Verdrag van Lissabon/Deel V/A
| ← Inhoud | Deel V - Verklaringen gehecht aan de Slotakte van de Intergouvernementele Conferentie die het Verdrag van Lissabon heeft aangenomen van Europese Unie
A. Verklaringen betreffende bepalingen van de verdragen |
B. Verklaringen betreffende aan de verdragen gehechte protocollen → |
A. VERKLARINGEN BETREFFENDE BEPALINGEN VAN DE VERDRAGEN[bewerken]
1. Verklaring betreffende het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie
Het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, dat juridisch bindend is, bevestigt de
grondrechten die gewaarborgd zijn door het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van
de mens en de fundamentele vrijheden en de grondrechten die voortvloeien uit de grondwettelijke
tradities die de lidstaten gemeen hebben.
Het Handvest breidt het toepassingsgebied van het recht van de Unie niet uit tot buiten de bevoegdheden
van de Unie en schept voor de Unie geen nieuwe bevoegdheden of taken, noch brengt het
wijziging in de bevoegdheden en taken als omschreven in de Verdragen.
2. Verklaring ad artikel 6, lid 2, van het Verdrag betreffende de Europese Unie
De Conferentie is het erover eens dat bij de toetreding van de Unie tot het Europees Verdrag tot
bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden, de specifieke kenmerken van
de rechtsorde van de Unie in stand moeten worden gehouden. In dit verband neemt de Conferentie
nota van het bestaan van een regelmatige dialoog tussen het Hof van Justitie van de Europese Unie
en het Europese Hof voor de rechten van de mens; deze dialoog zou kunnen worden versterkt
wanneer de Unie toetreedt tot dit Verdrag.
3. Verklaring ad artikel 8 van het Verdrag betreffende de Europese Unie
De Unie houdt rekening met de bijzondere situatie van de landen met een klein grondgebied die
specifieke nabuurschapsbetrekkingen met haar onderhouden.
4. Verklaring betreffende de samenstelling van het Europees Parlement
De extra zetel in het Europees Parlement wordt toegewezen aan Italië.
5. Verklaring betreffende het politieke akkoord van de Europese Raad over het ontwerp-besluit inzake de samenstelling van het Europees Parlement
De Europese Raad zal zijn politieke akkoord hechten aan het herziene ontwerp-besluit inzake de
samenstelling van het Europees Parlement, voor de zittingsperiode 2009-2014, dat gebaseerd is op
het voorstel van het Europees Parlement.
6. Verklaring ad artikel 15, leden 5 en 6, artikel 17, leden 6 en 7, en artikel 18 van het Verdrag betreffende de Europese Unie
Bij de keuze van de personen voor de ambten van voorzitter van de Europese Raad, voorzitter van de
Commissie en hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid
moet naar behoren rekening worden gehouden met de noodzaak tot eerbiediging van de geografische
en demografische verscheidenheid van de Unie en van de lidstaten.
7. Verklaring ad artikel 16, lid 4, van het Verdrag betreffende de Europese Unie en artikel 238, lid 2, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
De Conferentie verklaart dat het besluit betreffende de uitvoering van artikel 9 C, lid 4, van het
Verdrag betreffende de Europese Unie en artikel 238, lid 2, van het Verdrag betreffende de werking
van de Europese Unie door de Raad zal worden vastgesteld op de dag van de ondertekening van het
Verdrag van Lissabon, en in werking zal treden op de dag waarop dat Verdrag in werking treedt.
Hieronder volgt het ontwerp-besluit:
betreffende de uitvoering van artikel 16, lid 4, van het Verdrag betreffende de Europese Unie en artikel 238, lid 2, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie tussen 1 november 2014 en 31 maart 2017, enerzijds, en
vanaf 1 april 2017, anderzijdsDE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,
Overwegende hetgeen volgt:
(1) Er dienen bepalingen te worden vastgesteld die een vlotte overgang mogelijk maken van het systeem van besluitvorming in de Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen - als omschreven in artikel 3, lid 3, van het protocol betreffende de overgangsbepalingen, dat tot en met 31 oktober 2014 van toepassing zal blijven - naar de stemprocedure als bepaald bij artikel 16, lid 4, van het Verdrag betreffende de Europese Unie en artikel 238, lid 2, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, die vanaf 1 november 2014 van toepassing zal zijn, met inbegrip van de in artikel 3, lid 2, van dat protocol vastgestelde specifieke bepalingen, die gedurende een overgangsperiode tot en met 31 maart 2017, van toepassing zullen zijn.
