BINNENLAND. Consulaire dienst.
Bij K. B. is aan den heer D. Mat a k fontein, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als vice-consul der Nederlanden te Christiania» J.J. Rinck.
Onze Londensdhe correspondent schrijft 13 dezer:
Een hooje onderscheiding is te Leurt gevallen aan onzen stadgenoot en landgen-iot, den he^r J. J. Rinck, directeur van \V. H. Muller & Co. te Londen, die door de Knr.injin benoemd is tet officier in de Huisorde van Oranje. Dc;k* onderscheiding houdt verband met de nitnemende verdiensten door den lc*or Rinck verleden zomer verleend bij het .->e-/.,yek aan Engeland, hare komst met de ~Batavier", haren terugkeer met de „Zeeland", alsmede de treinregeling voor de reis naar Cumberland. Nljverheidsraad.
Men meldt ons:. In d. in dit jaar gehouden vergaderin-e van dcc Nijverheidsraad heeft do Voorjarig bestaan van den Raad herdach cern overzicht over de in dit - den Raad verrichte werkzaamte doen Esamensteilen.
Sinds de vorige mededeelingen heeft de onder meer den minister van Arbeid, ca Nijverheid op diens veTasek. in • aan een eenigen tijd geleden uitrpig advies, verder van voorwend bij de herziening der Ukwet.
'iat door het Centraal Bureau voor .--rcjhillende statistieken worden len, die vcor de Nederlandsche nijverheid - zijn, terwijl die industrie in de C de CommisÈsie v-oor de Statistiek slechts door • ion wordt vertegen woord is*d, Raad aanleiding gegeven bij den n B*ionen.land
-n, voor .de in druk verschenen -tatisitek een prijs wordt bc.. dio hooger is gesteld dan die van daarmee overeenkomende uitgaven van ml Bttrean vcor de Statistiek. '■'.cc verwacht de Raad, dat door een handelsstatistiek meer onder '-den zal worden verspreid cm daaraan haar doel zal beantwoorden.
De 1! :n den p.poorwegraad door be■ voorzitter, die als zoodanig nden Baad is, verschillende hem de waaruit hij is samenvoorstellen ten aanzien van nstrrgeling der N-den gegeven. ds in het algemeen rapport betref- Kamers van Koophandel aan den van Arbeid, Handel ep Nijverheid.dvies. om ten -spoedigste het noodige er bevordering, dat alle besluider Kamers van Koophandel, welke voor haar uitgaven meebrengen, daaronder begrerootingen, c>penbaa.r wordeu gede Raad herhaald bij een afzonder! ve, waarin hjj tevens de motieven, welke hem daartoe hebhen geleid, beeft ret. Deze motieven konnsn hierop ■!.t eeneirzijds de Nederlandsche die een groot deel der gelden, waarde Kamers van Koophandel beschikken, het recht dient te hebben, kennis i nemen van de wijze, waarop die geiden door de Kamers worden gebruikt, doch - bij de tegenwoordige werkwijze der i • en voldoende overzicht over haar rte kan worden verkregen.
Tons' nog worden vermeld, dat voor a den Nijverheidsraad deizelfde personen, welke aan het einde van het vorig jaar in den Raad zitting hadden, zijn aangewf-zon. Wat op coöp. vereenigingen.
(Schriftelijk beantw. vragen.)
de vraag van den heer W e i t k a m p 111 een wetsontwerp tot der wet op de Coöperatieve vcreeniintwoordde de Minister van Justitie, .ntwerp van wet. houdende regeling opnieuw der coöperatieve vereenigingen. ter over" aanhangig is gemaakt bij den e. Nederland en de Sovjet-Republieken.
('S e h r i f t e I ij k b e a n t w. vragen.)
gen van den heer Van R a v ebetreffendo de handels- en diplotnanngen van Nederland met de Socialistische Sovjet Re.pubne'fc-n antwoordde de Minister van Buitenl. Zaken, dat de regeering van den aandrang, die in handelsen r kringen valt waar te nemen, om met Rusland weer tot regelmatige verbindingen op bandelsgebied te geraken, niet onkun<
Onderhandelingen tot herstel der normale bandels- en diplomatieke betrekkingen met de .U. S. S. R. zijn niet gaande.
Wel is rrp de handF.lsmogelijkhc-de!n en in verband daarmede on de opportuniteit van ce-j regeling der handelsbetrekkingen met Rusland aandacht der Rceering voortdurend gericht Gelijk bekend,'heeft dezer dagen de beer S. Hermer, Secretaris van de vereen, op zijn doorreis van Moskou naar T/onloorreis vnn Moskau naar Lon:K*Tnek crebrrcht «an bet Departen-ent v-iji B ids»*« Zaken en aldaar de ziensriwr uiteen-re-zet nooens «pn h«rvf*tf.ih**r vi-n betrekkingen tusschen Rusland ei Nederland.
T)c JT.rii-iter hoont bü de behandeling van hoofdstuk HT der St^atsbegrootipe in staat te -sijn, n mgen ter zake te doen. Wachtgelders.
«FC t a g • n van Kamerleden.)
