Arnhemsche Courant/Jaargang 58/Nummer 5326/Men schrijft ons uit 's Hage

‘Men schrijft ons uit ’s Hage: […]’ door een anonieme schrijver

Afkomstig uit de Arnhemsche Courant, donderdag 4 mei 1871, [p. 2]. Publiek domein.

[ 2 ]* Men schrijft ons uit ’s Hage:
Maandag middag jl., omstreeks drie ure, verlieten de heeren Heemskerk Az., Nierstrasz, Sypesteyn, de Casembroot, enz. de vergaderzaal der Staten-Generaal, en begaven zich naar de conservative Kiesvereeniging Vaderland en Koning, om kandidaten te stellen voor de Provinciale Staten.
Terwijl men vroeger bij het stellen van kandidaten der provinciale stemmen zich weinig of niet afvroeg, welke politieke rigting de kandidaten waren toegedaan, maar er meer op lette, of zij bekend waren met gemeente- en polderzaken, werd thans in de vergadering van Vaderland en Koning geen de minste acht geslagen op laatstgenoemde eigenschappen, maar beschouwde men de Staten alleen als machines om leden der Eerste Kamer te kiezen.
De aftredende conservative leden der Provinciale Staten: van der Heim, Verhuell en van Hoogstraten, werden op nieuw kandidaat gesteld. In plaats van den burgemeester Gevers Deynoot, en den heer mr. D. Leon, aftredende leden, werden gekozen tot kandidaten de heeren van Rijckevorssel en Polak Daniels.
De eerste is katholiek, en door dezen te stellen hopen de conservativen de stemmen der katholieken te winnen.
De tweede, de heer Polak Daniels, is even als het aftredende lid mr. D. Leon, een israeliet. De heer Leon is een onzer meest verdienstelijke leden van de Provinciale Staten; hij is een zeer werkzaam lid, zit in de meest belangrijke commissien en is zeer gezien bij zijne medeleden. Zonder iets op den heer Polak te willen afdingen, zoo zal genoemde heer zelf moeten bekennen, dat zijn geloofsgenoot Leon een uitstekend lid der Staten is, en hij Polak onbekend is met de meeste polder- en provinciale zaken; daarenboven naauwelijks tijd heeft, om zijn lidmaatschap van den gemeenteraad van ’s Hage waar te nemen, en alleen naar de Provinciale Staten wordt gezonden, om een conservatief lid van de Eerste Kamer te kiezen. Het doet ons leed, dat een gemoedelijk man, als Polak, zich leent tot zulk een stemmanoeuvre. Intusschen is het van de conservativen zeer slim om te trachten zich op zulk eene wijze van de stemmen der katholieken en israelieten meester te maken.
De liberale Kiesvereeniging de Grondwet hield heden (2 mei) haar vergadering.
De heeren Leon en Gevers Deynoot werden bij acclamatie tot kandidaten herkozen. Een aantal leden wilden ook den heer Verhuell stellen als kandidaat, omdat deze nog geen zitting had gehad als lid der Staten, en men eerbied voor het gevoelen der kiezers moest hebben, daar hij blijken van een vrijzinnige rigting had gegeven, enz.
De aftredende leden van Hoogstraten, van der Heim en Verhuell, werden niet herkozen, maar in hunne plaats tot kandidaten gesteld de heeren Maas te Scheveningen, mr. van Geuns en Godon te ’s Hage, de laatste in herstemming tegen den heer Verhuell.
Eenige leden hadden nog voorgesteld den heer mr. J. D. Mackay, maar deze keuze teruggenomen, omdat genoemde heer zijn domicilie niet heeft in deze provincie; daarenboven werden nog genoemd de heeren mr. Kappeyne van de Coppello, Lilaar (oud-minist.), van den Burgh enz.
Het is te betreuren, dat men in den laatsten tijd hier en op andere plaatsen niet meer vraagt, wie geschikt is om de provinciale belangen te behartigen, maar wel: wie zal er toe medewerken, om alleen conservative leden der Eerste Kamer te kiezen. De werkkring der Provinciale Staten wordt hierdoor miskend; maar tevens rijst de vraag, of de provinciale belangen niet vorderen, dat de grondwet op dit punt wordt herzien?
De Kiesvereeniging Noord-Brabant, in wier bestuur de heeren Luyben en van Son het orgel trappen, heeft alle aftredende leden der Provinciale Staten geweerd, die niet zuiver conservatief, clericaal en ultramontaan zijn. Voor geheel Noord-Brabant heeft die Kiesvereeniging uit den Bosch het wachtwoord gegeven, en een ware razzia onder de Provinciale Staten gehouden. Het is te hopen, dat door deze onverdraagzame handelwijze van den heer Luyben c. s. de oogen van vele gemoedelijke katholieken eindelijk zullen opengaan, en hier te lande, even als in Belgie, de katholieken zullen weigeren, om als stemmachines van de geestelijkheid en haren aanhang te handelen.