(2) Er zij aan herinnerd dat het gebruikelijk is dat de Raad zich zoveel mogelijk inspant om de democratische legitimiteit van met gekwalificeerde meerderheid van stemmen vastgestelde handelingen te versterken,
BESLUIT:
Deel 1
Tussen 1 november 2014 en 31 maart 2017 toepasselijke bepalingen
Artikel 1
Indien, tussen 1 november 2014 en 31 maart 2017, leden van de Raad die:
a) ten minste driekwart van de bevolking, of
b) ten minste driekwart van het aantal lidstaten
vertegenwoordigen, zoals vereist voor het vormen van een blokkerende minderheid ingevolge de
toepassing van artikel 16, lid 4, eerste alinea, van het Verdrag betreffende de Europese Unie of
artikel 238, lid 2, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, aangeven zich
ertegen te verzetten dat de Raad een handeling met gekwalificeerde meerderheid van stemmen
vaststelt, bespreekt de Raad de kwestie.
Artikel 2
De Raad doet tijdens deze besprekingen alles wat in zijn vermogen ligt om, binnen een redelijke tijd
en zonder afbreuk te doen aan de dwingende termijnen die door het recht van de Unie worden
voorgeschreven, een bevredigende oplossing te vinden om tegemoet te komen aan de bezwaren van
de in artikel 1 bedoelde leden van de Raad.
Artikel 3
De voorzitter van de Raad neemt hiertoe, met de hulp van de Commissie en met inachtneming van
het reglement van orde van de Raad, ieder initiatief dat nodig is om een grotere mate van overeenstemming
in de Raad te vergemakkelijken. De leden van de Raad zijn hem daarbij behulpzaam.
Deel 2
Vanaf 1 april 2017 toepasselijke bepalingen
Artikel 4
Indien, vanaf 1 april 2017, leden van de Raad die:
a) ten minste 55 % van de bevolking, of
b) ten minste 55 % van het aantal lidstaten
vertegenwoordigen, zoals vereist voor het vormen van een blokkerende minderheid ingevolge de
toepassing van artikel 16, lid 4, eerste alinea, van het Verdrag betreffende de Europese Unie of
artikel 238, lid 2, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, aangeven zich
ertegen te verzetten dat de Raad een handeling met gekwalificeerde meerderheid van stemmen
vaststelt, bespreekt de Raad de kwestie.
Artikel 5
De Raad doet tijdens deze besprekingen alles wat in zijn vermogen ligt om, binnen een redelijke tijd
en zonder afbreuk te doen aan de dwingende termijnen die door het recht van de Unie worden
voorgeschreven, een bevredigende oplossing te vinden om tegemoet te komen aan de bezwaren van
de in artikel 4 bedoelde leden van de Raad.
Artikel 6
De voorzitter van de Raad neemt hiertoe, met de hulp van de Commissie en met inachtneming van
het reglement van orde van de Raad, ieder initiatief dat nodig is om een grotere mate van overeenstemming
in de Raad te vergemakkelijken. De leden van de Raad zijn hem daarbij behulpzaam.
Deel 3
Inwerkingtreding en vankrachtwording van het besluit
Artikel 7
Dit besluit treedt in werking op de dag van inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon.
8. Verklaring betreffende de praktische maatregelen die moeten worden genomen op het tijdstip van inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon wat betreft het voorzitterschap van de Europese Raad en van de Raad Buitenlandse Zaken
Ingeval het Verdrag van Lissabon na 1 januari 2009 in werking treedt, verzoekt de Conferentie de
bevoegde autoriteiten van de lidstaat die het voorzitterschap van de Raad gedurende dat halfjaar
bekleedt, enerzijds, en de persoon die tot voorzitter van de Raad wordt gekozen en de persoon die
tot hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid wordt benoemd,
anderzijds, in overleg met het voorzitterschap van het daaropvolgende halfjaar, de nodige
concrete maatregelen te nemen die een efficiënte overgang van de materiële en organisatorische
aspecten van de uitoefening van het voorzitterschap van de Europese Raad en de Raad Buitenlandse
Zaken mogelijk maken.
9. Verklaring ad artikel 16, lid 9, van het Verdrag betreffende de Europese Unie, betreffende het besluit van de Europese Raad inzake de uitoefening van het voorzitterschap van de Raad
De Conferentie verklaart dat de Raad, zodra het Verdrag van Lissabon is ondertekend, moet beginnen
met de voorbereiding van het besluit tot vaststelling van de procedures voor de uitvoering van het
besluit inzake de uitoefening van het voorzitterschap van de Raad en daaraan binnen zes maanden
zijn politieke goedkeuring moet hechten. Hieronder volgt een ontwerp-besluit van de Europese Raad
dat zal worden aangenomen op de dag waarop voornoemd Verdrag in werking treedt.
