f4v
Dat hi wel ewelike mochte leven
kolom a
Verbraec hiit oet dor enige noet
450Dat hire omme soude smaken die doot
Dus was hem vri wille gegeven
Weder hi sterven wille of leven
God die milde es ende wiis
Hi maecte daerdsche paradiis
455Ten derde daghe doe hire uut
Comen dede boem ende cruut
Aldaer die werelt es int begin
Dats ten oesten meer no min
Aldaer so heeft hiit beset
460Hier bescreven indie heilige wet
Dat het es die scoenste stede
Die es onder den hemel mede
Bede[1] bi berghe ende bi landen
Uut alre wandelinghen[2] ghestanden
465Ende so ghevest mitter wilder zee
Datment gewonne[3] nembermee
Noch ne quame inder stede
Mit gherehande[4] behendichede
Het was toter manen hoghe
470Bedi[5] bleeft der lovie[6] droghe
Int paradiis sette onse here god
Al hout het was siin gehbod
Dat scone was ende van smake sochte
Om datten mensche genoten mochte
475Beide die smake ende dupsien
Indie middewaerde[7] van aldien
Setti daer dat levende hout
Dat die cracht heeft ende tgewout
Die die vrucht et soe mach hem geven
480Ghesonde ende oec langhe leven
Het seggen somighe boeke meer
Dat hi mach leven embermeer
Bidien bome sette hi binnen
Den boem die quaet ende goet leert kinnen
485Die heeft bidi den name ontfaen
Om dat doe adam hadde misdaen
Daer an dat hi smaecte tquade
Vanden goede viel in die scade
Die fonteyne daer ic eerst af liet
490Die dor paradiis vliet
Gaf den bomen saeps ghenoech
Ende alder plaetsen mit ghevoech[8]
Die deelde haer in iiii manieren
kolom b
Die name wil ic u visieren[9]
495Fison[10] en ganges hiet die ene
Die loept in endi dure allene
Men vint gout in hare sant
Dbeste dat es in menich lant
Gyon[11] ocht nilus comt ghelopen
500Dur dat lant van ethyopen
Aldus hiet die andre riviere
Tygris die derde eufratis die viere
Dicke vallen si in derde
Daer si lopen hare verde
505Ende springen uut een ander stat
Die boeke bescriven ons dat
God drouch den mensche vander ende
Daer hine hadde ghemaect werde
Int paradijs omdat hi woude
510Dat hi daer in werken soude
Niet daer pinen dor die noet
Mar daer ghenoechte hebben groet
Ende datten god soude wachten[12] mede
Entie man die heilige stede
515God gheboet hem wildiit weten
Van alle vrucht saltu eten
Sonder[13] die es an den boem
Die goets ende quats neemt goem[14]
Up wat daghe dure af ets
520Sprac got ic wille dattu wets
Saltu daer na stervelic wesen
Doe seide god tehant[15] na desen
Dattie mensche wesen moet
Allene dat es niet goet
525Make wi oec hem bedi[16]
Hulpe die hem geliic si
Ende doe dede siin ghebod
- ↑ bede: beide
- ↑ wandelinghe: omgang, contact
- ↑ gewonne: veroverde
- ↑ gherehande: van geen enkel soort (ook ghenerehande of neghenerehande)
- ↑ bedi: Daardoor, ten gevolge daarvan.
- ↑ lovie: zondvloed vloedgolf
- ↑ middewaerde: midden
- ↑ ghevoech: Dat wat iemand nodig heeft, behoefte.
- ↑ visieren: beschrijven
- ↑ Fison: Pison (Vulg./Hist.Schol. Phison), een van de rivieren uit het paradijs, eertijds vereenzelvigd met de Ganges. Bijbel: Gn 2:11, Hist.Schol. Lib.Gen. Cap.XIV
- ↑ Gyon: Gichon (Vulg. Geon), een van de rivieren die in het paradijs ontspringen. Volgens Maerlant, in navolging van zowel Cantimpré als Comestor, een andere benaming voor de Nijl, maar waarschijnlijk een arm van de Eufraat. Vgl. Nat.Rer. 13,3: Gyon qui et Nilus (...)en Hist.Schol. Lib.Gen. Cap.XIV: Alius dictus est Gehon, vel Gihon, vel Igion, qui et Nilus (...). Bijbel: Gn 2:13
- ↑ wachten: bewaken hoeden opwachten in de gaten houden besturen
- ↑ sonder: Ter inleiding van een zinsdeel dat een beperking, een uitsluiting of uitzondering uitdrukt behalve.
- ↑ goem: Waarnemen, opmerken, acht slaan (op). In de verbinding die boom die goets ende qaets leret nemen goom De Boom van Kennis van Goed en Kwaad, een van de belangrijkste bomen in het Paradijs.
- ↑ tehant: onmiddellijk hierna nu reeds zojuist straks
- ↑ bedi: daarom, om die reden
