Pagina:Van Maerlant, Rijmbijbel (Hs 10B21, 1332).pdf/21

f3r

Die staen an dat firmament kolom a
Tfirmament hetet bi namen
Omdat hem hout so vaste te samen
¹⁷⁵Ende het die watre so vaste hout
Di boven ons siin met ghewout^[1]
Dat si niet comen hier neder
Wat sire doen antwort hi weder
Dat weet nieman dan onse here
¹⁸⁰Sonder dat selt in sire lere
Seit dat die dau danen^[2] coemt
Dat firmament heeft hi ghenoemt
Spreect die boec hemel bi namen
Omdat bedect alte samen
¹⁸⁵Ende verhemelt die werelt al
Water ende vier berch ende dal
Des darden dages lees wi van gode
Dat hi met sinen ghebode
Dwater versamelde in i convent^[3]
190Dat es onder dat firmament
Daer haer die droecheit openbaerde
Die droecheit noemt god die arde
Die des waters versameningen
Daer si alre gader gingen
¹⁹⁵Dat hiet hi bi namen zee
Ende daer na so maecte hi mee
God besach dat was goet
Ende hi seide metter spoet
Ic wille der erden geven cruut
²⁰⁰Ende hare groenheit doen comen uut
Daer ute moghe comen saet
Ende daer gheboemte up staet
Ende apple draget in sire maniere
Ende vrucht menigertiere
²⁰⁵Al dat hi seide was voldaen
Want siin wille was al gedaen
Des vierde dages maecter ane^[4]
Onse here sonne ende mane
Entie sterren die hi ghesent
²¹⁰Ende gheset heeft int firmament
Verre beneden sterren staen
Sonne ende mane sonder waen^[5]
Ende alle die planeten mede
Daer toe heeft die nederste stede
²¹⁵Van allen sterren dat ic wane^[6]
Ende alsmen leest dat die mane
Es die minste van den sterren
Die ons lichten noch van verren kolom b
Die vroede liede seggen al bloet^[7]
220Die sonne es achtendehalf warf^[8] also groet
Als dit erdrike al gheel
Entie mane es mere een deel
Dan die erde dus eist bescreven
Mane ende sterren siin ghegeven
²²⁵Dat si den nacht maken clare
Want si anders te lelic ware
Ende om dat die nachts int water pinen
Ende die wandren in worstinen
Daer bi souden ghetroest wesen
²³⁰Ende alremeest oec als wi lesen
Van lybien int grote sant
Daer ∙i∙ cleyn wint alrehant
Die weghe verwaiet so dattie man
Altoes geen wech bekinnen can
²³⁵Ne waren die sterren men ne vonde
Nieman diere in gaen conde
Noch menne vonde nembermee^[9]
Man die voer in die zee
Oec leesmen datmen vogle vint
²⁴⁰Die vander sonnen met een twint^[10]
Die claerheit gedogen connen
Nachts lopen si ende ronnen^[11]
Ende hem biden sterren voeden
Des sulde mede wel bevroeden
²⁴⁵Dat niet allene dor die scoenhede
Noch allene dor lecht oec mede
Sonne sterren ende mane
Siin geset mar om te verstane
Scone weder ende quaet daer bi
²⁵⁰Ende om dat die mensche vroet si
Dat si sceden dach ende nacht
Weke ende maent ende iaers cracht
Lentiin heerfst somer ende winter
Die van dompheit genen splinter
²⁵⁵Stekende heeft in sinen sin^[12]
Hi magher vele leren in
Versta wi so merken conne
Dat gemaect was die sonne
Int oeste thiit tharen up gange
²⁶⁰Savonts daer na dat es niet lange
Dat so was tharen onderganc
Maecte god risende die mane
Ende soe was wel van haren lechte

1. gewout: Macht, mogendheid, kracht, sterkte
2. danen: Van daar, daar van daan
3. convent: In één covent, bijeen, zowel van levende wezens als ook, doch dit zeker slechts bij uitzondering, van zaken gebruikt.
4. ane: Hier in de betekenis van vervolgens
5. sonder waen: hier in de betekenis van zonder twijfel
6. wanen: verwachten menen vermoeden willen
7. bloet: bloot, onbedekt hiet in de zin van openbaar
8. warf: Maal
9. nembermee: Nooit meer, nimmermeer, in de toekomst niet meer.
10. twint: Hier in de betekenis van hoegenaamd niet, volstrekt niet
11. ronnen: rennen
12. Die van doempteit geenen splinter stekende hevet in sinen zin: niet beperkt of beneveld is van verstand, niet belemmerd is in de werking van zijn geestvermogens