De Schadevergoeding.
STOCKHOLM, 7 sept. Prof. Gustaf Cassel, de Zweedsche hoogleeraar in politieke ekonomie schrijft in een Stockholmsch blad over de aan Duitschland opgelegde schadevergoeding. Na de uitwerking der betaling van het eerste milliard op het ekonomische leven van Duitschland te hebben nagegaan, verklaart hij, dat het door de Geallieerden vastgestelde betalingstelsel tot mislukking gedoemd is. Als Duitschland enkele jaren uitstel had gekregen ten einde in staat te zijn, zijn uitvoer te verhoogen en zoodoende een reservoir te vormen, waaruit de schadevergoeding kon worden bestreden, zouden de Geallieerden zeer aanzienlijke baten hebben kunnen trekken. Maar hun regeeringen wilden onmiddellijk geld zien en hebben een stelsel doorgezet, dat de ekonomische draagkracht van hun schuldenaar meer en meer moet ondermijnen. Het is een feit, dat niet slechts Londen, maar ook Parijs kredieten hebben moeten verleenen om Duitschland in staat te stellen het eerste milliard te storten. In Londen redeneert men: „wij geven liever kredieten dan dat we de geheele schadevergoeding zien mislukken en getuige moeten zijn van een aanval van Frankrijk op Duitschland. De politieke toestand kan geen schokken meer verdragen, Europa heeft onvoorwaardelijke vrede noodig en daarvoor moeten we ons offers getroosten”. Londen wil dus het schadevergoedingssysteem zoolang mogelijk op de been houden, hoeveel poppekast daarbij ook te pas mag komen. Lang kan dit echter niet duren. Het is gemakkelijk in politieke bescheiden een willekeurig aantal milliarden te boeken, maar ’t is zeer moeilijk ze te incasseeren. De betaling van het eerste milliard heeft dat reeds afdoende geleerd.
Hoe lang — besluit prof. Cassel — zal het nog duren voor de regeerders den werkelijken toestand beginnen te beseffen?
Ierland.
LONDEN, 7 September. De bladen zijn zeer terughoudend in hun commentaren op de jongste verklaring van de Valera, met name op het groote stuk ervan, dat bestaat uit aanvallende frazen en goedkoope grappen, en vestigen meest de aandacht op het slot: „Ierland en Brittannië zijn buren”. De wrakhoop moet opgeruimd worden om te komen bij de fundeering voor een werkelijke en natuurlijke unie tusschen Ierland en Britannië. Wij worstelen om bij die fundeering te komen.”
Er is echter een treffende tegenstelling tusschen deze passages en de rest van het interview.
Terwijl de Manchester Guardian, die den kleinzieligen en wrokkenden geest heeft betreurd, waarin de Ieren geantwoord hebben op het treffende initiatief van de Engelsche regeering, die laatste uitlating als een vredesteeken beschouwt, laat de Times uitkomen, dat de concessies totdusver alleen van een kant zijn gekomen en dat Sinn Fein niets heeft gedaan om de stemming in Ulster gerust te stellen of te bevredigen.
De Daily Telegraph vindt het zeer merkwaardig, dat uit particuliere mededeelingen uit Dublin, waarvan enkele den eerste-minister bereikt hebben, zonder dubbelzinnigheid op te maken is, dat het Sinn-Fein-kabinet niet bedoelt wat de Valera schrijft. Er is geen gedachte aan het afbreken van de onderhandelingen en wanneer de Valera spreekt van een onherroepelijke verwerping van de voorwaarden van de regeering wil hij daarmee heel iets anders zeggen dan men gewoonlijk daaronder verstaat. Het ziet er, meent het blad, stellig naar uit alsof Sinn Fein manoeuvreert om het odium voor het afbreken van de onderhandelingen op de regeering te laden. Vele menschen gelooven, dat de Valera, die ondanks den stroeven en stuurschen toon van zijn nota’s nog altijd dezelfde gematigde meeningen toegedaan zou zijn, welke hij in Downing-Street geuit heeft, heelemaal niet rouwig zou zijn als de Britsche ministers hem een ultimatum stelden. Dit zou, zoo beweert men, zijn handen versterken tegenover de extremisten en hem den officieuzen, maar aanaanmerkelijken steun van de gematigden in Ierland verschaffen.
LONDEN, 7 September. (R.-Part.) De parlementaire commissie uit het vakvereenigings-congres en het bestuur van de arbeiderspartij hebben samen aan den premier geseind en de meening uitgesproken, dat het een ramp zou zijn, indien er aan de bestaande diepe spontane stemming voor den Ierschen vrede een einde kwam, en terwijl de Iersche en de Engelsche vertegenwoordigers tegenstrijdige nota’s wisselen. Het telegram dringt krachtig aan op toepassing van het gunstigste alternatief door zonder uitstel de Iersche leiders tot een conferentie uit te noodigen en protesteert tegen het denkbeeld van de hervatting der vijandelijkheden op vergroote schaal.
De invallen in Kenya.
NAIROBI, 5 September. (Reuter.) De Abessinische invallen in de kolonie Kenya (nieuwe naam voor Britsch Oost-Afrika. — Red.) hebben opgehouden. Alles is rustig in de districten waar invallen zijn gedaan.
Beieren en het rijk.
MÜNCHEN, 6 Sept. (Wolff) Vanmiddag heeft de permanente commissie uit den Beierschen Landdag vergaderd.
