spaard. De langst levende der echtgenooten krijgt dan het geheele vermogen met de al dien tijd verschenen interesten. De mannen hebben over hun vrouwen, zooals over hun kinderen, het recht van leven en dood. Sterft een huisvader van voornamen rang, dan komen zijn bloedverwanten tezamen, en wanneer 's mans dood argwaan opwekt, dan stellen zij een gerechtelijk onderzoek in bij de vrouwen van den gestorvene, op dezelfde wijze als dit bij slaven geschiedt[1]. Blijkt het vermoeden gegrond, dan worden zij verbrand, of onder allerlei pijnigingen ter dood gebracht. De begrafenissen zijn in verhouding tot de leefwijze der Galliërs prachtig en kostbaar. Alles, wat den dooden bij hun leven dierbaar is geweest, wordt in het vuur geworpen, zelfs dieren. En nog voor korten tijd werden slaven en hoorigen, die de gestorvene liefhad, na afloop der gebruikelijke begrafenis, mede verbrand.
20. In de staten, die men voor de best geordende houdt, bestaat de wettelijke bepaling, dat ieder hetgeen hij over staatszaken bij gerucht, of van hooren zeggen bij de nabuurvolken vernomen heeft, terstond aan de overheid overbrengt en aan niemand anders meedeelt, omdat de ervaring heeft geleerd, dat onbezonnen en kortzichtige menschen zich dikwijls door valsche geruchten schrik laten aanjagen, tot een rassche daad laten verleiden en tot besluiten van de gewichtigste gevolgen laten meesleepen. De overheid houdt dan voor zich, wat haar goeddunkt, en deelt aan het volk mede, wat naar haar oordeel dienstig is. Over staatszaken mag overigens nergens dan in de volksvergadering gehandeld worden.
21. Van deze zeden wijken de Germanen in veel opzich-
- ↑ In Rome mochten slechts slaven bij het gerechtelijk verhoor gepijnigd worden.
