had hare onafhankelijkheid weten te behouden van buiten, en de band der eendracht onder alle klassen en rangen was versterkt geworden in het gemeenschappelijk gevaar, dank zij het verheven voorbeeld van haar admiraal. Deze beleefde niet eens het eind van den oorlog; hij overleed te midden van zijne krijgsbedrijven als een waardig admiraal op zijne vloot, aan de gevolgen zijner wonden en doorgestane vermoeienissen. Er werd rouwe over hem bedreven door adel en volk beide, zooals er vóór hem nooit over eenig burger der Republiek had plaats gehad. Zijn lijk, uit de golf van Manfredonia naar Venetië heengevoerd, werd er met groote plechtigheid op kosten der Republiek begraven, door den Doge en den Senaat en geheel den adel in rouwkleederen naar de laatste rustplaats begeleid. Er is iets in die laatste eerbewijzen, geschonken aan een groot of een goed man, door hen die hem vroeger miskenden of haatten, dat het harte weldadig aandoet. Het volk, dat in onafzienbare massa toeliep, kwam ditmaal niet om zich aan de pracht der lijkstaatsie te vermeiden. Het schreide tranen van meer echte gehalte dan de zilveren sieraden op het lijkkleed vastgehecht. Venetië had een burger verloren, die, naar aller getuigenis, het grootst was in het ongeluk, en meer dan eenig ander zedig en menschelijk na een overwinning.
De oorlog tegen Venetië had Genua slagen toegebracht, waarvan het zich nooit weer zou oprichten, en de innerlijke verdeeldheid was dáár toegenomen met den tegenspoed, op zulke wijze, dat het eindigde met zich op Frankrijk te steunen om staande te blijven! Karel VI nam het beschermheerschap aan over die Republiek, die van nu af hare onafhankelijkheid had verloren en haar ondergang tegenging.
Venetië herstelde zich weer van hare verliezen, en ging nog een tijdperk te gemoet van grootheid en voorspoed, zooals geen der vorige was geweest. Toen kwam er verandering op het wereldtooneel, waarop de Republiek had geschitterd. Hare ster verbleekte; den gevleugelden Leeuw werden de schachten gekortwiekt. Hij vloog niet meer over verre zeeën en landen, maar liet de vleugelen slap en ontmoedigd hangen, liet ze binden, en bleef rusten op eigen erf, tot hij in sluimering viel; ten laatste gevankelijk weggevoerd naar zijne Babylonische gevan-
