73
die men uit de fundamenten opgraaft, worden nu nog gebezigd tot het bouwen van arbeiderswoningen.
De plantengroei in deze streken is gekenmerkt door rijkdom aan varens. Overal aan de walletjes, langs de wegen en aan de slootkanten vindt men de twee algemeenste soorten van het boschvaren (Polystichum Filix mas roth. en P. spinulosum D. C. var. dilatata), beide minder algemeen in de omstreken van Haarlem, waar het gewone boomvaren (Polypodium vulgare L.) in de duinbosschen talrijker is.
Een uur gaans ten noordwesten van Alkmaar ligt een hooge duingroep, die door haar schitterend witte kleur en sierlijke omtrekken overal in het rond de aandacht trekt. Het zijn de duinen van Bergen en Schoorl, die den noordelijken uithoek vormen van de Kennemer duinketen en aan wier oostelijken rand zich de bosschen van Bergen uitstrekken. Die houtgronden behooren tot de wildste en oorspronkelijkste van Holland. Tusschen schaduwrijke dennenlanen strekken zich digte boschjes uit, wier karakter wezenlijk van dat der Haarlemsche bosschen verschilt. Hier groeijen vooral de beuk en de lijsterbes in groot aantal; daarop volgen de berk, de hulst, de den, de eik, de eschdoorn, de els en de sparren. De hulst (Ilex Aquifolium L.) groeit hier zeer algemeen en plant zich, evenals de sparren in het Bloemendaalsche Bosch, uit zichzelven door zaden voort, een verschijnsel dat, voor zoover ik weet, in Holland eenig is en aan de diluviale gronden van de oostelijke streken des rijks herinnert. Ook de blaauwe boschbes (Vaccinium Myrtillus L.), eene plant, die op de heiden en in de bosschen van Gelderland, doch nergens elders in de duinstreken voorkomt, is hier door mij gevonden. Verder ziet men overal onder de lijsterbessen het vrouwenhaarmos (Polytrichum), in de zandige lanen de gewone heideplant (Calluna vulgaris salisb.) en de brem (Sarothamnus vulgaris wimm.), terwijl de lage weilanden in den omtrek hier en daar als bezaaid zijn met het fraai violet bloeijende harlekijns-standelkruid (Orchis Morio L.).—Het is als bevinden wij ons in een gansch andere streek, en de overeenkomst van den plantengroei