7>» heer Hiemstra beeft tot den Minister van Financien de vergende vrape.n gericht: lo. Is het jrri.«t- dat A. Groot, die op 31 Pee. 1f?22 als koTr>'ir* -'-Trertman T>ij 31 Ort. 1PC3 weer ontslag kreeT. omdat rijn pi t woeden inrenomen dnor een op woeht-nt? Ce. Ir. bet ree!, 'lat ontslagen en op wachtpelr" Rï'V-MTr.hren.-iTen en -werklieden, nc v.-in liet in lo. genoemd Riik'lotrckking worden eer werden ontslagen, zoodra de —e-M genieten, is ■ voor anderen, bunnen laten Ned. Kamer van Koophandel te Londen.
In de Dinsdag onder voorzitterschap van den heer F. E. Stoop gehouden jaarvergadering van de Nederlandsche Kamer van Koophandel in tonden, waarbij ook do eerevoorzitter, jhr. mr. R. do Marees van Swinderon, aanwezig was, werden de aftredende bestuursleden J. Swaa.g-man Darwen, ondervoorzitter ca A. J. de Beaufort, J. T. C. van Bulken, S. Hartog, J. R. der Kinderen, G. Krah en P. J. Pools, leden, herkozen.
Aan het verslag van don penningmeester, den heer N. van Bossen, ontkenen wij dat de financiën der Kamer e.r gunstig voorstaan, dank zij het uiterst miinig beleid. "Hot rapport vau den serrot-aris, den heor J. M. Wijnand Wolff, constateerde dat, ondanks do sterke schommelingen in bijna allo wisselmarkten van Europa, de ondernemingsgeest en het vertrouwen bij diegenen, die zich voor den Noderlandsch-Engelscien èn Engokch-Nedorlandsehen handel, ook wat de wederzijdsche koloniën betreft. intoresseoreu, langhaam toenemen. Hot ledental der Ka.mer nam toe; in bet afgoloopen boekjaar traden 82 personen toe en vielen ' 51 af, zoodat het 'aantal loden thans bedraagt 595 leden. De voornaamste, iv 1023 behandelde onderwerpen, waren: de telefonische verbinding, die veel verbeterd is, maar waarvan binnenkort nog belangrijke uitbreiding te wachten is; de dure paspoort-onkeston waaromtrent eerlang een regeling zal worden getroffen tusschen de betrokken gouvernementen, waarbij een bewijs van Nederlanderschap voldoende zal zijn om landgenooteu in Engeland, toe te laten; do rotourbilietten Engeland— Nederland, welke door de Nederlandseho spoorwegen weder .zijn ingesteld; de postverbinding Nederland—ÉDgeliutd vioe-versa, waarbij het niet is mogen gelukken om, ten einde do mailvorzending te bespoedigen, zeepostkantoren te doen instellen op de booten van do Hoek van Holland—Harwichlijn. Wat de mail van Nederland naar Engeland betreft, is door het aandringen der Kamer een maatregel genomen, dat de tnailz^kketi, die uit Nederland komen, met den vroegst tnogel ijken trein uit Harwich naar Londen vertrokken, d. w. z. de trein, dio correspondeert op de Antwerpsche boot en dio vroeger uit Harwich vertrekt dan de trein, die correspondeert op de Hoek van Holland boot.
Pogingen om verbetering te krijgen, inzake de differentieels rechten op Nederlandsche koloniale producten in het Vereenigd Koninkrijk leidden tot geen resultaat.'Dank zij de actie, gevoerd door gezantschap, eonsulaatgeneraal en kamer zijn de klachten over bloembollen aanzienlijk verminderd. De oprichting van een Nederlandsen Land'ouwhuis iv Londen acht de kamer onnoodig, wel zal zij de wensdhelijkhoid onder de oogen zien van de oprichting van een monsiterkamer of huis voor Nederlandsch-liidisoh© producten. In enkele gevallen is het aan de kamer galukt in Engeland woonachtige Nederlanders aan plaatsing op een Engelsch kantoor te helpen. „Sociale Voorzorg”.
Het ~Januari"-nummer van „E-Sociale Voorzorg' brengt een beschouwing van den heer K. Lindner over het vermogen der Esociale verzekering, een stuk vmn den heer Jac. Bakker over de organisatie van hoofdarbeiders, en ecu nabetraehting van prof. Veraart over het reconstructie congres der R. K. Werkgevers. Schr. meent, dat men zich .Berst duidelijk de oorzaken van de tegenwoordige malaise voor oogen had moeten stellen. Als oorzaken beschouwt schr. zelf ten eerste de economische inzinking v»n Duitschland, ten tweede onze te dure staatshuishouding, ten dordo de achturenwet. Voor herstel ia noodig .een actieve welvaartspolitiek op nationalen grondslag. Dan is dus bet eerste, waarop wij ons moeten richten : een zoodanige ontwikkeling van onze nationale welvaartsbronnen, dat wij daaruit in den kortst mogelijken tijd ons groot menschengetal kannen voeden. Een protectionistische politiek zooals de heer Blomjous op het reconstruertie-congres bad bepleit, wijst spr af, al aoht hij ean verhooging van invoerrechten uit fiscaal oogpunt wel te verdedigen. De heer Veraart constateert dan, dat een verlaging vau productiekosten door verlwnging van den arbeidsdag overal noodig is, en kemt dan op zjjn oudn thema: de publiekrechtelijke .bedrijfsorganisatie. Z.i. is er geen sprake van, dat men ten aanzien van die verlenging duurzaam goede resultaten bereikt, indien men niet aandurft het geven van do medezeggenschap bedrijfsgew ijze. En het is, meent ESt.hr., de groote zwakheid van dit congres geweest, dat men gemeend hoeft over dit groote probleem in alle talen te moeten zwijgen. Met onze actieve, nationale welvaartspolitiek sta.at de politiek der publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie in on-verhreekbaar verband. Wie dit niet begrijpt moge op de korte baan eenige schiju• ssen behalen, op de lange baan verliest hij het, tot eigra en algemeene ontzaglijke schade. ’s-Gravenhage. Residentiezeken.