Afg. Timm stelde namens de sociaal-democratische groep de vraag, of de staatsregeering voornemens is de commissie inlichtingen te verstrekken. Staatssecretaris Schweyer antwoordde alleen te kunnen mededeelen, dat de onderhandelingen met het rijk nog worden voortgezet.
BERLIJN, 7 September. De commissie die op grond van het besluit der Beiersche coalitiepartijen naar Berlijn zal gaan om de onderhandelingen met de rijksregeering voort te zetten, zal uiteenzetten dat de groote meerderheid van het Beiersche volk opheffing van den uitzonderingstoestand nog niet gewenscht acht.
BERLIJN, 7 September. (Part.) Rijksweerminister Gessler is gister te München aangekomen om de besprekingen van de democratische Landdaggroep bij te wonen. Gessler zal ook met de Beiersche regeering over de hangende politieke vraagstukken onderhandelen.
De Duitsch nationalen en de regeering.
BERLIJN, 6 Sept. (Wolff). Vanavond is op verzoek van de Duitsch-nationale Rijksdaggroep en partij in de rijkskanselarij een bespreking gehouden over den politieken toestand en de verordening van 29 Aug.
De Duitsch-nationale afgevaardigden eischten toepassing der verordening op alle uitsterste richtingen, die den politieken strijd met geweldadigheden voeren. Met name eischten zij bescherming tegen het uiteenjagen en verstoren van rechtsche betoogingen en vergaderingen.
De rijkskanselier wees op de nadeelen, die de chauvinistische demonstraties veroorzaken, en op de volstrekte noodzakelijkheid om alle aanvallen op de constitutie te verijdelen, wil Duitschland niet door burgeroorlogen te gronde gaan. Ook de bescherming der republiek tegen alle verderfelijk en gewelddadig streven is noodzakelijk. De regeering zal de verordening streng en rechtvaardig tegen allen, die geweld gebruiken, toepassen, waar zij zich ook vertoonen.
Wirth verklaarde verder, dat hij met alle middelen het gewelddadig verstoren van vreedzame vergaderingen zal tegengaan.
Naar wij (Wolff) vernemen, worden deze week nog verdere besprekingen gehouden met de andere partijen en Rijksdaggroepen.
Opper-Silezië.
KATTOWITZ, 7 Sept. (Havas). Tengevolge van een ontdekking van wapenen en munitie zijn verscheidene Duitsche gemeenteambtenaren in hechtenis genomen.
BERLIJN, 7 Sept. In een te Rybnik gehouden vergadering van Poolsche en Duitsche socialisten hebben de Polen verklaard voortaan met de Duitschers te willen samenwerken voor het blijven van O. S. bij Duitschland.
De eerste Fransche troepen versterkingen zijn gister te Oppeln aangekomen.
Groote staking te Maagdenburg.
ESSEN, 7 September. (Part.) Te Maagdenburg zijn vanochtend de werklieden van alle groote metaalfabrieken, o.a. ook van de Gruson-fabriek van Krupp, in staking gegaan.
De stakers, 30 tot 40000, eischen een loonsverhooging van 2 Mark per uur.
De kabinetscrisis in Tsjecho-Slowakije.
BERLIJN. 7 September. (Part.) Tuszar, de Tsjecho-Slowaksche gezant te Berlijn, is Vrijdag te Praag gekomen om deel te nemen aan de beraadslagingen over de te verwachten kabinetscrisis. Onder zijn leiding hebben de Tsjechische sociaal-democraten gisteren besloten deel te nemen aan de regeering op voorwaarde, dat de oplossing van de nationale geschillen zal geschieden volgens de beginselen, welke Tuszar destijds als minister-president heeft ontvouwd.
Tuszar was destijds bereid tot toegefelijkheid jegens de Duitschers en is daarom door de nationalistische partijen ten val gebracht.
Het ultimatum van Hongarije.
BERLIJN, 7 September. (Part.) Het ultimatum der entente is gisteren te Boedapest overhandigd. De inhoud was op aandrang van de entente nog verscherpt. Het ultimatum zegt o. a.: Hongarije schijnt den internationalen toestand te miskennen, doordat het weigert het vredesverdrag ten aanzien van West-Hongarije uit te voeren. Een verder vasthouden aan dit standpunt zou voor Hongarije ernstige gevolgen met zich sleepen. Hongarije stelt vlakweg zijn voortbestaan als staat in de waagschaal als het geen gevolg geeft aan de aanwijzingen der entente.
West-Hongarije.
WEENEN, 7 September. (Part.) Terwijl er in den buitenlandschen politieken toestand een lichte ontspanning is ingetreden, is de binnenlandsche politieke toestand daarentegen nog verscherpt. Het socialistisch partijbestuur heeft besloten den rijkskanselier mededeeling te doen van zijn opvatting, dat de republiek in gevaar verkeert, waarom do socialisten, mochten de door hen goedgekeurde vredelievende pogingen om de vereeniging met West-Hongarije tot stand te brengen schipbreuk lijden, de republiek gewapenderhand zullen beschermen.
Het communistisch partijbestuur besloot onverwijld de bewapening van het proletariaat te eischen, daar de reactie overal zegeviert. De Rote Fahne wekt met koeien van letters in tal van artikelen de proletariërs op zichzelf te helpen.
Opmerkelijk is de plotselinge scherpe toon van de christelijk sociale Reichspost tegen Hongarije, dat het blad tot dusver steeds verdedigde.
In den bondsraad heeft de kanselier herhaald, dat het ontwapende Oostenrijk niet in staat is tot gewapende ondernemingen, te meer waar de entente deze heef verboden. Het recht alleen zal zegevieren. De diplomatieke toestand is voor Oostenrijk zeer gunstig.
