Nieuwe Tijdinghen/1620/Schriftelijcke insinuatie
| Schriftelijcke insinuatie ghedaen by haere Vorstelijcke Doorluchticheydt Hertoch Maximiliaen van Beyeren, aenden Ceurvorst Pfaltz-Grave, belanghende de Keyserlijcke Commissie, aende Staten van Bohemen. Ghedateert wt de Vryſtadt den 25. Auguſti 1620 door Maximiliaen van Beyeren
[Nieuwe Tijdinghen], Boekje Xxx, [ca. 13 oktober] 1620 |
14 oktober 1620 [1] → |
Schriftelijcke
INSINVATIE
ghedaen by haere
Vorstelijcke Doorluchticheydt
Hertoch Maximiliaen van Beyeren,
AENDEN
Ceurvorst Pfaltz-Grave,
belanghende de Keyserlijcke Commissie, aende Staten van Bohemen.
Ghedateert wt de Vryſtadt den 25. Auguſti 1620.
Overghesedt wt de Hooch-Duytsche sprake in onse Nederlantsche Tale.
T’Hantwerpen, By Abraham Verhoeven, inde gulde Sonne 1620.Met Gratie ende Privilegie.Xxx.
_vignet.jpg)
Ghedateerd wt de Vryſtadt den 25. Aug. 1620.
VRiendelijcken seer lieven Neue, wt wat ghetrouwe, ende Gheaffectioneerde Duytsche sorchvuldigheyt ende liefde, wy soo voor als naer, de nieuwe pretense keuse, der Croon Bohemen, V. L. onder den Dato vanden 24. ende 26. Septem. 7. ende 26. October lestleden, ende sub dato 24. Meert, 10. Appril, ende 5. May vanden teghenwoordighen Jaere, vermaent hebben (dat V. L. eene vremde ende anderens toebehoorenden Croone by behoorlijcke successie crooninghe verkreghen niet aenveerden en [ 4 ]soudet, noch des Torckschen Vasal ende Slaeve te worden, wiens hulpe ende assistentie V. L. niet kunder ghederven, het welcke eene groote verwachtinghe ende versmadenisse sal wesen, voor de loffelijcke duytsche Natien, ende der selver groote vryheyt, principalijcken van beyde de Coninckrijcken, Hungaren, ende Bohemen, ende andere Oosten-rijcksche Erff-landen, de welcke door soo ontallijcke costen moeten, ende vergietinghe van soo veel Christelijcx bloets, tot noch zijn beschermpt gheweest, nu in perijckel ghestelt worden, vande Turcksche slavernije, iae dat gheheele Rijck tot roof ghegheven wordt, aen alle vremde Natien, ende besonder V. L. als eenen aensienelijcken Ceurvorst des Roomschen Rijcx die by zijn Landt ende Ondersaeten in groote Authoriteyt ende gherustheyt, wel hebt connen leuen, v seluen in sulcken groote onruste ende perijckel hebt begeuen, ende dat om uwent wille soo veele landen geruineert ende menichte van onschuldich Christelijckx bloets moeten worden. Sonder dat v. l. achtervolgende de ingeplante constitutien quid tibi non vis fieri altere ne feceris, alsulcke vremde Croone haeren gerechten ouden Coninck restitueert, ende de oprurige Landen wederomme in stilte brenght, ende het loff ende exempel van uwen Neve den Dieren Helde, Marckgrave Philips, Hooch-loffelijcker ghedach[ 5 ]tenisse (die met alle kracht ende macht de Landen teghens de slavernije voor den Erf-vyant des Christelijcken naems beschermpt heeft) niet voor ooghen stelt, maer ter contrarien soo veele ghehoor zijt ghevende, aen veel oproerighe rebellen, ende bloet-dorstighe menschen, de welcke anders niet en trachten, dan om de arme Christene menschen tot slaven vanden Turck te brenghen.
Het welck alles wy v. l. soo ghetrouwelijcken gewaerschout hebben, ende daerenboven v. l. oock ghewaerschout, dat by aldien dese oproer niet gestilt en wordt, ende de Keyserlijcke Majesteyt ons commandeert, achtervolghende de schuldighe plicht ende eer soo sullen wy de selve Keyserlijcke Majesteyt als onsen van Godt ghestelden Over-Heere, ende Hooft met alle onse macht ende kracht, tot profijt vant gemeyn beste secoureren ende bystaen, het welc alles geven onse waerschouwingh-brieven, principael de lesten (waer van hier mede Copije is gaende) ghenoechsaem te kennen sulcke ghetrouwe, ende goethertighe waerschouwingen, wy van bloede maechschaps, ghebuerschaps naems ende Stams wegen niet en hebben kunnen onderlaeten, ghelijck V. L. selver in uwe antwoorde bekendt, als dat de selve waerschouwinghen anders niet ghenomen en worden, datse komen wt eene oprechte, getrouwe Duyt[ 6 ]sche affectie teghens v. l. ende der selver huys bedraghende, als oock wt iverighe sorchvuldigheyt voor v. l. ende het ghemeyn beste, ende dat wy aen V. L. ghedaen hebben, ghelijck eenen ghetrouwen Neve, ende Vrient behoort te doen etc.
