Die edelman, meestal Graaf van Meurs genaamd, was op dat oogenblik Gouverneur van Utrecht, als wij ons herinneren. Leycester noemt hem ergens de beste Protestant, dien hij in Nederland had ontmoet. De Groot prijst zijne zeden, en wij hebben niets gevonden, dat beider oordeel bepaald weerspreekt, dan dat die zeden een weinig den stempel droegen van soldateske ruwheid, aan zijn stand te dien tijde eigen; en wij zijn Protestantismus zich meer zien uiten in heftige handelingen tegen Roomschgezinden, dan in ’t plegen van Evangelische deugden jegens de broederen, maar zeker is hij beter krijgsman geweest, dan diplomaat. Voorzoover hij staatkunde gebruikte of in Staatszaken gebruikt werd, waren zijne beginselen niet die van den Kanselier Leoninus; hij hield de partij van Leycester, vooreerst omdat hij met zoovele anderen het goede van den Graaf hoopte, en verder omdat hij dezen den sterkste achtte, gesteund, als hij dien dacht, door geheel de macht van Elisabeth, en hij ijverde voor die partij met eene heftigheid en eene overdrijving, die haar zoo gevaarlijk was als de tegenwerking van anderen, en die Leycester somwijlen tot verloochening dwong van zijne handelingen, hoewel hij ze in beginsel had goedgekeurd. Dat geeft ons wel den knoop van menige tegenstrijdigheid in ’t gedrag en in de woorden van den Gouverneur-Generaal, maar dat belette niet, dat zijne tegenpartij er hare winst mede deed, en nog minder, dat de Graaf van Nieuwenaar, diep gekrenkt door die ontkenning, toeschreef aan ondankbaarheid of dubbelheid van Leycester, wat hij aan eigen doldriftig voortrennen te danken had. De val van Buis was hem ook eene groote grieve, vooreerst omdat deze zijn vriend was geweest, wellicht een geheime bondgenoot, en ten tweede, omdat die hem de mogelijkbeid van zijne eigene ongenade liet doorzien.
Andere en nieuwere redenen van ontevredenheid hadden zich daarbij in Nieuwenaar’s geest opééngestapeld, bij en sedert
