Nieuwe Tijdinghen/1620/ca. 3 november
| ← [ca. 30 oktober] 1620 [4] | Verhael hoe dat sijn Ex. Marqvis Spinola is met den gheheelen Legher naer de stadt Worms ghetrocken, Ende hoe dat der Protestanten Legher oft Ghevnieerde Vorsten met hunnen Legher ghescheyden zijn. Waer ouer sy meynden in te nemen de stadt Kirberch, ende zijnder af gheslaghen, daer sy ouer de twee hondert mannen voor verloren hebben
[Nieuwe Tijdinghen], Boekje Q, [ca. 3] november 1620 |
6 november 1620 → |
Verhael hoe dat sijn
EX. MARQVIS SPINOLA
is met den gheheelen Legher naer de stadt Worms ghetrocken, Ende hoe dat der Protestanten Legher oft Ghevnieerde Vorsten met hunnen Legher ghescheyden zijn.
Waer ouer sy meynden in te nemen de stadt Kirberch, ende zijnder af gheslaghen, daer sy ouer de twee hondert mannen voor verloren hebben.Eerst Ghedruckt in Nouember 1620.
_Bucquoy%27s_army_besieging_a_city.jpg)
T’Hantwerpen, By Abraham Verhoeuen, op de lombaerde Veste, inde gulde Sonne. 1620.Q.
_vignet.jpg)
Tijdinghe wt Ceulen, ende des Marquis Spinola Legher, 24. Octobris. 1620.
HEt nieuwe incomende Crijsch-volck, het welck tot secours ghesonden wort van zijn Excellentie den Marquis Spinola is ouer [ 4 ]de Moesel ghepasseert, den 21. Octobris soo te voet als te peerde, fraey wt ghelesen volck, de voetknechten waren alle Musquettiers, ende fraey peerde volc wel ghemonteert, in alles te samen by de vijf duysent mannen, waer ouer commandeerden Monsieur de La Motterie, Gouverneur van Maestricht, ende moesten den 24. ditto int Legher van den Marquis wesen, ende namen haeren wech ouer den Hondts-Rugghe.
Daer zijn by den Marquis Spinola noch ghearriveert 4. duysent mannen, van den Eerts-Hertoch Leopoldus, soo dat het Leger vermeerdert is 9. duysent mannen, waer mede men vermeyndt nv haest wat aenghegrepen sal wesen.
Sijne Ceur-Vorstelijcke Doorluchticheyt van Ceulen heeft een groote menichte van Schuppen, Houweelen, Karren, ende Cordewaghens ofte Pijpegalen doen ghereet maken met alderhande instrumenten van Oorloghen, de welcke hy van hier naer Bon laet voeren, om de vesten van de stadt aldaer te verstercken, ende oftmen noch een schansse tot Reyndorf aen den Bonnerberch op worpen sal en canmen noch niet weten.
Sijne Ceurvorstelijcke Doorluchtigheyt heefdt twee hondert Soldaten wt Landt van Luttig in Bon doen legghen tot versekeringhe van de stadt, [ 5 ]ende tot Duyts teghen ouer Ceulen zijnder duysent Musquettiers ghelogheert.
De Staten van Hollant wt den Naeme van den Brandenborgher, doen aen de nieuwe Schants zu Mondorff sterck wercken, ende wort ghemaeckt op de maniere van Schenken Schants, in den eersten deden die van de Schansse betalen door elck voeder Wijns den Rhijn af comende 6. Rijcx-Daelders, ende voor elcken persoon een Cop stuck, dat was 12. stuyuers, waer ouer zijne Doorluchtigheyt sulcx verstaen hebbende, heeft doen commanderen, geen Passagiers oft Goederen daer voor by te passeren, dan te lande te comen naer Colen, die van de Schanse sulcx vernomen hebbende, hebben terstont Ordre ghecreghen als datse de goederen alles moeten laten passeren ende repasseren sonder yet te gheven oft yemant wat af te nemen, d’welck nu soo gedaen wort.
Ouer eenighe daghen heeft de Keyserlijcke Maj. Brieuen ende Sauvegarde doen publiceren, ooc van ghelijcken zijn Ex. Marquis Spinola ouer alle int Lant van den Pfalts aen eenen yeghelijcken, als datmense in ghenade ende bescherminge sal nemen, allen de ghene die begheeren, ende eenichsins hun gherust willen houden van teghen de Keyserlijcke Ma. op te staen, ende sullen vry zijn van allen lasten, Tollen, ende onbeswaert te zijn van eenighe Gar[ 6 ]nisoenen, ende sullen Sauvegarde hebben van alles tot alles, waer over vele Jonckers, Heeren, ende Edelen hun daer toe beginnen te verstaen, ende begheuen om de Sauvegarde te ghenieten, ende hun Lant ongheschent te blijven.
Tijdinghe vant Legher van ſijn Ex. Marquis Spinola den eerſten Nouember, 1620.
Alsoo der Ghevnieerde Vorsten Legher verstaen hebbende, als dat het volck van den Eertz-Hertoch Leopoldus ghevallen was int Lant van den Marquis van Dourlach, soo zijnder eenighe gheweest, van de Vorsten oft Vnie, ende hebben sulckx willen verhoeden, sommighe vonden gheraden, den Marquis Spinola wederstant te doen, soo datter een groote dissentie ende werringhe onder haer lieden is opghestaen, waer ouer zijn Excellentie Marquis Spinola samblant ghemaeckt heeft om zijn volck hier ende daer in Garnisoen te legghen, hem stil te houden, der Protestanten Legher is oock op ghebroken met groote dissentie onder malcanderen ende disordre, waer van een partije is ghetrocken naer Keysers Louter, waer dat t’Hof is daer de oude Pfalts Gravinne haer plach te houden, eene partije van der Ghevnieerde Vorsten Legher is ghetrocken na de Stadt Kirberch, d’welck den Marquis Spinola met weynich volck te voren hadde verouert, ende [ 7 ]hebben de Stadt met ghewelt meynen in te nemen waer ouer die van binnen hun soo dapper hebben gheweert, dat den vyant de Stadt met schanden heeft moeten verlaten, ende ouer de twee honderdt mannen heeft verloren daer voor, daer leyt in Cappiteyn Masieres, de welcke hem cloeckelijck heeft ghedraghen met zijne Soldaten, soo dat den vyant wederom te rugghe is ghedreuen na Keysers Louter, met veel ghequetsten, diemen den Nombre noch niet en weet, maer die op de plaetse zijn blijuen ligghen heeftmen ouer de 200. beuonden.
Middeler tijt in dese disordre van der Protestanten Legher soo heeft zijn Ex. Marquis Spinola zijnen heelen Legher in alder diligentie doen by een comen ende vergaderen, ende is op ghetrocken na de stadt Worms, al waermen vermeynt hy de selve met gewelt sal aen tasten, by aldien sy hun met accoort niet en begheven in de Ghehoorsaemheyt van zijn Keyserlijcke Majesteyt, watter voorders naer volgen sal, salmen den Leser met den eersten verclaren.
FINIS.
De Priuilegie van onſe Ghenadighe Princen.
D’ander inden Secreten Rade gedaen den vj. Meert 1620.
OnderteeckentD. Gottignies.