Artikel 1
1. Het voorzitterschap van de Raad, met uitzondering van de formatie Buitenlandse Zaken, wordt
gedurende 18 maanden door vooraf bepaalde groepen van drie lidstaten vervuld. Deze groepen
worden volgens een toerbeurtsysteem op basis van gelijkheid van de lidstaten samengesteld, waarbij
rekening wordt gehouden met de verscheidenheid van de lidstaten en het geografisch evenwicht
binnen de Unie.
2. Ieder lid van de groep zit bij toerbeurt gedurende een periode van zes maanden alle Raadsformaties voor, met uitzondering van de formatie Buitenlandse Zaken. De andere leden van de groep staan het voorzitterschap in al zijn verantwoordelijkheden bij op basis van een gemeenschappelijk programma. De leden van de groep kunnen onderling tot andere regelingen besluiten.
Artikel 2
Het Comité van permanente vertegenwoordigers van de regeringen der lidstaten wordt voorgezeten
door een vertegenwoordiger van de lidstaat die de Raad Algemene Zaken voorzit.
Het politiek en veiligheidscomité wordt voorgezeten door een vertegenwoordiger van de hoge vertegenwoordiger
van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid.
De voorbereidende instanties van de diverse Raadsformaties, met uitzondering van de formatie
Buitenlandse Zaken, worden voorgezeten door het lid van de groep dat het voorzitterschap van
de betrokken Raadsformatie vervult, behoudens een ander besluit overeenkomstig artikel 4.
Artikel 3
De Raad Algemene Zaken draagt in samenwerking met de Commissie in het kader van een meerjarenprogrammering
zorg voor de samenhang en de continuïteit van de werkzaamheden van de
verschillende Raadsformaties. De lidstaten die het voorzitterschap vervullen, treffen, met de hulp van
het secretariaat-generaal van de Raad, alle nodige maatregelen voor de organisatie en het goede
verloop van de werkzaamheden van de Raad.
Artikel 4
De Raad stelt een besluit houdende maatregelen tot uitvoering van dit besluit vast.
10. Verklaring ad artikel 17 van het Verdrag betreffende de Europese Unie
De Conferentie is van mening dat, wanneer de Commissie niet langer uit onderdanen van alle
lidstaten bestaat, zij bijzondere aandacht moet schenken aan de noodzaak om te zorgen voor
volledige transparantie in haar betrekkingen met alle lidstaten. Bijgevolg moet de Commissie nauwe
contacten onderhouden met alle lidstaten, ongeacht of een van hun onderdanen lid van de Commissie
is, en in dit verband moet zij bijzondere aandacht schenken aan de noodzaak om met alle
lidstaten informatie te delen en overleg te plegen.
De Conferentie is ook van mening dat de Commissie alle nodige maatregelen moet nemen om
ervoor te zorgen dat de politieke, sociale en economische realiteit in alle lidstaten, daaronder de
lidstaten begrepen die geen onderdaan als lid van de Commissie hebben, volledig in aanmerking
wordt genomen. Deze maatregelen zouden onder meer de waarborg moeten omvatten dat het
standpunt van die lidstaten door de vaststelling van passende organisatorische regelingen in aanmerking
wordt genomen.
11. Verklaring ad artikel 17, leden 6 en 7, van het Verdrag betreffende de Europese Unie
De Conferentie is van oordeel dat het Europees Parlement en de Europese Raad krachtens de
bepalingen van de Verdragen gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor het goede verloop van het
proces dat tot de verkiezing van de voorzitter van de Commissie leidt. Daarom zullen vertegenwoordigers
van het Europees Parlement en van de Europese Raad voorafgaand aan het besluit van de
Europese Raad in het daartoe meest geschikt geachte kader de nodige raadplegingen verrichten. Deze
raadplegingen zullen handelen over het profiel van de kandidaten voor het ambt van voorzitter van
de Commissie, waarbij overeenkomstig artikel 17, lid 7, eerste alinea, rekening zal worden gehouden
met de uitslag van de verkiezingen voor het Europees Parlement. De wijze waarop deze raadplegingen
plaatsvinden kan te gelegener tijd in onderlinge overeenstemming tussen het Europees Parlement
en de Europese Raad gepreciseerd worden.
12. Verklaring ad artikel 18 van het Verdrag betreffende de Europese Unie
1. De Conferentie verklaart dat tijdens de voorbereidende besprekingen voorafgaand aan de benoeming
van de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid,
die op de datum van inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon moet geschieden overeenkomstig
artikel 18 van het Verdrag betreffende de Europese Unie en artikel 5 van het Protocol betreffende
de overgangsbepalingen, en wiens ambtstermijn loopt van bovenbedoelde datum tot het einde van de
ambtstermijn van de Commissie die op dat moment in functie is, de nodige contacten met het
Europees Parlement zullen worden gelegd.