+ 's-G ravenhage, 14 Februari
De H. T. M. en de geme-ente. — Voortzetting dor gedaEeh.teowis.seseling. ■— De positie van wethouder Quant, in verband met de critiek op het beleid vaß B. en W. Er wordt morgenmiddag (Vrijdag) een speciale vergadering van den gemeenteraad gehouden, om de gedachtenwisseling over do H. T. M. te kunnen beëindigen. Wij maken van de gelegenheid gebruik, om nog eenige regelen aan het heel bolaugrijk ondei-werp te wijden en moeten dan beginnen een fout, gemaakt in onze vorige ResidenticYaken, te herstellen. Men heeft onze aandacht erop gevestigd, dat de overhelarting (de oude, dus zooals to heffen. erkend dooreen daad: de vrijwillige verlaging van het gttai personen, toego! ■binnen in de wagens en op do haloons. Tn zekeren zin heeft de maa+acbapnii zich dairmee bloot gegeven. Hert H-aMßche gemeentebestuur mo«t, dn»r\-an gr'.niik maken en niei nalaten, de H.T.M, te witzen or» de erkenning van eigen fout, welke in haar daia-d ligt opgesloten. Hoe de (gemeente het klaar .speelt is haar zaak, maar het publiek mag van haar eischen. dnt zij op de e**n of andere wijze de n. T. M. ertoe brengt de overbelasting volkomen af te ffen, Dat kau natuurlijk alleen maar door nieuw- materieel aan te koopen. Do H. T. M. daarin wel weinig lust, omdat de concc, och vatte!), dat de i geest vau antipathie en verzet, dien zij door blijvende veronachtzaming van do belangen van het publiek op dit stuk ïou kweeken, straks zijn invloed niet zou kunnen missen bij de beslissing over de voortzetting der exploitatie. Zij doet dus verstandig een goed oor te hehben, wanneer do gemeente over opheffing der overbelasting zou willen komen praten. I» dit verband wilen wij nog eens' herinneren aan de opmorkiugen van den heer Snoeck Henkemans in de jongste vergadering. Hij heaft erop gewezen, dat de deskundigen op het gebied van spooren tramwegconcessie, geleerd door do ervaring, ertoe gekomen zijn (vooral in Indië) om in do concessies een bepaling voor te stellen, waardoor afschrijvingen kuuneu worde.i in rekening gebraoht bij de taxatie van materieel, wanneer dit door de overheid mocht worden overgenomen. Eu hij heeft hot een leemte gevonden, dat een dcrgolijliLO bepaling niet in de Haagsche concessie voorkwam. Hij gaf B. en W. in overweging do mogelijkheid onde.r de oogen-te zien, im als.nog op dit punt de concessie te wijzigen. Het is uiet van ganschor harte, dat wij deza gedac'.te' steunen, maar op deu keper beschouwd verdient zij dien steun toch wel. Aantrekkelijker zou wezen, indien de H. T. M.. dankbaar voor do genoten winsten ge_ durende velo jaren, haar materieel eigener beweging aanvulde, teneinde een behoorlijken dienst, te verzekeren tot den laatsten dag der concessie. Als de 11. T. M. echter een zuiver, commercieel e politiek wil voeren, kan •de gemeente haar niet anders tegomoettreden dan op de manier, welke de hoer Snoeck Henkemaus aangaf. Het gaat er om het belang van -het publiek te dienen. En daarom zouden wij den heer Snoeck Henkemans willen aanrad.en : ..maakt gij van uw gedachte een voorstel". Er i.-. totnogtoe in den Raad weinig lust aan den dag gekomen om de trarnquaostie van alle kanten ta bezien. Do heeren Van Langen, Guit en Joels (ook hij !) hadden hun veroordeeling klaar, voor er van de tafel van B. en W. voldoende inlichtingen waren gegeven. Zij hebben allen meegedaan aan het quasi deskundig gepraat in leeken» kring, zonder op een werkelijk deskundig onderzoek te. willen wachten. Welkorner ware het geweest, wanneer zij terdege behandeld hadden de vraag: op welke wijze brengen wij do H. T. M. er toe, om, niettegenstaande dn concessie afloopt, toch nieuw n rieel aan to Schaffen P De heer Snoeeek heelt gevoeld, dat hier de kern van alles schuilt, en heeft de vraag dan ook dadelijk gesteld, ja, reeds beantwoord. Maar hij moot morgen er nog eens op terugkomen, want auders zien wij er van komen, dat dit heele tarmdebat zonder nuttig resultaat verloopt. Er is wel reden voor, dunkt ons, om nog eeus goed erop te wijzen, dat de gemeente zelve met de H. T. M.' toü vol I e de verantwoordelijkheid deelt, ingeval uit do onderzoekin van deskundigen mocht blijken, dat er nan . de exploitatie van het tramnet een en ander ontbreekt. In onze Residentieaaken van 30 Januari (Ochtendblad) schreven wij reeds, dat: de gemeente de overbelasting heeft toegestaan (zooals bleek: onherroepelijk tot het luide der concessie); de gemeente het recht van toezicht heeft op het rijdend materieel; de gemeente de alleen-zeggenschap heeft over bet railnet. Als de heer Quant, de huidige,wethouder van Openbare Werken, dus morgen ecu requisitoir houdt, waarin hij gebreken en tekortkomingen opsomt, dan treft dit voor de helft het college yan B. en AV. in zijn vorige samenstelling, in het bijzond e r deu o u d_w ethouder Fortuyn (die. jammer genoijg, juist een reis naar Indië maakt). Do beer Quant zelf heeft zich niets te verwijten. Eu alle critici* kan hij langs zich heen laten glijden op de rucgen van zijn schuldige voorgangers iv het college van B. en W. Aangenaam is die positie nu juist niet voor hem. omdat drie van de leden van het huidige college ook vóór eind 1033 erin zitting hadden. Maar het moet tcéb 'ook wel prettig wezen voor hem te denken, dat hij een zuiver geweten heeft.- En met volkomen, gerustheid het debat kan leiden in de richting van do beste oplossing. Alleen staat hij nu voor de moeilijkheid te doen, wat anderen nalieten : te zorgen; dat de H. T. M. ook thans voldoende materieel aanschaft. Het autobus-vraagstuk.
