ten kwistig voorzien? Was het wonder dat daarna een plechtig en prachtig doopmaal den hoogen genoodigden, den peters, den getuigen werd aangeboden, en dat het daarbij gul en ruim, tot verkwistens toe, toeging; dat er suikergebak en marsepain als ten vensters werd uitgestrooid; dat er stroomen zoeten Spaanschen wijn, Rijnschen bleeker en kostelijken Franschen werden uitgegoten, en dat er niet slechts vroolijkheid, maar zelfs uitbundigheid en zwelgerij uit volgde? De blijdschap der ouders had zich mogelijk liever op andere wijze uitgedrukt, maar de zeden van het land en van het tijdperk eischten deze praal en deze overdaad. De Prins, zijne verwanten en geheel zijn hofkring, zoomin als de Delftsche magistraat, hadden er afkeer van; de moeder alleen en Willem’s Fransche hofprediker waren met zulke feestmalen zeer weinig ingenomen. Toch werd door de strenge Calvinisten en hunne woordvoerders, toch werd door het anti-Franschgezinde volk juist aan dezen die somptueuse feestviering toegeschreven en dientengevolge veroordeeld; vooreerst niet met name of persoonlijk, maar met toespelingen van den kansel, op vreemde weelde en verkwistende zeden en gewoonten in een tijd dat het volk doodarm was, de adel diep in schulden zat en nering en hanteering kwijnden door den oorlog; en dit alles kwam door de Française, alsof juist niet in Holland of Duitschland, meer dan in ’t Hugenootschgezinde Frankrijk woeste en ruwe zwelgpartijen bij feestelijke gelegenheden aan de orde waren. Maar bekamp eens de macht van het vooroordeel, als het willens blind is en voor alle redeneering doof? De doop van Frederik Hendrik was de steen des aanstoots waarop men zijne wapenen sleep, als men de moeder wilde treffen.
De vreugde over het bezit van een zoon was voor Louise de Coligny van korten duur; reeds genoot zij die niet onvermengd, want de angsten en zorgen, die het hart eener gade en moeder beroeren, waar zij een prijs op het hoofd van haar gemaal ziet gesteld, een prijs groot genoeg om de hebzucht te verlokken, bezielde in dubbele mate haar, die reeds een vader en een echtgenoot door moordenaarshand had zien vallen en die wist wat partijdrift te beteekenen had. Filips had die nog verscherpt door den gouddorst op te wekken en zijne schatten te doen flikkeren.
Hoe moest zij niet beven voor dat dierbaar hoofd, haar nog