De bondsraad heeft de redevoering van den kanselier met bijval ontvangen en met algemeene stemmen besloten een beroep te doen op den Volkenbond om krachtig tegen Hongarije op te treden.
WEENEN, 6 September. (Belga.) Ds bondsraad heeft met algemeene stemmen een motie aangenomen, waarin hij een beroep doet op den Volkenbond om maatregelen te nemen ter bescherming van den vrede en van de Oostenrijksche republiek tegen de oorlogszuchtige maatregelen van Hongarije en om van Hongarije de eerbiediging af te dwingen van de Oostenrijksche grenzen, welke gewaarborgd zijn door de verdragen van St. Germain en Trianon.
Nopens de gebeurtenissen te Kirchschlag heeft de ministerraad den tekst vastgesteld van een brief, welken men vandaag aan de geallieerde mogendheden zal overhandigen, en besloot hij te Boedapest een diplomatieken stap te ondernemen, welke hieruit zal bestaan, dat men ernstig de aandacht vestigt van Hongarije op de gevaren van zijn houding jegens Oostenrijk.
De Ver. Staten en Frankrijk.
PARIJS, 7 September. (Havas.) Uit New-York wordt gemeld, dat daar de verjaardag van den slag aan de Marne, en tegelijkertijd de geboortedag van Lafayette plechtig zijn gevierd. Harding heeft in een telegram de verklaring afgelegd dat de vriendschap van de Ver. Staten voor frankrijk berust op de traditie van wederkeerig bewezen diensten en is bezegeld door het definitief afweren van den Duitschen aanval.
Ook Foch en Millerand hebben telegrammen gezonden.
Landvredebreuk.
BERLIJN, 7 September. (Part.) De laatste dagen zijn te Halle een 30 jonge communisten ingerekend, op beschuldiging van landvredebreuk.
Barros.
BERLIJN, 7 September. (Part.) Naar men uit Rome meldt, hebben de legioensoldaten op bevel van d’Annunzio Port Barros ontruimd en zijn zij naar Venetië getrokken. De nationale garde van Fiume heeft in hun plaats de haven bezet.
Letteren en Kunst.
Men meldt ons uit Weimar:
Als blijk van instemming met het streven der Hollandsche moderne kunstgroep De Stijl hebben de jonge kunstenaars van Weimar (Thüringen) ter gelegenheid van het verblijf van Théo van Doesburg aldaar, plafond en wanden van het Residenz-Theater volgens diens inzichten en aanwijzingen beschilderd. Voor deze beschildering werden van te voren al het bestaande beeldhouw- en loofwerk, alsmede alle versiering verwijderd. Ook werden moderne lichtapparaten in overeenstemming met de beschildering aangebracht.
De eerst voor kort opgerichte Neue Freie Volksbühne zal in deze gerestaureerde en gemoderniseerde zaal haar eerste vertooningen geven.
Men meldt ons uit Weimar:
Onder den titel Méchano zal 1 October te Weimar het eerste nummer verschijnen van een internationaal anti-esthetisch, dadaïstisch tijdschrift. Het zal op onbepaalde tijden, telkens in ander karakter en andere kleur uitkomen.
Tot de medewerkers behooren dadaïsten uit alle landen, als: Picabia, Tristan Tzara, Clement Pensaers, Ezra Pound, I. K. Bonnet, Jean Crotti, G. De Torre, Salvat Papaseit, Maes, Kemoen, Fiozzi, Cantarelli e.a. De leiding berust in handen van den Hollandschen schilder Th. v. Doesburg en den dichter Bonset.
Bruckner.
Ter herdenking van Bruckner’s 25en sterfdag (11 October) zal te Stuttgart van 6 tot 11 October een Bruckner-feest gegeven worden. Het programma meldt de uitvoering van 4 symphonieën, onder leiding van Frits Busch, het Te Deum, de Mis in f moll en het Strijkkwartet door het ensemble van Felix Berber. Dr. Gruusky zal alle werken met een korte bespreking inleiden.
Men seint ons uit Londen:
Het huis, waar Alma Tadema den laatsten tijd vau zijn leven in heeft gewoond en dat langen tijd geen kooper kon vinden, is gisteren verkocht. De nieuwe eigenaar, die voornemens is het spoedig te betrekken, moet van plan zijn het uit eerbied voer de nagedachtenis van den kunstenaar grootendeels intact te laten.
Wetenschappelijke Berichten.
Prof. dr. Kapteyn.
Men seint ons uit Edinburg:
Prof. dr. Kapteyn, hoogleeraar te Groningen, heeft het eere-doctoraat ontvangen van de universiteit te Edinburg.
Holland tusschen Maas IJ.
Tentoonstelling van het Kon. Ned. Aardrijkskundig Genootschap.
Men meldt ons Amsterdam:
Zaterdagmiddag 10 dezer ten 3 uur zal een tentoonstelling in het Stedelijk Museum te Amsterdam uitsluitend voor genoodigden worden geopend. Zondag voor het Kon. Ned. Aardrijkskundig Genootschap, zal dr. A. A. Beekman, die met den heer Th. F. A. Delprat zulk een groot aandeel heeft gehad in de voorbereiding, ter inleiding een korte voordracht houden.
De tentoonstelling bestaat de groote of eerezaal en vier daaran grenzende zalen in de linkervleugel. De zekerheid dat hier in hoofdzaak kaarten worden vertoond behoeft niemand af te schrikken, want in hun verscheidenheid zijn zijn leerzaam, sprekend en dikwijls schilderachtig. Bovendien wordt het kaartenmateriaal aangevuld en verlevendigd door oude schilderijen, prachtige teekeningen en velerlei voorwerpen.
