 N°. 9 1867. Zondags-Lektuur voor het Katholieke Nederlandsche Volk
| ||
| UITGEGEVEN DOOR De Administratie van de Katholieke Illustratie St. Jorisstraat. - 's Hertogenbosch. Bij HENRI BOGAERTS, opvolger van P.N. VERHOEVEN Drukker en Boekhandelaar van Z.H. Paus Pius IX. |
ONDER REDACTIE VAN H.A. BANNING en J.W. THOMSON, MET MEDEWERKING VAN Aug. SNIEDERS Jr., Dr. J. Ren. SNIEDERS, den ouden en jongen VALENTIJN en meer andere Katholieke Letterkundigen. |
Elk Vel van 8 pag. kl. fol. kost slechts 6½ Cents. Men teekent in voor een geheelen jaargang bij alle Boekhandelaren en bij de Administratie. |
| INHOUD: De St. Pieterskerk te Rome. ― Het kongres van Mechelen. ― Twee keizers te Salzburg. ― De hertenkamp. | ||
De St. Pieterskerk te Rome.
Men kan de kerken van Rome in drie klassen verdeelen: 1° de patriarchale of meerdere basilieken ten getale van vijf: St. Pieter op het Vatikaan, St. Jan van Lateranen, St. Paulus-buiten-de-muren, St. Maria-Maggiore en St. Laurentius-buiten-de-muren. Die vijf kerken dragen den titel van patriarchale ter eere van de patriarchen van Rome, Konstantinopel, Alexandrië, Antiochië en Jeruzalem; 2° de mindere basilieken waarvan de voornaamste zijn: die van het H. Kruis in Jerusalem, de HH. Apostelen, St. Agnes-buiten-de-muren, St. Sebastiaan, St.Cecilia, St. Clemens; 3° de gewone kerken. Onder deze allen is de St. Pieterskerk de grootste en prachtigste; de nevenstaande gravure is eene voorstelling van het middenschip dier basiliek, met een gezigt op den kunstig bewerkten hoogen troonhemel of baldaquin boven het pauselijk altaar, waaronder de grafstede is van de prinsen der Apostelen, de beroemde Limina Apostolorum (Confessio S. Petri). Deze grootsche basiliek werd gebouwd volgens de plannen van den beroemden Michel Angelo Buonarotti, die op verzoek van Paulus III uit liefde tot God, de H. Maagd en den vorst der Apostelen de leiding op zich nam. Volgens het plan van Michel Angelo, zou de basiliek den vorm van een Grieksch kruis hebben en de dom door reusachtige muren in plaats van door zuilen gedragen worden. Na zijn dood werd zijn plan aanmerkelijk gewijzigd, zoodat de basiliek de gedaante kreeg van een Latijnsch kruis. Daardoor beantwoordde het gebouw wel aan de vereischten van de groote plechtigheden der katholieke Kerk, maar het verloor merkelijk in een ander opzicht. Daar de groote lijnen zich niet verlengen en door de zijbeuken het gezicht afgetrokken wordt, schijnt de basiliek minder groot dan zij inderdaad is. Slechts wanneer men eenigen tijd het oog op het gewelf laat rusten, krijgt men een denkbeeld van de reusachtige afmetingen. Paus Urbanus VIII wijdde de basiliek den 18 Nov. 1626 plechtig in. Op het einde der XVIIee eeuw, toen zij nog niet geheel voltooid was, waren de kosten reeds tot 125 millioen gulden gestegen. Het jaarlijksch onderhoud kost 80.000 gulden. De lengte van het gebouw is binnenmuurs bijna 187, de breedte van het transept 137, de hoogte van het middenschip 45, en zijne breedte 25 meters; de koepel eindelijk verheft zich 117 ned. el boven den beganen grond.
Het middenschip der St. Pieterskerk te Rome.
De gevierde schrijver Louis Veuillot roept in zijn Parfum de Rome in geestdrift uit: „Geschiedenis, wetenschap en kunst in hare geheele uitgestrektheid; de rijkdommen der natuur, de ontwerpen en werken der menschen in hun geheelen omvang zijn hier vereenigd, om van den Christus, den Zoon Gods, te getuigen, om Hem te zegenen en te verheerlijken. Het onvergelijkelijk koor van al die stemmen is de St. Pieter. Welk een onmetelijk vraagstuk, wat grootsche indeelingen, welke eene orde allerwegen, en welk een rijkdom van gedachten in die wondervolle eenheid! Van de standbeelden der beide groote keizers, Konstantijn en Karel den Groote, die als zegevierende wachters onder den zuilengang geplaatst zijn, tot aan het altaar, waar het ligchaam van den Vorst der Apostelen rust; van de Loggia, waar de zegen over de stad en de wereld urbi et orbi gegeven wordt, tot aan het hoofdeinde der basiliek, waar de Stoel van den Visscher wordt bewaard en ondersteund door de groote Kerkleeraren van het Oosten en het Westen; van de obelisk van Nero, op het voorplein opgericht, tot aan het kruis, dat op den koepel schittert, is er geen steen in dien berg van glorie, die niet op zijne plaats is, die niet schitterend glanst, die niet een krachtig en verheven woord uit; Rome, dat het heelal vertegenwoordigt, is in de St. Pie-
