Pagina:Land en volk van Sumatra (1916).djvu/169

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
127

zelfstandige, het minst ver-Maleischte groep. Toch ontbreken onder hen vermengingen niet; onder de Karo's zijn Drawidische elementen uit Voor-Indië aan te wijzen en onder de Noordelijke Bataks in 't algemeen is Gajösch, Alasch en Atjehsch bloed gemengd. In Boven-Asahan en Koeta Pinang zijn zij vermengd met Kust-Maleiers; in Mandailing en Boven-Natal met Minangkabauers.


Mandailingers.

De Mandailingers en Angkoleezen wijken door hun Mohammedanisme en hunne meerdere ontwikkeling nog het verst van de overigen af; volgens hun eigen begrip zijn ze eigenlijk geen Bataks meer, nu ze in de groote Mohammedaansche gemeenschap zijn opgenomen en zeer veel van hun oude adat op zij is gezet voor de voorschriften van den godsdienst, die zij vrij getrouw nakomen. Het getal Maleisch-sprekenden onder hen is groot en op hun scholen neemt het Maleisch een groote plaats in. Met de Minangkabauers hebben zij gemeen eene groote zucht tot meerdere ontwikkeling, een goeden aanleg, en in de laatste jaren ook den trek om buitenslands een beter bestaan te verwerven als handelaren, mandoers, winkelhouders, onderwijzers, opzichters, ambtenaren, kortom, in allerlei betrekkingen, waarin zij van hunne meerdere ontwikkeling kunnen profiteeren.


Andere Bataks.

In het voorgaande leerden wij de andere Bataks en hunne woonplaatsen reeds kennen: Karo's, Timoer's of Si Baloengoen's, Dairi's of Pak-Paks en centrale Bataks of Toba's; behoudens enkele uitzonderingen Heidenen en Christenen. Van hen is ongeveer een vijfde deel tot het Christendom overgegaan.

De dialecten der verschillende stammen loopen zeer uiteen, zoodat zij elkaar onderling niet kunnen verstaan. Men onderscheidt twee hoofdgroepen van dialecten: het Daïrisch met het Karo'sch en het Toba'sch met het Mandailingsch. De taal der Timoer-Bataks schijnt het naast aan het Mandailingsch te staan, doch toont in sommige opzichten toenadering tot het Karo'sch.


Atjehers.

De Atjehers zijn meer dan eenig ander volk van Sumatra met