De groote waterschappen, als de eeuwenheugende Hoogheemraadschappen van Rijnland, Delfland en Schieland, hebben uit hunne archieven kostbare documenten afgestaan, waarbij unieke kaarten van middeneeuwsche charters en oorkonden. Zeer belangrijke inzendingen zijn verkregen uit de Rijksarchieven en de plaatselijke archieven te Leiden, Haarlem, Rotterdam, Delft, Schiedam en verschillende gemeentelijke musea als dat van ’s-Gravenhage. Uit het Huisarchief van H. M. de Koningin ziet men een model van het vroegere huis Honselaarsdijk. Er zijn inzendingen van het Ned. Historisch Scheepvaart Museum (modellen van binnenlandsvaarders) en van particulieren aan de Zaan (modellen van molens). In de onderafdeelingen zijn kaarten, plattegronden, profielen, schilderijen enz. gerangschikt naar de verschillende plaatsen, zoodat de bezoeker een gemakkelijk overzicht krijgt.
De commissie is er in geslaagd de volledige reeks teekeningen bijeen te brengen van de kasteelen en huizen in Holland, geteekend door den bekwamen Roeland Roghman (1597—1686) zooals deze verspreid worden aangetroffen in de verzamelingen van dr. C. Hofstede de Groot, Teyler’s Stichting, ’s Rijks Prentenkabinet e.a. Slechts drie ontbrekende origineelen in het buitenland zijn door photo’s vertegenwoordigd.
De uitvoerige catalogus, welke by de opening reeds geheel gereed is, ontleent zijn blijvende waarde aan een uitvoerige studie over natuurlijke gesteldheid van Holland tusschen het IJ en de groote rivieren, van ongeveer 1300 tot heden, door dr. A. A. Beekman.
De tentoonstelling zal gedurende de maanden September en October toegankelijk blijven. Dr. Beekman heeft zich bereid verklaard op vier opeenvolgende Woensdagmiddagen, voor de eerste maal op 14 dezer, toelichtende voordrachten te houden gevolgd door een rondgang op de tentoonstelling.
Aan de vertegenwoordigers van de bladen wordt de gelegenheid geboden om Vrijdag 9 dezer, tusschen 2 uur en uiterlijk half 4, vooraf een kijkje te nemen op de tentoonstelling onder leiding van dr. Beekman.
Sport.
Voetbal.
Vacature in het N.V.B.-bestuur.
Naar de Tel. verneemt heeft de heer mr. P. M. Arts te Tilburg bedankt, als commissaris van den N.B.V. Aanleiding tot dit besluit zou zijn niet-herkiezing tot voorzitter van het Zuidelijk District en tot lid der Ned. Elftal Commissie ter laatste N.V.B.-bestuursvergadering, die niet door den heer Arts werd bijgewoond.
Waterpolo.
Hedenavond wordt voor de promotie en degradatie naar de eerste en tweede klasse een wedstrijd gespeeld te Amsterdam in het badhuis Obelt tusschen Dolfijn I en A.Z. I, resp. laatste der eerste klasse en kampioene der tweede klasse.
Zwemmen.
Mej. Beisenherz naar Weenen.
De bekende zwemster mej. Beisenherz, lid der Amsterdamsche dames Zwemclub, die de vorige maand zooveel lauweren oogste in West-Duitschland en de Duitsche kampioene versloeg, zal aan het eind dezer maand, n.l. op 25 en 26 September te Weenen uitkomen. Zij zal zwemmen 100 M. crawl slag en een wissel slag nummer over 100 M. n.l. 33 1/3 M. rug slag, 33 1/3 M. school slag en 33 1/3 M. crawl. Er wordt gezwommen in de sport Halle des Dianabades, waartoe zij is uitgenoodigd door de Wiener Amateur Sport-Verein Austria. De secretaresse harer vereeniging, mevrouw A. Happel-Verduijn zal haar vergezellen.
De temperatuur van het water in de Maas is heden 66 graden.
Schaken.
Tornooi te Boedapest.
In de tweede ronde heeft Steiner gewonnen van Euwe Balla verloor van Tartakower, Grünfeld remise met Sämisch. Vadja remise met Schweiger. Bogoljubot remise met Sterk.
De partij Kostisj-Alechin werd afgebroken.
Gemengde Berichten.
Ernstig auto-ongeluk.
Vanmiddag zou een auto van de naaml. venn. Electrostroom te Hillegersberg een proefrit doen op den ouden Kleiweg van Rotterdam naar Overschie.
De auto reed met een razende vaart, van 100 K.M., kon de bocht niet goed nemen en is met de vijf inzittenden in de wetering te recht gekomen.
Van de inzittenden is de bedrijfsingenieur F. P. van P. dadelijk gedood; de monteur L, die aan het stuurrad zat, is onder de motor geraakt en verdronken.
Naar het ziekenhuis aan den Bergweg alhier zijn gebracht de chauffeur F. D. uit de Swaerde Croonstraat en zekere U. een jongen uit de Sint Mariastraat. De chauffeur was bewusteloos en is inwendig gekwetst, de jongen is er met een lichte kwetsuur in het gelaat en een nat pak afgekomen. De chauffeur is ter verpleging opgenomen. Een vijfde persoon, zekere S., die over de sloot in het weiland daarachter geslingerd werd, zou een been gebroken hebben. Hij is weer naar Hillegersberg teruggekeerd.