2. De Conferentie memoreert tevens dat de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, wiens ambtstermijn in november 2009 een aanvang zal nemen op hetzelfde tijdstip en voor dezelfde duur als de volgende Commissie, zal worden benoemd overeenkomstig de artikelen 17 en 18 van het Verdrag betreffende de Europese Unie.
13. Verklaring betreffende het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid
De Conferentie benadrukt dat de bepalingen van het Verdrag betreffende de Europese Unie die het
gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid regelen, daaronder begrepen de instelling van het
ambt van de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid en de
oprichting van een dienst voor extern optreden, geen afbreuk doen aan de huidige bevoegdheden van
de lidstaten wat betreft de bepaling en uitvoering van hun buitenlands beleid, noch aan hun nationale
vertegenwoordiging in derde landen en internationale organisaties.
De Conferentie herinnert er tevens aan dat de bepalingen die het gemeenschappelijk veiligheids- en
defensiebeleid beheersen, geen afbreuk doen aan de specifieke aard van het veiligheids- en defensiebeleid
van de lidstaten.
Zij benadrukt dat de Europese Unie en haar lidstaten gebonden blijven door de bepalingen van het
Handvest van de Verenigde Naties, in het bijzonder de bepaling dat de Veiligheidsraad en zijn leden
de primaire verantwoordelijkheid dragen voor het handhaven van de internationale vrede en veiligheid.
14. Verklaring betreffende het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid
Naast de specifieke regels en procedures vermeld in artikel 24, lid 1, van het Verdrag betreffende de
Europese Unie onderstreept de Conferentie dat de bepalingen betreffende het gemeenschappelijk
buitenlands en veiligheidsbeleid, mede met betrekking tot de hoge vertegenwoordiger van de Unie
voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid en de dienst voor extern optreden, de huidige rechtsgrondslag,
verantwoordelijkheden en bevoegdheden van elke afzonderlijke lidstaat onverlet laten wat
betreft het bepalen en voeren van zijn buitenlands beleid, zijn nationale diplomatieke dienst, zijn
betrekkingen met derde landen en zijn deelname aan internationale organisaties, waaronder het
lidmaatschap van een lidstaat van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties.
Voorts merkt de Conferentie op dat de bepalingen betreffende het gemeenschappelijk buitenlands en
veiligheidsbeleid geen nieuwe bevoegdheden aan de Commissie verlenen om besluiten te initiëren
noch de rol van het Europees Parlement vergroten.
De Conferentie herinnert er tevens aan dat de bepalingen die het gemeenschappelijk veiligheids- en
defensiebeleid beheersen, geen afbreuk doen aan de specifieke aard van het veiligheids- en defensiebeleid
van de lidstaten.
15. Verklaring ad artikel 27 van het Verdrag betreffende de Europese Unie
De Conferentie verklaart dat, zodra het Verdrag van Lissabon is ondertekend, de secretaris-generaal
van de Raad, hoge vertegenwoordiger voor het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid,
de Commissie en de lidstaten, de voorbereidingen in verband met de Europese dienst voor extern
optreden dienen aan te vangen.
16. Verklaring ad artikel 55, lid 2, van het Verdrag betreffende de Europese Unie
De Conferentie is van mening dat de mogelijkheid om de Verdragen in de in artikel 55, lid 2,
bedoelde talen te vertalen bijdraagt tot de verwezenlijking van de doelstelling van eerbiediging van de
rijke verscheidenheid van cultuur en taal van de Unie, waarvan sprake is in artikel 3, lid 3, vierde
alinea. In dit verband bevestigt de Conferentie dat de Unie gehecht is aan de culturele verscheidenheid
van Europa en bijzondere aandacht zal blijven schenken aan deze en andere talen.
De Conferentie beveelt aan dat lidstaten die van de in artikel 55, lid 2, geboden mogelijkheid gebruik
wensen te maken, binnen zes maanden na de datum van ondertekening van het Verdrag van
Lissabon aan de Raad meedelen in welke taal of talen de Verdragen zullen worden vertaald.
17. Verklaring betreffende de voorrang
De Conferentie memoreert dat, in overeenstemming met de vaste rechtspraak van het Hof van Justitie
van de Europese Unie, de Verdragen en het recht dat de Unie op grond van de Verdragen vaststelt,
voorrang hebben boven het recht van de lidstaten, onder de voorwaarden bepaald in die rechtspraak.