Op de alg. verg. van de Ver. voor Handel. Nijver en Gemeentebelangen sprak gisteravond in Riehe mr. G. Keiler over „Den Haag en bet Autobusvraagstuk". Eenige raadsleden en de hoofdinspecteur van het verkeerswezen de heer Snothlage woonden.- de vergadering bij. Spr. behoeft waarlijk niet in het grijze verleden te verwijlen bij dit onderwerp, want toon waren er nog geen autobussen. Spr. herinnert zich uog goed den tijd, dat er in Den Haag paa-rdentrammen reden Verschillende anecdoten haalde spr. aan betreffende dit genocgelijke vervoermiddel. Thans is de paardentram vervangen door do electrische tram. Aan ons tramnet kleven oei ter zeer velo fouten. De tram houdt b.v. niet genoeg rekening met de groote stad.suitbrëiding, er rijden te veel trams over dezelfde lijnen en in vele gevallen gaat de tram door te nauwe straten. Onze stad is niet meer een slapende stad ; maar is eer een der bedrijvigste steden van ons land geworden. Do train heeft gepoogd aan de verhoogde behoefte aan verkeersmiddelen te voldoen, maar zij werd geremd door de concessie, eu verschillende andere bezwaren.
En verleden jaar kwamen plotseling als aanvulling, de autobussen op de vlakte. De ge moente zag dit met zorg aan. Hadde zij te beschikken over het verstrekken van vergunningen, dan zou in zeer velo gevallen een weigerend antwoord gegi'vf.n zijn op een verzoek, een lijn te mogen exploiteeren. De wet van 1880 geeft het gemeentebestuur slechts geringe bevoigdheid. Èr bestaat echter een politieverordening, regelendo het snordersverkeer. die door de Rechtbank juridisch erkend is. Deze verordening wordt nu ook toegepast op de autobussen. En hoewel spr. dat verre van fraai acht, kan spr. begrijpen, dat het gemeentebestuur van deze verordening gebruik maakt, nu do Rijkswet zoo weinig waarborgen voor goedo orde op dit gebied geeft.
De autobus heeft zicb, n'en déplaise de tegenstanders, een vaste plaats veroverd op de openbare straat en Spr. heet dit nieuwe vervoermiddel van harte wolkom, omdat do autobus voorziet in verschillende tekorten die de tram aankleven. Toch zou spr. de tram niot verdrongen willen zien. Want de tram acht spr. een veiliger vervoermiddel, dan tal der wankele autobusjos. Het orgaan van de autobtisboudors erkent dit zelve. Wanneer men ziet, dat op oen zwak onderstel een vaak voel te groot aantal mensebeu vervoerd wordt, dan begrijpt men niet hoe het altijd goed blijft gaan. De autobus die meestal maar één uitgang heeft wordt een griezelige doodkist, als het ding eens voorover in het water tuimelt.
De tram, al breekt er wel eens een beugel en al vliegt er nog al eens een schakelkast in brand, toch blijft de tram het aangewezen vervoermiddel en masüo. De autobus zou spr. echter willen zien als aanvullend veitteersmiddel.
Dcoh helt gaat niot goed, als de overheid niet regelend optreedt. De autobushouders vragen zelve een concessiostelsel als aanvulling van de wet van 1880 Maar wo leven in een land van trage wetgeving en wetwijziging. Hier wordt liever een slechte of onvoldoendo werkende' wet gehandhaafd, dan dat men een oplossing zoeke in urgente gevallen. Zóó bang is do wetgever voor kleine fouten in nieuwe wetgeving, dat hij liever een cbaotiseben toestand bestendigt. Do mededeelingen van minister Van Swaay, in de Memorie vau Antwoord van de Waterstaatsbe.grooting acht spr. oer-reaxitionair.