Op de Veemarkt alhier is van den veehandelaar P. de V. uit Reewijk een koe gestolen.
– De koetsier J. A. van A. uit de Oostervantstraat heeft zich bij de politie gemeld, onder mededeeling dat hij in Maart uit het bureau van de arbeidsbeurs op de Kaasmarkt alhier een fiets heeft gestolen.
– Uit de woning van P. H. in de Oostmolenstraat alhier is een couvert met 1000 mark en f 40 gestolen. Een 22-jarige Duitscher, die er gisteravond eenigen tijd vertoeft heeft, wordt er van verdacht.
– Van den groentehandelaar K. van der B., wonende op het Noordplein alhier, is door een knecht f 54 verduisterd.
Sluis verzakt.
De keersluis te Crececoeur is door verzakking van de glooiïng bezweken. Het water wordt niet meer tegen gehouden en loopt weg. De Dieze en de Bommel loopen totaal leeg. Scheepvaart is niet meer mogelijk op de Zuid-Willemsvaart. Alle wateren in den Bosch zijn bijna geheel weggoloopen.
Nader meldt men ons:
De verzakking aan de sluis is te wijten aan ouderdomsgebreken. De fundeering is weggeslagen, de landhoofden zijn ingestort. Men verwacht, dat in de Dieze slechts 50 c.M. water zal blijven staan, de rest loopt weg op de Maas. Nadat een dam in het toeleidingskanaal tot de sluis zal zijn gelegd, moet de leeggeloopen kom weder gevuld worden, wat dagen zal vorderen en afhankelijk is van den waterstand te Maastricht.
De Binnen Dieze in de stad is met balken afgesloten om het leegloopen te voorkomen. Te Crevecoeur wordt onder leiding van ingenieur van Spanje een keerdam gelegd. Men hoopt het water langs den Henriettewaard af te voeren om den stroom te verminderen.
Het water bij de sluit te Crevecoeur had een verval van twee meter; het werkte zich eerst langs de sluis — welke geheel onbeschadigd is gebleven — onder den linkerbuitenmuur door, en toen men het daar gestuit had, vormde zich een nieuwe kolk voor de sluis. Het linkertalud bezweek en ook het rechtertalud, zoodat het water aan weerskanten langs de sluis heen naar de Maas kon afvloeien. Men werpt nu keerdammen op, boven en heneden de sluis.
Omstreeks half twaalf hedenmiddag was het peil aan beide zijden van de sluis gelijk. In ’s Hertogenbosch is de toestand uit gezondheidsoogpunt niet verontrustend. De gezondheidscommissie meent nog geen maatregelen te moeten nemen.
Gisteren is te Beets een driejarig kind van den heer W. D. verdronken.
In het Bezuiden te Pijnacker is gisteravond de woning van R. tot den grond afgebrand. Waarschijnlijk hebben kinderen met lucifers gespeeld. Van den huisraad kon niet veel worden gered. Verzekering dekt de schade.
Te Brussel is Maandagavond de 24-jarige zandschipper N. A. van Kalkeren, woonachtig te Leiden, over boord geslagen en verdronken. Hij laat een weduwe met een kind na.
Tijdens de kermis te Druten is vannacht aldaar geheel afgebrand het café van A. van Hees. Van den inboedel werd niets gered.
Beperking diepgang scheepvaart. Z.W. vaart toegelaten diepgang boven sluis 0 1.90 meter beneden en door sluis 0 voor scheepvaart gestremd. Dieze door ongeval aan uitwateringssluis te Crevecoeur scheepvaart volledig gestremd.
Handelsberichten.
ROTTERDAM, 7 SEPTEMBER.
Rotterd. Vereeniging voor den Termijnhandel in Granen.
Mais op termijn.
Koers van heden.
| Hoogste. | Laagste. | Vroegk. | Slotk. | Vor.slotk. | |
| September | 101— | 100¾ | 102— | 101— | 102— |
| November | 99¼ | 99— | 99¾ | 99— | 100— |
| Januari | 98— | 97½ | 97¾ | 97½ | 98¼ |
| Stemming | kalm. | ||||
| Omzet | 35 maal 50.000 k.g. | ||||
Katoen. Noteering van de Vereeniging voor den Katoenhandel, Rotterdam Cotton Association. Fully middling loco 78¼ c.
O.-I. katoen. Superfine Sind 43½ c., fine Bengal 42⅜ c., fine Oomra 1 51 c. p. ½ kg.
Gedroogde Zuidvruchten. Op 9 September worden alhier nog in veiling verwacht: 74 vn. Calamata-krenten (small berried) gewas 1920.
Lijnolie. (Officieele noteering van de Vereen. voor den Oliehandel.) Vliegend ƒ 50½, October ƒ 46½, Nov. ƒ 45, Jan./April ƒ 44½, 44¼.
SCHIEDAM, 7 SEPTEMBER.
Melasse-Spiritus ad 100 pct. ƒ 40 per H.L. Moutwijn (officieele noteering aan de beurs) ad 46 pct. ƒ 18 per H.L. zonder fust en zonder belasting. Spoeling ƒ 3.10 per ketel.
AMSTERDAM, 7 SEPTEMBER.