Voorts heeft de Conferentie besloten het advies van de Juridische dienst van de Raad betreffende de
voorrang, als vervat in document 11197/07 (JUR 260), te hechten aan deze Slotakte:
„Advies van de Juridische dienst van de Raad
van 22 juni 2007
Uit de rechtspraak van het Hof van Justitie vloeit voort dat de voorrang van het EG-recht een fundamenteel beginsel van het communautair recht is. Volgens het Hof gaat dit beginsel samen met het specifieke karakter van de Europese Gemeenschap. Ten tijde van het eerste arrest dat tot deze vaste rechtspraak behoort (Zaak 6/64, Costa/ENEL (1), van 15 juli 1964), bevatte het Verdrag geen verwijzing naar zulk een voorrang. Dit is nog altijd het geval. Het feit dat het beginsel van voorrang niet in het nieuwe Verdrag wordt opgenomen, verandert hoegenaamd niets aan het bestaan van dit beginsel of aan de rechtspraak van het Hof van Justitie.
___________
(1) „Het Verdragsrecht, dat uit een autonome bron voortvloeit, kan op grond van zijn bijzonder karakter niet door enig voorschrift van nationaal recht opzij worden gezet, zonder zijn gemeenschapsrechtelijk karakter te verliezen en zonder dat de rechtsgrond van de Unie zelf daardoor wordt aangetast.” ”
18. Verklaring betreffende de afbakening van de bevoegdheden
De Conferentie onderstreept dat, conform het systeem van verdeling van bevoegdheden tussen de
Unie en de lidstaten als bedoeld in het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag
betreffende de werking van de Europese Unie, bevoegdheden die in de Verdragen niet aan de
Unie worden toegedeeld, aan de lidstaten toebehoren.
In de gevallen waarin in de Verdragen op een bepaald gebied een bevoegdheid aan de Unie wordt
toegedeeld die zij met de lidstaten deelt, oefenen de lidstaten hun bevoegdheid uit voor zover de Unie
haar bevoegdheid niet heeft uitgeoefend of besloten heeft deze niet langer uit te oefenen. Deze laatste
situatie doet zich voor wanneer de bevoegde EU-instellingen besluiten een wetgevingshandeling in te
trekken, met name om beter te waarborgen dat de beginselen van subsidiariteit en evenredigheid te
allen tijde worden geëerbiedigd. De Raad kan, op initiatief van een of meer van zijn leden (vertegenwoordigers
van de lidstaten) en overeenkomstig artikel 241 van het Verdrag betreffende de werking
van de Europese Unie, de Commissie verzoeken voorstellen in te dienen met het oog op de
intrekking van een wetgevingshandeling. De Conferentie is verheugd over de verklaring van de
Commissie dat zij bijzondere aandacht aan dergelijke verzoeken zal schenken.
Ook kunnen de vertegenwoordigers van de regeringen van de lidstaten, in het kader van een intergouvernementele
conferentie bijeen, overeenkomstig de gewone herzieningsprocedure bedoeld in
artikel 48, leden 2 tot en met 5, van het Verdrag betreffende de Europese Unie besluiten tot wijziging
van de verdragen waarop de Unie is gegrondvest, onder meer met het doel de in die Verdragen aan
de Unie toegedeelde bevoegdheden uit te breiden of te beperken.
19. Verklaring ad artikel 8 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
De Conferentie is het erover eens dat de Unie, in het kader van haar algemene streven de ongelijkheden
tussen vrouwen en mannen op te heffen, in haar beleidsinitiatieven zal trachten alle vormen
van huiselijk geweld te bestrijden. De lidstaten moeten alle maatregelen nemen om deze strafbare
feiten te voorkomen en te bestraffen en om de slachtoffers te steunen en te beschermen.
20. Verklaring ad artikel 16 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
De Conferentie verklaart dat in alle gevallen waarin op grond van artikel 16 voorschriften inzake de
bescherming van persoonsgegevens moeten worden vastgesteld die rechtstreekse gevolgen voor de
nationale veiligheid zouden kunnen hebben, daarmee naar behoren rekening moet worden gehouden.
Zij memoreert dat de geldende wetgeving (zie met name Richtlijn 95/46/EG) ter zake specifieke
afwijkingen bevat.
21. Verklaring betreffende de bescherming van persoonsgegevens op het gebied van justitiële samenwerking in strafzaken en op het gebied van politiële samenwerking
De Conferentie erkent dat op het gebied van justitiële samenwerking in strafzaken en op het gebied
van politiële samenwerking specifieke voorschriften inzake de bescherming van persoonsgegevens en
het vrije verkeer van die gegevens op basis van artikel 16 van het Verdrag betreffende de werking van
de Europese Unie nodig zouden kunnen blijken vanwege de specifieke aard van deze gebieden.