Als do wetgever eenige jaren wacht met goede wetgeving, ligt het trambodrijf (althans in onzo srtaidj spoaüig op rijn... rug. En onze stad heeft ' bij het trambedrijf der H. 'F. M. Heeft do er geen / 6.000.000 in gestoken ? De betr Joëis heeft in den Raad terecht de opmerking gemaakt, dat het een onberekenba«ar verlies voor de stad en de gemeentenaren zijn zou, als de tram hot ten slotte niet moer kan bolwerken. Spr. acht daarom, dat een concetssie-verlecning, binnen hert. kader van een nieuwe wet. abtsoluut noÖFizakelijk is en licht toe hoe hii denkt, dat deze concessie-verleening geregeld moet zyn. Sipr. zou willen zien, dat de te ontwerpen regeling steeds rekening houden zou met do localo en algemeene belangen, zoowel van tram en spoor, doch eveneens van het publiek. Het rapport van de Wegencommissae- Patijn afwachten, acht spr. onnoodig. Spr. leest uit bet BondESorgaau van de autobusiouders eenige artikelen voor uit een ontwerp van wet, regelende do toelating van autobussen in het verkeer en juicht dio artikelen ten zeerste toe. Do heer Keiler, dio den autobus een vernuftig vervoermiddel acht. jtcu haar dus nooit meer willen missen, doch hij kan de overheid niet te driugoud toeroepen, toch spoedig hier rfigelcnd op te treden. Mogelijk zal het eens op verschillende lijnen zelfs moeten komen tot Gemeentelijke Autobus-exploitatie, waar het particulier initiatief te km schiet. Hierop volgde eenig debat. Rotterdam. Gemeenteraad.
•Onze berichtgever Eschrijft
Terecht heeft de voorzitter in 's Raads middagzdttin.g een woord van hartelijke waardeoring geuit jegens den heer C. J. Struyckx die, na de gemeente sinds 1 December 1879 gediend te hebhen, verzocht heeft thans in het ambteloos leven weder te keeren. De heer Strtnek, als buitengewoon teekonaaj- begonnen is geëindigd als directeur der houwpolitie. waartoe hij in 1907 werd benoemd, na sinds 1893 hoofdinsuecteur te zijn geweest. De gocdii naam dien deze dienst ih de gemeente en daarbuiten is gemaakt door dezeu verdienstelijken hoofdaribtenaar, w.ico dan ook op de meest eervolle wijze ontslag is verleend onder dankbetuiging voor de vele en gewichtige diensten, aan de gemeente bewezen. Zijn heengaan zal wn-arscbrjnlijk wel het sein ziju voor de samensmelting van houwpolitie en wnningdienst ender éen hoofd, waartoe reeds in beginsel is besloten. Nog voor een ander voiirmalig ambtenaar der gemeente was he) een goode middag, nadat de vorige week de stemmen haddeil gestaakt over het afwüzend prae-advies van B. en \\ . op liet verzoek van een ontslagen ambtenaar van Publieke Werken, om ih gemeentedienst te worden hersteld, w*erd dit praendvies thans mirt 22 te-en 21 stommen verworpen. De heer De Kee, die juist voor de stemming: zich verwijderde had dit resultaat op ziin geweten. Trouwens van veel gewicht was dit niet omdat, zoo de stemmen weer hadden gestaakt, bet praeadvj.es óók verworpen zou zijn geacht. Do heer Coremnns. die de beslissing anders'in handen zou hebben gehad stemde, hocwii! aanwezic, eveumiu mee. De vorige week was hii er niet. De raad sloot, in verband met het houden eer-er gebeimo zitting vrü vroeg de, deuren. Het restant van den middag is besteed aan de voortzetting van bet debat over het gewii- Ht/E-de leerplan voor de 1. o. schoen in hoofdzaak, nis reeds vroeger vernield, de vervaiving betreffende van dn vakonderwijzers van Gvmnnstiek en Handwerken door den gewonen klMseonderwijzër. Opmerkelijk was bet hii de debatten dat men hoe lanser hoe meer tot het in7Jcht komt, dat de EZo-->--on:ifimd<-. orbei^ssobool iets onbestaanbaars is in de prektijk. Dus ook niet meer dan een Jobsiade is. De beer Hamtels formuleerde dit aldus: al wat in strijd is met het werkelijk»* leven is niet te handhaven. Ook de aivondi*E*.itting wa.s ojehe-el besteed aan het onderwijsdrlbat. Do Baad 'heeft' enkele sreicialitoiton op dit gebird, dio elkander geen kamn wetvsohten. te geven. hcr«wel reeds vcor veertien dagen wfs. te zien dat het in
- ARNHEM. 14 Febr. Blijkens een mededeeling in de memorie van antwoord op het verslag der afdeelingen van den Arnhemsehen aemeonterapd betreffende de gemeentebegrooting hébben de (vier) wethouders besloten een vrijwillige storting van hun salaris'te doen van 4 % ingaande 1 februari. Deze storting is in overeenstemming met Me voorstellen, welke ten aanzien van loonen en sa.larissen van het genieentenersionee! in het georganiseerd overleg ziin gedaan (3 % storting voor het eigen pensioen en 1 % voor het weduwen en weezen pensioen). • UTRECHT, 14 Febr. De bt^r Zuidnm 'Middenstands-Unie) heeft do volgende vragen tot B. en W. gericht: T. Kunnen B. en W. mededeelen wat de oorzaak is, dat ceno leverantie van + 200.000 cahiers, ten dienste van het onderwiis hier ter stede, is opgedragen aan een Frieséhen fabrikant' niettegenstaande eene Utrechtsche firma zéér beduidend lager offreerde? n. Ziin B. Eu W, niet van nieen.ing, dat door den dienst met den aankoop dezer cahiers belast, feen rekening is gehouden met de deer het college in den laatsten tijd herhaaldelijk gedane toezegging, dat hrj leveranties ten dienste der gemeente nau Utrechtsche ingezetenen . de voorkeur zal get-evcn worden, voor zoover het gemeentebelang hierdoor niet wordt ges-ehaad ? TTI. Zijn B. en. W. bereid er voor te doen waken, dat in den vervolg© door de daarvoor verantwoord cli ike personen niet in strijd wordt gehandeld met de te dozen opzichte door B. en W. wan den T.iad gedane toezegging?
