Pagina:Stijl vol 01 nr 04 Fragmenten I.djvu/1

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen

FRAGMENTEN. I.

DOOR THEO VAN DOESBURG.

De mensch is gevangen in de illusie der waanverhoudingen van het individueele, de natuur. Voorheen trachtte de mensch zich door middel van den godsdienst van deze illusie te bevrijden. De godsdienst werd geacht een aandoening te vertolken, die boven de betrekkelijkheid van het individueele uit is. De godsdienst vermocht deze aandoening echter niet te vertolken dan door middel van de kunst in al hare vormen: muziek, het woord, de dans en de beeldende kunsten. Deze onmacht van den godsdienst om zelfstandig een aandoening boven de betrekkelijkheid van het individueele uit, te vertolken, wordt door de nieuwe beelding overwonnen.

De moderne kunst is de rechtstreeksche bemiddelaarster tusschen den mensch en het volstrekte. De moderne kunstenaar vernietigt de illusie der waanverhoudingen. Zijn esthetisch bewustzijn reageert slechts op het bovenbetrekkelijke, het universeele. Door de vernietiging van de illusie der waanverhoudingen van het individueele, de natuur, brengt hij de elementair-beeldende,

47