Pagina:Multatuli - Verspreide stukken - Zesde druk (1879).pdf/116

Uit Wikisource
Deze pagina is gevalideerd
108
Japansche gesprekken.


vrouwspersoon vervuld is van de deugden des daags, als ’n hollandsche Regeering?

— Zeer wel, o buikelooze onderzoeker die waarheid perst uit maagden en dienstknapen. Maar mag je deze twee exemplaren beschouwen als toonbeelden van ’t geheel?

— Ik geloof ja, Kami. Ge hebt gehoord hoe ’n volksspreekwoord de eerlykheid meet by de el, zooals gylieden de stukken zyde die ge my niet ten-geschenke gaaft, en hoe de deugdlievende maagd haar Japansche studien afhankelyk maakte van de gegoedheid des onderwyzers. Zóó, Kami, is ’t overal. In de hoogere klasse der maatschappy is men niet gewoon de dingen zoo by den rechten naam te noemen, doch in den grond der zaak komt alles neer op…geld!

Wanneer ik, die niet deugdzaam ben, iemand vond die zwakker was dan ik, en ’k zou zoo-iemand dwingen voor my te arbeiden zonder loon, om zelf in luiheid te leven van de vruchten zyner handen, zou dit worden gehouden voor oneerlyk, tot op ’t oogenblik dat ik spoorwegen kon aanleggen van ’t gestolene. Dit kunt gy weten, o Kami, die sterkte en geduld hadt om zittingen bytewonen van de Kamers die ’t Nederlandsche volk niet vertegenwoordigen.

Als ik iemand sloeg en geeselde, of opsloot en deed omkomen van honger, zou dat worden beschouwd als ondeugdzaam, wyl men my vragen zou naar ’t batig saldo, dat ik niet zou kunnen toonen. Maar in den Haag hebt gy gezien, hoe de eerlykste mannen uit zeventig dorpen heel tevreden zyn over de deugd eener Regeering die ’tzelfde doet zonder de minste schaamte. Hebt ge in de Kamers iemand zien blozen, o Kami om ’t verdeelen van ’t batig slot?

— Neen, ’k moet erkennen dat die heeren ’n rustig geweten schenen te bezitten. Er waren ’r by, die buiken hadden…o, zwellende van deugd!

— En die ze nooit opensnyden, Kami, dat jammer genoeg is. En ’t ander gedeelte van de deugden des daags die met ’r tweën