Koffie. Noteering op termijn.
| Santos.[1] | Robusta. | |||||
| Heden- | Vor. | Heden- | Vor. | |||
| midd. | ochtend | not. | midd. | ochtend | not. | |
| September | — | — | — | 29⅞ | 29⅝ | 29⅜ |
| December | — | — | — | 30⅛ | 30– | 29¾ |
| Maart ’23 | — | — | — | 30⅜ | 30⅛ | 30– |
| Mei | — | — | — | 30½ | 30¼ | 30– |
| Juni | 31⅞ | 31– | 30¾ | — | — | — |
| Juli | 31¼ | 31⅛ | 30⅞ | — | — | — |
| September | 31⅛ | 31¾ | 31¾ | — | — | — |
| Stemming | vast. | vast. | kalm | vast | prh. | prh. |
| Omzet | — bn. | 2000 bn. | ||||
- ↑ Gemengd contract basis good Santos.
Suiker op termijn. Witte kristalsuiker per 100 kg. netto in entrepot:
| Geboden | Gelaten | Geboden | Gelaten | ||
| September | 29— | 31½ | December | 24¾ | 25— |
| October | 25¾ | 26— | Januari | 24¾ | 25— |
| November | 24⅜ | 24⅛ | Februari | 25— | 25¼ |
| Stemming | prh. | ||||
| Omtet | 12 × 50 ton | ||||
| Peper (Lampong) | Nootmuskaat | |||
| Heden. | Vor.not. | Heden. | Vor.not. | |
| September | 23⅛ | 23⅛ | 55— | 55— |
| December | 23⅝ | 55— | 55— | |
| Maart | 24— | 24— | 55— | 55— |
| Mei | 24½ | 24½ | 55— | 55— |
| Juni | — | — | — | — |
| Stemming | kalm. | flauw | kalm | kalm |
| Omzet | 5000 bn. | — bn. | ||
Rubber op termijn (per ½ K.G.): Conditiën Amst. Liquidatiekas.
| Crêpe | Sheets | Crêpe | Sheets | ||
| September | 46½ | 44½ | Maart | 53— | 49⅛ |
| October | 49— | 45½ | April | 54¼ | 50½ |
| November | 49— | 45⅛ | Mei | 54¼ | 51½ |
| December | 49— | 46½ | Juni | 55— | 52½ |
| Januari | 53— | 47½ | Juli | — | — |
| Februari | 53— | 48½ | Augustus | — | — |
| Stemming | kalm | kalm. | |||
| Omzet | —.— | — kg. | |||
Tin. Niet-officieele noteeringen op termijn per ½ K.G.
| Banka. | B.A.B.I.S.T. | |||
| Heden. | Vor. not. | Heden | Vor. Not. | |
| September | 96½ | 94— | 96— | 93¼ |
| October | 96½ | 94— | 96— | 93¼ |
| November | 96½ | 94— | 96— | 93¼ |
| December | 96½ | 94— | 96— | 93¼ |
| Januari | 96½ | 94— | 96— | 93¼ |
| Februari | 96½ | 94— | 96— | 93¼ |
| Maart | —.— | —.— | — | — |
| Stemming | vast | vast. | vast. | kalm. |
| Omzet | — kg. | — kg. | ||
Suiker prijshoudend Sept. f 29 geboden, Nov. f 24½ tot 24⅜ gedaan.
Tabak. Van de tegen Vrijdag a.s. bijinschrijving aangekondigde partijen Java kwamen uit de hand tot afdoening 17 pk. Ngoepit /V./A./1920 (tax 15 cent) tot circa 17 ct.; 200 pk. Ngoepit /M./A.1920 (tax 40 ct.) prijs geheim, 541 pk. 1920/Troetjoek (tax 31) tot 48 cents. 114 pk. Jac in driehoek/Djombang (tax 13 c.) tot geheime prijs. Voor goed soortige Vorstenlanden bestaat levendige kooplust.
Java Kinabast. De veiling van 28 Sept. a.s. zal bevatten 1745 collie wegonde circa 101,268 K.G. Coca wordt niet geveild.
Oliën (bericht van Matthes & Porton). Raapolie vliegend f 58½. Lijnolie vliegend f 48 per H.L.
Raapolie vliegend ƒ 63½, Oct./Dec. ƒ 56½ per 100 kg.
Lijnolie vliegend ƒ 51, Oct. ƒ 47, 46¼, 46½, Oct./Dec. ƒ 45, 44⅜, 45, Jan./April ƒ 41, 44½ per 100 kg.
LONDEN, 6 SEPTEMBER.
Rubber. (Medegedeeld door Joosten & Janssen, Amsterdam.) 5 u.: Crêpe loco 8⅝ d., smoked sheets 8⅜ d., Oct./Dec. 9⅛ d., Jan./Maart 9¼ d. Stemming prijshoudend.
LONDEN, 7 SEPTEMBER.
Rubber. (Telegram van de Makelaars Havelaar & de Vries, Rotterdam.) Crêpe loco 8½ d., Oct./Dec. 9⅛ d., Jan.-Maart 9⅝ d. koopers. Stemming prijshoudend.
LONDEN, 7 SEPTEMBER.
Talk (medegedeeld door de makelaars Bessem & de Schepper, Rotterdam). In de heden gehouden veiling werden 1478 vn. aangeboden en alles verkocht. Mindere soorten 4/-, overige 8/- hooger. Stemming zeer vast.
(Part.) LONDEN, 7 SEPTEMBER.
Metalen. Noteering te 2 u.: Koper contant £ 68.12/6 koopers, £ 63.15/- verkoopers; op 3 mnd. £ 69.12/6 koopers, £ 69.15/- verkoopers. Tin contant £ 161.17/6 koopers, £ 162.2/6 verkoopers; op 3 mnd. £ 164.10/- koopers, £ 164.15/- verkoopers. Lood prompt £ 23.7/6, op levering £ 22. 17/6.