Hoe het nu compt dat sulckx alles sonder eenighe vruchte is verloopen, ende ter contrarie op het aldererghste ghecomen is, ende de Christenheyt op het scherpste van een naelde gestelt wordt, soo is de Key. Ma. ghenootsaeckt gheweest ons te commiteren, soo wel over zijn Erf-landt, Oostenrijck ende op der Ens, als oock het Coninckrijck van Bohemen, ende dese commissie op ons stellen, het welcke wy met groote droefheyt beklaghen, ende van herten wenschen, dat het soo verre niet ghekomen, als oock dat wy van sulcken swaeren Commissie mochten ontlast blijven.
Daeromme soo en hebben wy wt ghetrouwe oprechte liefde, ende affectie niet onderlaten kunnen v. l. de voorsz. Keys. Commissie achter volghende de Copije te communiceren, ende daer beneffens te vermaenen, dese, ende andere gheaffectioneerde Keur ende Vorsten, Princen ende Staten, vermaninghen ende ghetrouwen raet te behertighen, de Croone aen den behoorlijcken ghecroonden ende ghesalfden Coninc te restitueren, de Bohemen ende der geincorporeerde [ 7 ]Landen, tot ghehoorsaemheyt der Keys. Ma. te beweghen, ende allen de Conspiratie metten Erf-vyant den Turck, ende andere wederspannighe te verlaten, ende als eenen goeden patriot des Rijckx der selver vyanden te helpen wederstaen. Daer aen sullen v. l. doen t’ghene het gheheel Roomsche Rijcx, ende beyder Coninckrijcken welvaart sal wesen, want den almoghenden Godt die voorseker aen dese rebellie geen goet ghevallen en heeft, en sal de oorsaeckers niedt onghestraft laten.
Ende by aldien de Bohemen dese vermaningen ende Keys. Commissie wesen, de welcke wy hunlieden hebben doen insinueren niet ghehoorsaem en willen wesen, soo moeten wy de Keys. Ma. in dese swaere sake gehoorsaemheyt thoonen, ghelijck wy alreets bereedt zijn met onse macht naer Bohemen te marcheren, ende teghens der voorsz. Staten ende Ondersaten van Bohemen voorts te varen, hoe wel het met de persoone een andere meyninghe is hebbende, het Landt op der Ens is mette Keys. Ma. ghereconcilieert, ende hebben hun tot gehoorsaemheyt begeven, ende hadden wel verhopt dat die Bohemen van gelijcken souden ghedaen hebben, maer alsoo het niet en geschiet sullent inden wille des Almoghenden Heere stellen.
Actum Vrystadt den 25. Augusti 1620.
FINIS.
De Priuilegie van onſe Ghenadighe Princen.
ALBERTVS ende ISABELLA Clara Eugenia Eertſz-Hertoghen van Ooſten-rijck, Hertoghen van Borgondien, Brabandt, ende Souueraine Princen van Nederlandt, &c. Hebben door ſinguliere Priuilegie verleendt in’t Iaer ons Heeren ſeſthienhondert ende vijf, Onderteeckent I[.] de Buſſchere, ghegunt ende verleent aen Abraham Verhoeuen, geſworen Boeck-Drucker binnen Antwerpen, te moghen Drucken ende te ſnijden in houdt oft Copere Platen, ende te vercoopen, in allen de Landen van hare ghehoorſaemheyt, alle de nieuwe Tijdinghen, Victorien, Belegeringhen, ende innemen van Steden, die de ſelue Princen ſouden doen oft becomen, ſoo in Vrieſlandt oft ontrendt den Rhijn: Ende midts dien in deſe Nederlanden ter oorſake van den ghemeynen Trefues ſulckx niet te paſſe en compt. Soo hebben hare voorſeyde Hoocheden aen den ſeluen Abraham Verhoeuen, Wederom op een nieuwe toegelaten te moghen Drucken, ſnijden, ende te veroopen alle de Victorien, Belegheringhen, innemen van Steden ende Caſteelen die voor de Keyſerlijcke Majeſteyt ſouden gheſchieden in Duytſlandt, in Bohemen, Morauien, Ooſten Rijck, Sileſien, Hungharijen, ende andere Provintien in het Keyſerrijck ghelegen, ghe-exploiteert van wegen den Graue van Bucquoy, ende Dampier, oft andere, midts-gaders oock alle de Nieuwe Tijdinghen van Hollandt, Brabandt, ende andere Provintien van Ouermaze comende, &c. Verbiedende aen allen Boeck-druckers, Boeck-vercoopers, Cremers, ende andere de ſelve naer te Drucken oft Conterfeyten in eeniger-hande manieren, Op de penen daer toe gheſteldt, breeder blijckende by de Brieven van Octroye, verleendt den xxviij. dach Ianuarij 1620. In hunne RadenGheteeekentA.I. Cools.
D’ander inden Secreten Rade gedaen den vj. Meert 1620.
OnderteeckentD. Gottignies.