22. Verklaring ad artikelen 48 en 79 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
De Conferentie is van oordeel dat ingeval een op artikel 79, lid 2, gebaseerde wetgevingshandeling
afbreuk zou doen aan belangrijke aspecten van het socialezekerheidsstelsel van een lidstaat, met name
het toepassingsgebied, de kosten en de financiële structuur ervan, of gevolgen zou hebben voor het
financiële evenwicht van dat stelsel, zoals bepaald in artikel 48, tweede alinea, er naar behoren
rekening zal worden gehouden met de belangen van die lidstaat.
23. Verklaring ad artikel 48, tweede alinea, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
De Conferentie herinnert eraan dat in dat geval de Europese Raad overeenkomstig artikel 15, lid 4,
van het Verdrag betreffende de Europese Unie bij consensus handelt.
24. Verklaring betreffende de rechtspersoonlijkheid van de Europese Unie
De Conferentie bevestigt dat het feit dat de Europese Unie rechtpersoonlijkheid bezit, de Unie
geenszins machtigt wetgevend of anderszins op te treden buiten de bevoegdheden die de lidstaten
haar in de Verdragen hebben toegedeeld.
25. Verklaring ad artikelen 75 en 215 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
De Conferentie memoreert dat de eerbiediging van de grondrechten en de fundamentele vrijheden
met name inhoudt dat de nodige aandacht wordt geschonken aan de bescherming en de eerbiediging
van het recht van de betrokken natuurlijke personen of entiteiten op het genot van de bij de wet
bepaalde waarborgen. Daartoe, en om een grondige rechterlijke toetsing te waarborgen, moeten
besluiten waarbij een natuurlijke persoon of entiteit aan beperkende maatregelen wordt onderworpen,
op duidelijke en onderscheiden criteria gebaseerd zijn. Deze criteria dienen te worden toegesneden
op de specifieke kenmerken van de beperkende maatregel.
26. Verklaring over de niet-deelneming van een lidstaat aan een maatregel die gebaseerd is op titel IV van het derde deel van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
De Conferentie verklaart dat de Raad, wanneer een lidstaat verkiest niet deel te nemen aan een
maatregel die gebaseerd is op titel IV van het derde deel van het Verdrag betreffende de werking van
de Europese Unie, een diepgaande bespreking zal houden over de mogelijke implicaties en gevolgen
van de niet-deelneming van deze lidstaat aan deze maatregel.
Voorts kan elke lidstaat de Commissie verzoeken de situatie te onderzoeken op basis van artikel 116
van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.
Bovenstaande alinea's laten de mogelijkheid dat een lidstaat deze kwestie aan de Europese Raad
voorlegt, onverlet.
27. Verklaring ad artikel 85, lid 1, tweede alinea, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
De Conferentie is van oordeel dat de in 85, lid 1, tweede alinea, van het Verdrag betreffende de
werking van de Europese Unie bedoelde verordeningen rekening dienen te houden met de nationale
voorschriften en gebruiken inzake het inleiden van strafrechtelijk onderzoek.
28. Verklaring ad artikel 98 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
De Conferentie merkt op dat de bepalingen van artikel 98 moeten worden toegepast in overeenstemming
met de gangbare praktijk. De zinsnede „de maatregelen (…) [die] noodzakelijk zijn om de
economische nadelen welke door de deling van Duitsland zijn berokkend aan de economie van de
door de deling getroffen streken in de Bondsrepubliek te compenseren” moet worden uitgelegd in
overeenstemming met de bestaande rechtspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie.
29. Verklaring ad artikel 107, lid 2, onder c), van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
De Conferentie merkt op dat artikel 107, lid 2, onder c), moet worden uitgelegd in overeenstemming
met de bestaande rechtspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie betreffende de toepasselijkheid
van die bepaling op de steun die wordt toegekend aan bepaalde gebieden van de Bondsrepubliek
Duitsland die gevolgen ondervinden van de vroegere deling van Duitsland.
30. Verklaring ad artikel 126 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
Met betrekking tot artikel 126 bevestigt de Conferentie dat het versterken van het groeipotentieel en
het zorgen voor een gezonde begrotingssituatie de twee pijlers zijn van het economisch en het
begrotingsbeleid van de Unie en de lidstaten. Het stabiliteits- en groeipact is een belangrijk werktuig
om deze doelstellingen te verwezenlijken.
De Conferentie bevestigt dat zij achter de bepalingen betreffende het stabiliteits- en groeipact blijft
staan, die zij beschouwt als het kader voor de coördinatie van het begrotingsbeleid van de lidstaten.