Zink prompt £ 25.2/6, op levering £ 25.17/6.
(Part.) LIVERPOOL, 7 SEPTEMBER.
Mais. Noteering te 11 u. 30: La Plata per October 8/5½ (vorig slot 8/4½). Mixed per October 8/2½ (8/2½).
Tarwe per October 14/0½ (14/0½), December 14/3 (14/1½).
PARIJS 6 SEPTEMBER.
Suiker. De markt opende zonder zaken, met koopers voor disponibele tot fr. 211 en verkoopers tot fr. 215. Tenslotte waren er koopers tot fr. 212 en verkooperspers tot f fr. 215. Nieuwe campagne Oct. fr. 150. 3 mnd. v. Oct. fr. 147, 4 mnd. v Oct. fr. 145, 146 147, 147½; Nov./Dec. fr. 144, 3 mnd. v. November fr. 141. Dec. fr. 145, Dec./Jan. fr. 145. Holl. Boter fr. 10½ à fr. à fr. 13.20.
AIX-EN-PROVENCE, 3 SEPTEMBER.
Amandelen vast, met goede vraag. De voorraad is sterk verminderd. Gepelde zoete van Provonce fr. 700 bittere fr. 350. Ongepelde Provence fr. 275 per 100 kg.
NEW-YORK, 6 SEPTEMBER.
Katoenolie willig. Crude loco 7.78 bieden. Geraff. 58 à 77 p. hooger. Loco 9.63 à 10. Op termijn per Sept. 9.68, Oct. 9.75, Dec. 9.79, Maart 10.07 c.
LIVERPOOL, 6 SEPTEMBER.
Wol. Heden opende de zesde serie veilingen van Oostindische. Het totale aanbod bestaat uit 14,250 bn. De qualiteit was heden goed. Het Continent en Amerika kochten matig. De hedda aangeboden 4791 bn. vonden nagenoeg geheel koopers. Prijzen waren voor beste witte 15 à 20 pct. hooger, voor gele en ordin. witte 10 pct. hooger dan in Juli. Grijze onregelmatig.
ALEXANDRIE, 26 AUGUSTUS.
Katoen. (Bericht van Daniel, Pasquinelli & Co., medegedeeld door Joh. J. Veder, Rotterdam.) Volgens officieele opgave bedraagt de met katoen beplante oppervlakte in Beneden-Egypte 1,012,349 feddans tegen vorig jaar 1,378,503 en in 1919 1,219,303. Hiervan 983,767 feddans met sakellaridis: in Boven-Egypte 279,529 feddans tegen vorig jaar 419,367 en in 1919 354,359. Hiervan 11,712 feddans met Sakellaridis. Totale beplante oppervlakte 1,291,878 feddans (waarvan 995,479 met Sakellaridis) tegen vorig jaar 1,827,870 (met 1,270,481) en in 1919 1,573,862 (met 1,146,418).
Marktberichten.
VEE en PAARDEN.
AMSTERDAM, 7 September. Ter Veemarkt zijn aangevoerd: 210 vette kalveren, 1ste kwal. ƒ 2.50, 2de kwal. ƒ 2.30, 3de kwal. ƒ 2.20 per k.g.; 70 nuchtere kalveren ƒ 20—ƒ 31 pe stuk; 716 vette varkens 1ste kwal. ƒ 1.44, 2de kwal. ƒ 1.38, 3de kwal. ƒ 1.28 per k.g. schoon gewicht.
BOTER, KAAS en EIEREN.
MAASTRICHT, 7 September. Aangevoerd 10,000 eieren, hoogste prijs ƒ 15.10, laagste ƒ 14.40.
WOERDEN, 7 September. Kaas. Aangevoerd 378 partijen. Betaalde prijzen: Goudsche ƒ 71 à ƒ 77, mindere qual. ƒ 66 à ƒ 70 Rijksmerk ƒ 68 à ƒ 80. Handel traag.
GROENTEN, FRUIT en AARDAPPELEN.
AMSTERDAM, 7 September. Aardappelenmarkt Andijker blauwe ƒ 7, Friesche borgers ƒ 5.75, dito blauwe ƒ 6.50e Flakkeesche eigenh. ƒ 6.20, dito blauwe ƒ 8. Spuische eigenh. ƒ 5.75—ƒ 6.10, dito blauwe ƒ 6.20—ƒ 6.60. Spische drielingen ƒ 3.75—ƒ 4, Zeeuwsche blauwe ƒ 7.80, dito bonte ƒ 5.50—ƒ 7.50, eigenh. ƒ 6—ƒ 6.25, blauwe dito ƒ 6.40—ƒ 6.60, dito bonte ƒ 4.25, Annapolowna zand 1ste soort ƒ 7, dito 2de soort ƒ 5—ƒ 5.25, Annapolowna blauwe zand ƒ 4.25. Aanvoer 3559 H.L. of 8 ladingen.
ROERMOND, 6 September. Coöp. Roermondsche Groentenveiling. Rheinische Spekboonen 24—45, princesboonen ƒ 47—ƒ 87, aardappelen ƒ 8—9, witte kool ƒ 10—ƒ 14, tomaten 1ste soort ƒ 18—ƒ 20, dito 2de soort ƒ 15—15.50, dito 3de soort ƒ 4.50—ƒ 6, uien ƒ 15—ƒ 16.50, appelen 1ste soort ƒ 8—ƒ 15, dito 2de soort ƒ 3—ƒ 7, peren 1ste soort ƒ 12—ƒ 27, dito 2de soort ƒ 7—ƒ 10, druiven ƒ 78—ƒ 91, alles per 100 k.g.; augurken ƒ 0.30—ƒ 0.43, roode kool ƒ 13—ƒ 13.50 alles per 100 stuks, wortelen ƒ 7—ƒ 13 per 100 bos.
