Afb. 6. GUILLIAM VAN DEYNUM. VANITAS MET DOODSHOOFD, VUURTESTJE, ZANDLOOPER, LONT EN PIJPJE, KERSEN EN CRUCIFIXUS. DOEK, 55½ × 42 cM. VOLUIT GESIGNEERD: G. VAN DEYNUM F.
Verz. Sven Boström, Stockholm.
vanitates als tegenstelling tot al dit vergankelijke — ook een symbool van het onvergankelijke: het kruis met den crucifixus. Alles in een nis, die aan den onderkant de aloude inscriptie: Hodie mihi, cras tibi, draagt.
In de collectie van denzelfden gepassioneerden Zweedschen verzamelaar en liefhebber van vooral Nederlandsche oude meesters bevindt zich nog eene andere zeventiende-eeuwsche schilderij, waarvan de meester alleen door de signatuur kon worden geïdentificeerd (afb. 7). Deze, Joost (Justus) van Attevelt (1621—1692) was immers tot nu toe alleen als teekenaar en etser bekend, alhoewel hij in een oorkonde van 1680 ook uitdrukkelijk „constschilder” wordt genoemd ¹). De schilderij stelt blijkbaar een student in de medicijnen of een jongen arts voor, en bevat behalve zijn portret, een aantrekkelijk stilleven van boeken en flesschen, spanen doozen en een leeren veldflesch, en nog veel meer. De jongeman houdt een anatomisch leerboek in zijn handen.
Gevraagd, van wiens nand wel de volgende schilderij, met het zeldzame onderwerp „De Bespotting van Ceres” zou kunnen zijn, waren niet weinige kenners en liefhebbers geneigd, met een, soms aarzelend, soms vrij stellig: „Jan Steen” te antwoorden. Inderdaad is ook de overeenkomst met werken door dezen meester — wij denken b.v. aan een „Vlucht naar Egypte” in de voormalige collectie Goudstikker ²) en met meer dan tweehonderd andere schilderijen uit denzelfden kunsthandel te Berlijn door Hans W. Lange op
¹) Thieme-Becker, Dl. 11, blz. 218.
²) Catalogus No. 39, 1930/1931 no. 74 en aldaar gereproduceerd.
44