De Conferentie bevestigt dat een op regels gebaseerd systeem de beste garantie vormt voor het doen
nakomen van de verbintenissen en voor een gelijke behandeling van alle lidstaten.
In verband hiermee bevestigt de Conferentie eveneens dat zij achter de doelstellingen van de strategie
van Lissabon blijft staan: het creëren van werkgelegenheid, structurele hervormingen en sociale
samenhang.
De Unie streeft naar evenwichtige economische groei en prijsstabiliteit. Het economisch en het
begrotingsbeleid moeten dus de juiste prioriteiten bepalen voor economische hervormingen, innovatie,
concurrentievermogen en stimulering van particuliere investeringen en consumptie in tijden van
zwakke economische groei. Dit zou tot uiting moeten komen in de opzet van begrotingsbeslissingen op nationaal niveau en op het niveau van de Unie, met name door herstructurering van de overheidsinkomsten
en -uitgaven, met inachtneming van de begrotingsdiscipline conform de Verdragen en het
stabiliteits- en groeipact.
De budgettaire en economische uitdagingen waarmee de lidstaten worden geconfronteerd wijzen op
het belang van een gezond begrotingsbeleid gedurende de gehele economische cyclus.
De Conferentie is het erover eens dat de lidstaten perioden van economisch herstel actief dienen te
gebruiken om hun overheidsfinanciën te consolideren en hun begrotingssituatie te verbeteren. Doelstelling
is om in goede tijden geleidelijk een begrotingsoverschot te realiseren, waardoor de noodzakelijke
ruimte ontstaat om economische tegenvallers op te vangen en aldus bij te dragen tot de
houdbaarheid van de overheidsfinanciën op lange termijn.
De lidstaten zien met belangstelling mogelijke voorstellen van de Commissie en verdere bijdragen van
de lidstaten tegemoet, die de uitvoering van het stabiliteits- en groeipact krachtiger en transparanter
moeten maken. De lidstaten zullen alle nodige maatregelen nemen om het groeipotentieel van hun
economieën te verbeteren. Een verbeterde coördinatie van het economisch beleid zou deze doelstelling
kracht kunnen bijzetten. Met deze verklaring wordt niet vooruitgelopen op het toekomstige
debat over het stabiliteits- en groeipact.
31. Verklaring ad artikel 156 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
De Conferentie bevestigt dat de in artikel 156 beschreven beleidsterreinen in essentie onder de
bevoegdheid van de lidstaten vallen. De ondersteunende en coördinerende maatregelen die overeenkomstig
dit artikel op het niveau van de Unie moeten worden genomen, zijn van aanvullende aard.
Zij hebben niet ten doel de nationale stelsels te harmoniseren, maar de samenwerking tussen de
lidstaten te versterken. Zij laten de in elke lidstaat bestaande waarborgen en gebruiken in verband
met de verantwoordelijkheid van de sociale partners onverlet.
Deze verklaring doet geen afbreuk aan de bepalingen van de Verdragen die de Unie bevoegdheid
toedelen, daaronder begrepen op sociaal gebied.
32. Verklaring ad artikel 168, lid 4, onder c), van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
De Conferentie verklaart dat de maatregelen die overeenkomstig artikel 168, lid 4, onder c), zullen
worden vastgesteld, tegemoet moeten komen aan de gemeenschappelijke uitdagingen op veiligheidsgebied
en ten doel moeten hebben hoge kwaliteits- en veiligheidsnormen vast te stellen, wanneer
nationale normen die van invloed zijn op de interne markt de verwezenlijking van een hoog niveau
van bescherming van de menselijke gezondheid anders zouden verhinderen.
33. Verklaring ad artikel 174 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
De Conferentie is van oordeel dat de woorden „insulaire gebieden” in artikel 174 ook betrekking
kunnen hebben op insulaire staten in hun geheel, mits aan de vereiste criteria wordt voldaan.
34. Verklaring ad artikel 179 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
De Conferentie is het erover eens dat in het optreden van de Unie op het gebied van onderzoek en
technologische ontwikkeling naar behoren rekening zal worden gehouden met de fundamentele
oriëntaties en keuzen van het onderzoeksbeleid van de lidstaten.
35. Verklaring ad artikel 194 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
De Conferentie is van oordeel dat artikel 194 geen afbreuk doet aan het recht van de lidstaten om
onder de in artikel 347 bepaalde voorwaarden de nodige voorzieningen te treffen om hun energievoorziening
te waarborgen.