PURMEREND, 6 September. (Afslagvereeniging „Beemster, Purmerend en Omstreken”) 924 zak aardappelen ƒ 1.35—ƒ 2.12 per zak van 25 k.g.; 248 zak slaboonen ƒ 9.10—ƒ 11.05 per zak van 15 k.g.; peren ƒ 0.11—ƒ 0.64, appelen ƒ 0.09—ƒ 0.30 per k.g.; komkommers ƒ 10, bloemkool ƒ 4—ƒ 13, roode kool ƒ 5.60—ƒ 9.50 per 100 stuks; bieten ƒ 12.50—ƒ 40 per 1000 stuks; uien ƒ 2.40—ƒ 2.60 per ½ H.L. snijboonen ƒ 6.10—ƒ 13.40 per zak van 15 k.g. Handel vlug.
ZETTEN, 6 September Veiling Midden-Betuwe. Maagperen 1ste soort 25—27, 2de soort dito ƒ 10—ƒ 17, William Duchesse 30—40, Triumph de Vienne 38—42, Beuré de Merode 1ste soort 28—34, 2de soort dito 16—22. Beuré Hardi 1ste soort 42, 2de soort dito 24 ct., diverse stoofperen 13—18, zure Honderdmarken 10—12, Hollemans 12—12½, goudreinetten 18, transerant de Croncel 1ste soort 20—22 ct., 2de soort dito 10—15 ct., the queen 28 ct., notarisappels 16—18, bloemé 1ste soort 14—17, 2de soort dito 8—12.
Stoom- en zeilvaart.
BINNENLANDSCHE ZAKEN.
TRANSATLANTISCHE LIJNEN.
NIEUW AMSTERDAM p. 6/3 n.m. Cape Race, Rotterdam n. New-York.
BUITENLANDSCHE HAVENS.
Laastste Berichten.
Nederland.
Mr. H. W. F. Treub.
In het eerste nummer van de Vrijheid, dat hedenavond verschijnt, deelt mr. Treub in een lang artikel getiteld Mijn afscheid aan de politiek mede, dat hij is benoemd tot voorzitter van den Ondernemersraad voor Ned. Indië. Die zich in dienst stelt, zoo schrijft de heer Treub a. m., van een bepaalde belangengroep, kan de schijn niet vermijden, het algemeen volksbelang, wanneer het daar op aan komt, te bekijken door den bril van het speciale belang, dat hij dient. De zuiverheid der politieke verhoudingen, op welker handhaving wij in Nederland gelukkig nog prat gaan, gebiedt in zulk een geval, uittreden uit de politiek. Tegenover den Vrijheidsbond staat de zaak, zegt de her Treub, weinig anders. Zoowel voor den bond als voor mij zelven was het dus aangewezen dat ik mij uit zijn bestuur terugtrok.
Kerknieuws.
In Utrecht richt de Geref. Kerk een Kerkelijk bureau in. Reeds is een aanvang gemaakt met het controleeren van de lidmaten-registers.
Ds. J. Vreugdenhil, die als predikant te Sliedrecht zijn ontslag nam als lid der Chr. Geref. kerk, heeft zich aangesloten bij de Geref. gemeenten.
Rechtzaken.
De rechtbank te Almelo heeft gisteren den 22-jarigen timmerman G. A. D., te Enschede, beschuldigd van doodslag op 13 Juni jl. op den 57-jarigen arbeider C. Wighers, te Enschede, veroordeeld tot 2 jaar gevangenisstraf, onder aftrek van de preventieve hechtenis. De eisch was 6 jaar gevangenisstraf.
Onderwijs.
B. en W. van Kollum hebben bij den gemeenteraad het voorstel ingediend de openbare bewaarschool op te heffen.
De handelsdagschool te Middelburg is met ingang van den nieuwen cursus Hoogere Handelsschool geworden wat betreft de vierde en vijfde klassen voor die klassen zijn resp. 21 en 10 leerlingen ingeschreven.
Marine en Leger.
Naar wij vernemen, zijn in den afgeloopen nacht de onderzeebooten van de Ned. marine O6 en O4, tijdens een oefening, op de Noordzee buiten het zeegat van Goeree met elkaar in aanvaring geweest. Met geringe materieele schade liep alles af.
Aan het departement van marine is bericht ontvangen, dat Hr. Ms. onderseeboot K IV, onder bevel van luit. ter zee 1e kl. W. K. Maurits, Dinsdagavond 7 uur Kaap Finisterre is gepasseerd.
Kapitein inf. O.-I. leger A. M. Sierevelt zal 24 dezer met het stoomschip Tambora naar de koloniën terugkeeren.
Armenzorg.
De Diaconie der Geref. Kerk te Zwolle heeft besloten een tehuis voor ouden van dagen te stichten.
Land- en Tuinbouw
Ned. Pomologische Vereeniging.
De algemeene vergadering van de Nederl. Pomologische Vereeniging zal worden gehouden op de 12 dezer te Nijmegen. Voor en na de vergadering zal een excursie gehouden worden naar verschillende belangrijke fruitaangelegenheden in de omgeving van Nijmegen. Bij deze excursie zal een demonstratie gegeven worden met de motor-sproeimachine.