Gemengde Berichten. De film „Nederland.”
De Ver. ~Nederland in den Vreemde verzoekt ons mede te deelen dat de film ~Nedor.-iland", dank zij de medewerking van den consul der Nederlanden te Lugano, den heer K. G. W .baron van Was-senaer, za.l vertoond worden te Lugano, Locarno, Chiasso, Mendrisio en Bellinaona. De vertooningen te .Lugano zijn reeds begonnen, aanvankelijk met veel succes. Verdronken.
Te Bellingwolde verdronken gisteren twee kinderen in het Voendiep. Laag water.
Meu meldt, ons uit Kampen, dat tengevolge van den dagenlang doorstaande» feilen Oostenvind do waterstand op de rivier en voor den Ketelmond ongemeen laa.g i-s. Na den nacht aan den grond gezeten te hebben is de nachtboot van Amsterdam vlot geraakt en naar Kampen' opgestoomd. Ook de booten met minder diepgang moeten zeer behoedzaam navigeeren om vrü te blijven. Uit Enkhuizen wordt bericht dat de Urker veerboot ~Jhr. von, Gjiusau" gisteren van den Kotolmoud is ' opgestoomd in de richting Crk,
om vervolgens Enkhuizen te bereiken. Het vaartuig is niet te Enkhuizen aangekomen. Waar de boot is blijven s^ken, was gistermiddag daor nog niet hekend. IJs.
Uit Enkhuizen: Het Zuiderzeeijs is zoo snel toegenomen, dat niet alleen de zeilvaart, maar ook de stoomvaart langs Enkhuizen (Amsterdam—Friesland) opnieuw is stopgezet. Dit T*rk schrijft men ons d.d. 14 Febr.: Jammer voor de pas begonnen baringvisscherij, welke zoo veelbelovend scheen te worden, is de zoo o:n dit eiland in enkele dagen vol drijfijs gekomen. Veel oud ijs., dat de sterke Oostenwind uit do richting Schokland verdreven had, ziet men tusschen de jonge ijsveldeu. Crkr*r motorbotters, welke Dinsdagavond uit de Noordzee naar hier gekomen zijn om don jaarlijksche Biddag voor de visscherij op den i Woensdag van Februari medo te houden, kunnen thans niet vertrekken; wel de visschers die kwamen met de postboot ~Voii 'teusau". Dt*?o boot, die gisteren buiten het Keteldiep aan den grond geraakte, is weer vlot gekomen en kon den haveningang bereiken. Do dienst n Radio-nieuws.
Heden: Programma, uit to zenden door Radiola, Par ij s. 1780 M. 12 u. .30. Katoennoteeringen te Havre, Liverpool en Alexandrië. — Openingskoersen Parij.-;. • 12 u. 45. Tzisane-concert. 1 u. 45#Parrjsebe wiss-elkoersen. 4 u. 30. Handelsnoteeriugen omtrent graan, haver, suiker, katoen en metalen. — Parijsche Beursnotccringen. — Parijsche wisselkoersen. — .Mededeelingen. 4 u. 45. Conoert. .ï u. 45. Wedstrijduitelagen. 8 u. 39. Tooneel-mededeelingen. 9u. Concert met medewerking van Mlle. Gasstel. Prijscouranten. Ook de firma Van Knibden, Nieuwendijk. Amsterdam, zendt ons haar prijscourant van radio-toestellen en -toe.behoore.n, waarin liefhebbers vnn deze nieuwo branche van luchtverkeer apparaten van verschillende grootte kunnen aantreffen.
Kunst.
Stud. Tooneelver. T. V. S. A.
Ter gelegenheid van den 13en Dies Natalis van de Unitas Studiosorum Amstelodamensium, zal haar tooneelafdeeling T. V. S. A. op Zaterdag 23 Febr. a.s., n.m. twee uur, in bet Centraal Theater opvoeren: De Held van het Westerland (The playboy of the Western World) van John. M. Synge, onder regie van den heer D. Jessurun Lobo.
Esther de Boer—Van Rijk te Antwerpen.
Onze Antwerpsche medewerker schrijft:
In den Koninklijken Nederlandschen Schouwburg is het gouden tooneelfeest van mevrouw Esther de Boer—Van Rijk gevierd. Zij trad op in de rol van Kniertje in Heijermans „Op Hoop van Zegen”, met het gewoon gezelschap vau den schouwburg. De zaal was zoo goed als uitverkocht en een uitgelezen publiek vulde de stalles en eerste loges. Mevrouw Ruys en de consul-generaal der Nederlanden hadden er op gestaan het feest met hunne tegenwoordigheid te vereeren. De stad was vertegenwoordigd door den heer Junes, wethouder voor schoone kunsten.