36. Verklaring ad artikel 218 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie betreffende de onderhandelingen over en sluiting van internationale overeenkomsten inzake de ruimte van vrijheid, veiligheid en recht door de lidstaten
De Conferentie bevestigt dat de lidstaten op de door deel III, titel V, hoofdstukken 3, 4 en 5
bestreken gebieden onderhandelingen kunnen aangaan over overeenkomsten met derde landen en
internationale organisaties en zulke overeenkomsten kunnen sluiten, voor zover deze verenigbaar zijn
met het recht van de Unie.
37. Verklaring ad artikel 222 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
Onverminderd de maatregelen die de Unie vaststelt om te voldoen aan haar solidariteitsverplichting
jegens een lidstaat die getroffen wordt door een terroristische aanval, een natuurramp of een door de
mens veroorzaakte ramp, beoogt geen van de bepalingen van artikel 222 afbreuk te doen aan het
recht van een andere lidstaat de geschiktste middelen te kiezen om aan zijn solidariteitsverplichting
jegens eerstgenoemde lidstaat te voldoen.
38. Verklaring ad artikel 252 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie over het aantal advocaten-generaal bij het Hof van Justitie
De Conferentie verklaart dat indien het Hof van Justitie overeenkomstig artikel 252, eerste alinea, van
het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie verzoekt om het aantal advocaten-generaal
met drie te verhogen (van acht naar elf), de Raad met eenparigheid van stemmen met die verhoging
zal instemmen.
De Conferentie komt overeen dat Polen in dat geval, zoals nu reeds Duitsland, Frankrijk, Italië, Spanje
en het Verenigd Koninkrijk, een permanente advocaat-generaal zal hebben en niet langer zal deelnemen
aan het toerbeurtsysteem; het bestaande toerbeurtsysteem zal dan betrekking hebben op vijf
advocaten-generaal in plaats van drie.
39. Verklaring ad artikel 290 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
De Conferentie neemt er nota van dat de Commissie voornemens is de door de lidstaten aangewezen
deskundigen te blijven raadplegen bij de voorbereiding van haar ontwerpen van gedelegeerde handelingen
op het gebied van financiële diensten, overeenkomstig haar vaste praktijk.
40. Verklaring ad artikel 329 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
De Conferentie verklaart dat de lidstaten bij de indiening van hun verzoek om een nauwere samenwerking
te mogen aangaan, kunnen aangeven of zij reeds in dat stadium voornemens zijn artikel 333
toe te passen, dat voorziet in uitbreiding van de stemming bij gekwalificeerde meerderheid, of
gebruik te maken van de gewone wetgevingsprocedure.
41. Verklaring ad artikel 352 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
De Conferentie verklaart dat de verwijzing naar de doelstellingen van de Unie in artikel 352, lid 1,
van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie een verwijzing is naar de doelstellingen
bedoeld in artikel 3, leden 2 en 3, van het Verdrag betreffende de Europese Unie en naar de
doelstellingen van artikel 3, lid 5, van genoemd Verdrag met betrekking tot het externe optreden
op basis van het vijfde deel van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie. Het is
derhalve uitgesloten dat met een optreden op basis van artikel 352 van het Verdrag betreffende de
werking van de Europese Unie alleen de doelstellingen bedoeld in artikel 3, lid 1, worden nagestreefd.
De Conferentie wijst er in dit verband op dat, overeenkomstig artikel 31, lid 1, van het Verdrag
betreffende de Europese Unie, geen wetgevingshandelingen kunnen worden aangenomen op het
gebied van het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid.
42. Verklaring ad artikel 352 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
De Conferentie benadrukt dat, volgens de vaste rechtspraak van het Hof van Justitie van de Europese
Unie, artikel 352 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, als bestanddeel van
een op het beginsel van bevoegdheidstoedeling berustend institutioneel bestel, geen grondslag kan
zijn voor een uitbreiding van het competentiegebied van de Unie tot buiten het algemene kader dat
gevormd wordt door het geheel van de bepalingen van de Verdragen, en in het bijzonder die waarin
de taken en het optreden van de Unie worden omschreven. In geen geval kan dit artikel als grondslag
dienen voor de vaststelling van bepalingen die, wat hun gevolgen betreft, in wezen neerkomen op
een wijziging van de Verdragen buiten de daartoe in de Verdragen voorziene procedure om.
43. Verklaring ad artikel 355, lid 6, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
De Hoge Verdragsluitende Partijen komen overeen dat de Europese Raad krachtens artikel 355, lid 6,
een besluit zal vaststellen om Mayotte ten aanzien van de Unie de status van ultraperifeer gebied in
de zin van artikel 355, lid 1, en artikel 349 te verlenen wanneer de Franse autoriteiten de Europese
Raad en de Commissie mededelen dat de huidige evolutie in de interne status van het eiland daarvoor
de ruimte biedt.
