesloten, eenighe defensie daer teghen te doen, ende willen het Bemer Bosch gansch doen af houwen, oftse den Hertoch van Beyeren, ende den Graeff van Bucquoy daer eenighen wederstant costen mede doen, ondertusschen quam hier tijdinghe dat Carls Badt in brandt ghesteken was ende verbranden.

Tijdinghe wt den ouer Pfaltz van 27. Octob.

Hier verstaetmen van de belegeringe van Pilsen dat den Hertoch van Beyeren de stadt op gheeyscht heeft aen den Grave van Mansfelt om de selve over te leveren, d’welck den Graef van Mansfelt belooft heeft men woorden, om des Keysers volck op te houden, want hy verwachter secours, Middeler tijt heeft den Hertoch van Beyeren, siende t’bedroch, seer ghescholden sulcx niet te houden, ende heefdt een groote somme Ghelts op den Mansfelts lijf ghestelt, wie hem kan krijghen, hoe datter mede vergaen sal, wilt men nu met den eersten vernemen.
Sondaechs op den 25. October hebben des Beyersch Volck op den vyant in Bohemen groote schade ghedaen, ende zijn tot onder Schlackenwalt ghekomen ende gherooft, hebben dat stedeken van Buchau in ghenomen, ende wat zy in de wapen vonden alles vermoort, ende neder gehouwen, plaetse Ludis heeft [ 7 ]hem goetwilligh met accoort ouer ghegheven.
Men verstaet dat die Bucquoysche ende Beyersche Armade naer der Marckt Tuscha trecken, om alsoo naer den Saxer Kreysz te keeren, ende dan met den Hertochs van Saxische Chrijsch-volck ende hulpe naer Praghe trecken.

VVt Polen.

Hier verstaedtmen dat de Polacken verre in der Walacheyen ende Moldauw veel mijlen weechs zijn in ghetrocken, ende hebben hun in der Cochin begeven, zijnde van Intentie gheweest, als zy Podolien Walachey, ende Moldauw onder haerlieden hadden ghebracht, alsdan wilden zy van achter in Zevenburghen in den Transilvaens Lant vallen, ende int voort trecken soo hebbense de Turcxsche Armada ghemoet, ende de Polacken hadden 12. duysent Walachiers by hun, als zy den Turck ontmoeten soo zijn de Walachiers by den Turck gevallen, daer hebben de Polacken moeten te rugghe trecken, soo datse malcanderen dapper gheslaghen hebben, den Ouersten van de Polacken eenen Zulkewsky, ende Konierpolsky, en weetmen noch niet waer die zijn.

I.Z.V.H.

FINIS.

 
[ 8 ]
 

De Priuilegie van onſe Ghenadighe Princen.

ALBERTVS ende ISABELLA Clara Eugenia Eertſz-Hertoghen van Ooſten-rijck, Hertoghen van Borgondien, Brabandt, ende Souueraine Princen van Nederlandt, &c. Hebben door ſinguliere Priuilegie verleendt in’t Iaer ons Heeren ſeſthien hondert ende vijf, Onderteeckent I. de Buſſchere, ghegunt ende verleent aen Abraham Verhoeuen, geſworen Boeck-Drucker binnen Antwerpen, te moghen Drucken ende te ſnijden in houdt oft Copere Platen, ende te vercoopen, in allen de Landen van hare ghehoorſaemheyt, alle de Nieuwe Tijdinghen, Victorien, Belegeringhen, ende innemen van Steden, die de ſelue Princen ſouden doen oft becomen, ſoo in Vrieſlandt oft ontrendt den Rhijn: Ende midts dien in deſe Nederlanden ter oorſake van den ghemeynen Treues ſulcx niet te paſſe en compt. Soo hebben hare voorſeyde Hoocheden aen den ſeluen Abraham Verhoeuen, wederom op een nieuwe toegelaten te moghen Drucken, ſnijden, ende te vercoopen alle de Victorien, Belegheringhen, innemen van ſteden ende Caſteelen die voor de Keyſerlijcke Majeſteyt ſouden gheſchieden in Duytſlandt, in Bohemen, Moravien, Ooſten Rijck, Sileſien, Hungharijen, ende andere Provintien in het Keyſerrijck gheleghen, ghe-exploiteert van wegen den Graue van Bucquoy, ende Dampier, oft andere, midts-gaders oock alle de Nieuwe Tijdinghen van Hollandt, Brabandt, ende andere Provintien van Ouermaze comende, &c. Verbiedende aen allen Boeck-druckers, Boeck-vercoopers, Cremers, ende andere de ſelve naer te Drucken oft Conterfeyten in eeniger-hande manieren, Op de penen daer toe gheſteldt, breeder blijckende by de Brieven van Octroye, verleendt den xxviij. dach Ianuarij 1620. In hunne RadenGheteeekentA. I. Cools.
D’ander inden Secreten Rade gedaen den vj. Meert 1620.
OnderteeckentD. Gottignies.