Toen mevrouw De Boer op de planken verscheen werd zij door een langdurig applaus begroet. Na het vierde bedrijf had het feestcomité zioh op het tooneel begeven en toen het dook werd gehaald en mevrouw De Boer opnieuw verscheen, werd haar een ovatie gebracht. Zij werd vervolgens toegesproken door den heer Jozef Muls uit naam van het comité en door den heer Smeding uit naam van do Hollandsche Club.
Na afloop van de voorstelling begaf men zich naar de Hollandsche Club, waar de consul-generaal der Nederlanden de jubileerende actrice toesprak en een heildronk op haar instelde.
Pol de Mont voerde nog het woord om het groote talent van mevrouw De Boer te huldigen en de wenschelijkheid uit te spreken van een steeds nauwer cultureele toenadering tusschen Noord- en Zuid-Nederland. Tot laat in den avond bleef men gezellig bijeen.
Bond van Ned. Tooneelschrijvers.
Gemeld wordt, dat de heer Bernard Canter is afgetreden als voorzitter van den Bond van Nederlandsche Tooneelschrijvers, en dat op zijn voorstel tot voorzitter is benoemd de heer Maurits Wagenvoort. De heer Canter blijft lid van het hoofdbestuur.
Wetenschap. Jacques Loeb †
Tv de ~Voss. Ztg." schrijft, prof. Rudolf Lennboff over den beroemden bioloog en physioloog, wiens overlijden uit. New Vork werd bericht.
Jacquee Loeb werd den 7em April 1859 te Meven bij Cobleutz geboren. Hij ging te Berlijn school. Tn ISB6 WEerd hij assistent aan het physiologisck instituut te Wiirzbur", was twee jaar later in diezelfde functie werkzaam te Straatsburg en vertrok in 1890 naar Napels, om er in het zoölogisch instituut biologische onderzoekingen te verrichten met betrekking tot zeedieren. Twee jaar lateir werd hij te Chicago tot hoogleeraar in de physiolcgie benoemd. In 1902 werd hij geroepen hetzelfde vak te doceerein aan de Californiscbe Universiteit en in 1910 werd hij leider van -de biologische afdeeling van bet te New Vork gestichte Rockefeller-Instituut.
De eerste onderzoekingen, wa-aa-mede Loeb zich in vakkringen naam verwierf, waren die inzake het heliotropisme bij dieren. Hij bewees, dat dieren van een primitief organisme op lichtprikkels net zoo reageeren als planten. «Bladluizen b.v. bewogen zioh als erp commando tegelijk in de richting naar het licht. Eu het, was z.i. de door het licht teweeggebrachte -chemische spauningstoestand in de beide lichz-amshelften, welke tot deze beweging aanleiding gaf. Men behoefde daartoa geenszins te veronderstellen, dat elk der dieren individueel handelde naar een wil om zich zoo te gedragen. Een tweede punt vau onderzoek vormde voor Loe-b de regeneratie, het herstellen van verloren gegane of afgesneden, lichaamsdeelen bij lagere dieren. Deze regeneratie beschouwde hij als een functie van de hoeveelheid water in de cellen.
Een derde zeer belangrijk punt vormen zijn proeven met de bevruchting van de eieren van zee-egels. Hij toonde aan, dat daartoe geen levend spermatozoön noodig wm. Met een extract uit zee-egelspermatozoa bereikte hij hetzelfde, zelfs met een extract van de za-addiertjes vau veel hooger ontwikkelde manlijke dieren èn ten slotte vond Loeb chemisch werkzame bestanddeelen, dat dien zelfden invloed bad, zoodat hij ook daarmede het ei van den zee-egel tot ontwikkeling kon brengen. Ue Franscho geleerdo Bataillon heeft bij het ei van een kikvorsch de verdere ontwikkeling weten te bewerken door een steek met een platinanaald en Lpeb heeft, na d* proefnemingen in deze richting te hebben voortgezet, in 1912 op de hygiëne-tentoonstelling te Wasbington een bijna volgroeiden kikvórsch-op sterk water kunnen laten zien, die langs dezen weg uit bet ei tot zijn bijna volledigen wasdom was gekomen. Een vrijplaats voor vogels.
De Farne-eilanden bij de klist vaa Northnmberland zijn — blijkens een N. T. A.-bericht — tot vrijplaats voor vogels gemaakt. Dit is.te danken aan de sajnenwerkiijg van een aantal belangstellenden, die daartoe geld bij-eenbracnben. School en Opvoeding. Academische examens.
Amsterdam. Bevorderd tet doctor in da geneeskunde op proefschrift■ ~Vulvovaginitis gororrhoica infantum", de heer J. P. Keilerman Slotemaker, arts to Amsterdam, geb. te Hans weerd.
Utrecht. Gesl. doet. ex. rechtsw. mej. J van Arkel.
Groningen. Bevorderd tot arts de heeren J. Jager en G. Groeneveld, beiden geb. te Sappemeer. Gesd. eerste deel arts-examen de heer E. M. Elsbach. Stuurlieden-examens.
's-G ravenhage, 14 Febr. Ges,l. 2e stuurman P. W. Swama, W. v. d. Tol, J. C. Lindenberg. Machinistenexamens.
Voor bet jaar 1921 zijn alsnog benoemd in de commissie, belast mei het afnemen van de examens machinist aan boord van koopvaardijschepen en machinist voor de sleepvaart: tot plaatsverv. leden J. A. Stokman s, leeraar in het vakteekenen en vuurwerken aan de lo Ambaehtsschool to 's-Gravenhage: F. C. van der Tog t, leeraar in het vakteekenen en machinebankwerken aan die school.
