by gelijcknis geſproken, onder ’t Iock. En die geene, die op ’t welgevallen van een Prins of een Machtige, ſich onderwerpt, ſchijnt dat hy in ’t Iock gaet: Waer tegens, d’oproerige, van natuyren hovaerdigh en opgeblaeſen zijnde, ſich kant, weſende een verachter van de Wetten: En niet op het geruſte en burgerlijcke leven paſſende, ſoo weygert hy den Heere en opperſte macht, daer hy wettelijck en uyt plicht aen verbondenis, te gehoorſaemen. Wy dan, willende de quaede Natuyre van de oproerige vertoonen, ſeggen, dat deſe de kroon, met verachtinge ter aerden werpt, en ’t Iock met voeten treet.
Educatione. Opvoedinge.
EEn Vrouwe die bedaeght is, in ’t goud gekleet, ſiende een ſtraele uyten Hemel die haer omſchijnt. Toonende haere Mammen, die vol van Melck zijn, de borſt ontbloot hebbende, ſittende, houdſe mette rechter hand een Roede, en ’t ſchijnt datſe met groot opmercken, een Ionghsken leert leſen, en van de ſlincker ſijde ſtaet een ſtock in de aerde, alwaer een jongh boomken tegen aen is gebonden, ’t welck zy mette ſlincker arm ſchijnt te willen omhelſen.
De Opvoedinge is, om iemant in de leeringe te onderwijſen, en in de goede manieren en zeeden te onderrechten, en een aenleydinge des levens, door den gemeenen wegh, doch inſonderheyt door de deughd, en dat in de lichaemlijcke en zielijcke werckingen, gelijck ’t ſelve de Vaeders doen aen haere kinderen, en de Meeſters aen haere leerkinderen.
Bedaeght wortſe geſtelt, om dat de Opvoedinge, die door lange tijd, in de konſten en goede manieren geoeffent is, kracht heeft, om den rechten wegh aen te wijſen, waer door men totte waere geluckſaligheyt kan komen.
Het goude kleed bediet de waerdie en de volmaecktheyt van dit eedele Ontwerp.
De ſtraele die uyten Hemel ſchijnt en deſe beeldniſſe doet blincken, betoont dat de Opvoedinge de genaede Gods van noode heeft, nae de ſpreucke Pauli, Ick hebbe geplant, Apollo heeft nat gemaeckt, maer God heeft den waſdom gegeven.
De Mammen vol melx en de bloote borſt, bedieden een voornaemſte deel van de Opvoedinge, ’t welck is om openbaerlijck de openhertigheyt van haer gemoed, en het mede-deelen van haere kracht of deughd te betoonen.
Zy wort ſittende vertoont, om dat de Opvoedinge de grond is, van de Deughd te verkieſen, en de ondeughd te vlieden.
Zy houd de Roede in de rechter hand, om dat de Roede en de beſtraffinge de Wijsheyt in ons wercken, gelijck Salomon ſeyt Proverb. xxix, en Seneca ſeyt in ’t iii boeck van de Gramſchap, dat de opvoedinge en de kaſtijdinge, de zeeden en manieren maecken.
Datſe met opmercken een kindeken leert leſen, betoont dat dit het bewijſlijcke deel is, waer door zy de Wetenſchap leert vatten, weſende dieſelve de eerſte begrijplijckheyt in ’t ſpieglende verſtand, diewelcke kent en overweeght de Godlijcke, Natuyrlijcke en noodwendige dingen, en dat om haere waerachtige oorſaecken en beginſelen.
Zy wort gemaelt datter een pael of ſtock in der aerde ſtaet, alwaer een teeder jongh boomken aen vaſt gebonden is, dat zy metten ſlincker arm ſchijnt te omhelſen: om te betoonen dat ſich de Opvoedinge niet alleene uytſtreckt om goede konſten en wetenſchappen te leeren, maer oock totte goede zeeden en manieren, om met vlijt te verſorgen, dat die plante, dat is de Ieughd, gerecht, dat is, geſchickt werde: diewelcke weſende als een ongehavende en onbearbeyde aerde, ſoo brenghtſe ſoo veel te meer diſtelen en doornen voort, alſſe vetter en vochtiger is. Waer over Galenus ſeght, de opvoedinge der kinderen is gelijck de bouwinge en heeginge, die wy in de planten gebruycken.
Vecchiezza. Ouderdoom.
EEn Vrouwe met een grau hoofd, mager en met veel rimpelen in ’t aengeſicht, gekleet na de verwe van verſlenſte en verlepte bladers, die haer leven en kracht verlooren hebben, hebbende in de ſlincker hand een Sandlooper, die op ’t laeſte tipjen loopt, met twee brillen. Met d’ander hand leuntſe op een ſtock, wijſende metten vinger op den Sandlooper. Houdende d’eene voet hoogh en opgeheven boven een kuyl, toonende haer aenſtaende gevaer.