(„St.-Ct.) Visscherij-examens.
De Centrale Commissie voor de Visscherij- Kxamens zal, aanvangende 6 Maart, zitting houden te 's-Gravenhage, Prinsegracht 4. Aanvragen om tot dat examen te worden toegelaten den voorzitter der commissie, den heer A. M. van Roosendaal, bereikt hebben vóór 23 Februari e.k. („St.-Ct.")
Do heer R. Guarnieri, die wegens familieomstandigheden zijn lossen aan de Gem. Universiteit te Amsterdam heeft moeten onderbreken, zal deze Maandag 18 en Dinsdag 19 Febr. a.s. hervatten. Technische Hoogeschool.
Vier keeren poT jaar examen voor
schei kundig ingenieur. In het Koninklijk Besluit betrßfende de nieuwe examenregeling aan do Technische Hoogeschool staat o.m. aangegeven, dat tot het afleggcm van het ingenieursexamen gelegenheid wordt gegeven vóór de zomerva-canti* en voorts op de door do betrokken afdcolingea te bepalen tijdstippen. Naar aanleiding daarvan heeft de afdeeling der scheikundige technologie de volgende bekendmaking ge 'laan in de gebouwen dor Technische. He.
De afdeeling der scheikundige technologie maakt bij d nd, dat zij in het vervolg vier maal per jaar de gelegenheid wensoht epen te stellen ren van het ingeniéursexa scheikundig ingenieur, en wel op de volgende tijdstippen: Vóór de zomervacE'intie, na de zomervacantie, in 'Jan. eh in April.
Het eerst-volgendé examen zal worden gehouden in de eerste helft van April 1-924. Kerknieuws. Geweigerd Rijkssubsidie.
De Kerkeraad der Gereformeerde Kerk f* Leiden besloot mot meerderheid van stommen niette aanvaarden de door de Regeering aangeboden tegemoetkoming of gratificatie of subsidie, ter «sake van de geestelijke verzorging der militairen, zulks in overeenstemming met het' advies der Generale Synode van Utrech* in 1923. De Perfetie onder Israël.
Voor de afd. Noord-Holland van den Joodscheu Onderwijzersbond „Achawah" zal de heer E. Groenstad -Maandagavond a.s. te 8J uur in ~Huize. Ca_s". Plantage Middenla-U--12. Amsterdam een lezing houden over: „De Profetie onder Isi'a American Revised Bible.
De firma Thom. Nelsou & Sons heeft volgene de „Obristian Register" haar „copyright" van de American Revised T3ib.lt."'. hoewel de wettelijke termijn hiervoor nog niet was verstreken, bëlangcEloos overgedragen aan eon nieuw opgerichte American Blble Foundation. Baptistendoop.
De kleine Bniitistcntiemeente te Harrison in. de Ver. Staten heeft den doop door onderdompeling facultatief gesteld. leder zal in zyn geweten vrij zijn hoe hij .gedoopt wil worden. Wagner in de kerk.
ln de Unitarische kerk te Nottingham zullen, met goedvinden van den kerkeraad, i. p. v. gewone avondgodsdionstoofoningcn, Wagner'» Tannhauser, Parciifal en Lohengiin opgevoerd worden. Sluiting van seminaria in Duitschland.
De Pruisische Staat heeft sinds 1 Januari de betalingen van de kosten voor de predikanten-sonüiiaria van de Evangelische kerk gestaakt. Daar de kerk voor 't onderhoud der Esemjnaria geen eigen mid-do'en bezit, zijn nu allo seminaria gesloten, behalve het B^r'^n-iche ~Domkandidatenstift" hetwelk door middel van vrijwillige giften zich middelen tot 31 Maart heeft kunnen verschaffen, en het seminarie te Soest, (in Westfalen), hetwelk voorloopig onderhouden zal worden door de Rijntandsohe en Westfaalsehe provinciale synoden. Het E vangel iücb-Geref ormeerde ~Kandidatenstift" te Elberfeld W-iift vanzelf ongestoord geopend, daar dit steeas a-F**-*-^-.* op grondslag van kerkelijke bijdragen zonder staatshulp gefinancieerd werd. Socialisme en godsdienst.
De vroegere ri,iks»mini-,tor dr. Sollmann schrijft in de ..Glocike'* over de innerlijke ■ taaüï van het socialisme 0.m.: „Wat voor onze partij noodig iq, is meer verdraagzaamheid. Niet t. o. v. het kapitalisme. Maar ik wensch verdraagzaamheid 1.0.v. de geestelijke stroomingen die buiten de politiek liggen, al doen haar invloeden zich ook dikwij'-. op politiek gebied geldon. Wij moeten onzen eisch, dat godsdienst privaatzaak is, nic* slechts aan den staat stellen, maar ook aan onszelf in dien zin, dat wij elke echte arodsdienstige ervaring respecteeren. Ten slotte tracht toch elke der grooto godsdien ten he* ~ilk" te overwinnen en de menschen te brengen tet he*t werken voor de gemeenschap* Groote krachten werden door rtis teruggestooten of voelden zich bij ons niet thuis-, da*-1" velon van ons van de schijnbare hoogte van armzalige materialistische vrijdenkerij den spo* dreven met gevoelens, dio uit de diepte van het mcnschelijk verlangen oprijzen sn nooit b°" vredigd kunnen worden door zuiver niater-celon vooruitgang." *
