Naar inhoud springen

Congolese onafhankelijkheidstoespraak door koning Boudewijn

Uit Wikisource

Onderstaande tekst is een letterlijk vertaalde weergave van de Franstalige toespraak die de Belgische koning Boudewijn heeft gehouden tijdens de ceremonie van de proclamatie van de onafhankelijkheid van Congo, op 30 juni 1960 in het Palais de la Nation in Leopoldstad (het huidige Kinshasa).[1]

"Mijnheer de president,

Heren,

De onafhankelijkheid van Congo is het eindresultaat van het werk dat is ingezet met de uitzonderlijke persoonlijkheid van koning Leopold II, en dat hij aanpakte met vastberaden moed en dat met volharding is voorgezet door België. Zij betekent een beslissend moment in de bestemming, niet alleen van Congo zelf, maar ik aarzel niet om het te zeggen, van heel Afrika. Gedurende 80 jaar heeft België de beste van zijn zonen naar uw land gestuurd, eerst om het Congobekken te bevrijden van de afschuwelijke slavenhandel die uw bevolkingen uitdunde, later om de verschillende volkeren - die vroeger vijanden waren - dichter bij elkaar te brengen en zich voor te bereiden om samen de grootste van de onafhankelijke Afrikaanse staten te vormen; tenslotte om een gelukkiger leven te brengen aan de verschillende streken van Congo die U hier vertegenwoordigt in eenzelfde parlement.

Op dit historisch moment, moet onze gedachte uitgaan naar de pioniers van de ontvoogding van Afrika, en naar hen die na hun, van Congo gemaakt hebben wat het vandaag is. Zij verdienen evenzeer onze bewondering en uw erkentelijkheid, want het zijn zij geweest, die door hun beste krachten en zelfs hun leven te offeren aan een groot ideaal, u de vrede gebracht hebben en uw morele en materiële bezit hebben verrijkt. Zij mogen nooit vergeten worden, noch door België, noch door Congo.

Toen Leopold II het grote werk aanvatte dat vandaag zijn bekroning vindt, is hij niet naar hier gekomen als veroveraar maar als brenger van de beschaving. Vanaf het begin heeft Congo zijn grenzen open gezet voor de internationale handel, zonder dat België ooit een alleenrecht heeft uitgeoefend dat uitsluitend op zijn eigenbelang gericht was. Congo heeft spoorwegen gekregen, allerlei zee- en luchtvaartlijnen, die door uw bevolkingen met mekaar in contact te brengen, hun eenheid hebben bevorderd en de landen verruimd hebben naar de wereld.

Een medische dienst, waarvan het op punt stellen meerdere tientallen jaar vroeg, is geduldig georganiseerd en heeft u bevrijd van vele verwoestende ziekten. Talrijke en opmerkelijk goed uitgeruste hospitalen zijn gebouwd. De landbouw is verbeterd en gemoderniseerd. Grote steden zijn gebouwd, en doorheen gans het land, vertonen de woonvoorwaarden en de hygiëne een opmerkelijke vooruitgang. Industriële ondernemingen hebben de natuurlijke bodemrijkdommen tot hun recht laten komen. De uitbreiding van de economische activiteit is aanzienlijk geweest; deze heeft de welvaart van uw bevolking verhoogd en heeft het land de technici gegeven die onmisbaar zijn voor zijn ontwikkeling.

Dankzij de missiescholen, evenals degene die de openbare machten oprichtten, kent de basiseducatie een aanzienlijke uitbreiding; een intellectuele elite is zich aan het vormen, waardoor uw universiteiten snel zullen groeien. Een steeds aanzienlijker wordend aantal gekwalificeerde arbeiders in de landbouw, de industrie, ambachten, handel, administratie, gaan in alle lagen van de bevolking de individuele ontvoogding binnen brengen die de werkelijke basis van iedere beschaving vormt.

Wij zijn verheugd dat wij op deze wijze aan Congo - ondanks de grootste moeilijkheden - de onontbeerlijke middelen gegeven hebben die aan de basis liggen van een land dat op weg is naar ontwikkeling. De grote onafhankelijkheidsbeweging die gans Afrika meesleept, heeft bij de Belgische bewindsvoerders, het grootste begrip gevonden. Ten overstaan van het eensgezinde verlangen van uw bevolkingen, hebben wij niet geaarzeld om U vanaf nu deze onafhankelijkheid toe te kennen. Aan u, heren, komt het toe om nu te tonen dat wij gelijk gehad hebben u te vertrouwen.

Voortaan bevinden België en Congo zich zij aan zij, als soevereine staten, maar door vriendschap verbonden en besloten om mekaar te helpen. Wij geven vandaag dan ook in uw handen de administratieve, economische, technische en sociale diensten terug, evenals de gerechtelijke organisatie, zonder dewelke een moderne staat niet leefbaar is. De Belgische vertegenwoordigers zijn bereid om u een loyale en open medewerking te verlenen. Uw taak is immens en u bent de eersten om er zich rekenschap van te geven. De grootste gevaren die u bedreigen zijn: de onervarenheid van de bevolkingen zichzelf te besturen, de stammentwisten die vroeger zoveel kwaad hebben veroorzaakt en die tegen elke prijs niet opnieuw mogen beginnen, de aantrekking die buitenlandse grootmachten kunnen uitoefenen op bepaalde streken, klaar om te profiteren van het minste teken van zwakte.

Uw leiders zullen de moeilijke taak kennen om te regeren. Het algemene belang van het land zullen zij op de eerste plaats van hun bekommernissen moeten zetten, wat ook de partij is waartoe zij behoren. Zij zullen aan het Congolese volk moeten leren dat de onafhankelijkheid niet gerealiseerd wordt door de onmiddellijke genotsbevrediging, maar door de arbeid, door het respect voor de vrijheid van de ander en de rechten van de minderheid, door de verdraagzaamheid en door orde zonder dewelke geen enkel democratisch regime kan overleven.

Ik houd er aan hier een bijzondere eerbetuiging te betonen aan de strijdmachten die hun moeilijke taak met moed en niet ophoudende toewijding hebben volbracht. De onafhankelijkheid zal van iedereen inspanningen en offers vragen. U zal de instellingen moeten aanpassen aan uw opvattingen en aan uw noden, op een manier waardoor ze stabiel en evenwichtig worden. U zal ervaren administratieve kaders moeten vormen, de intellectuele en morele vorming van de bevolking intensifiëren, de muntstabiliteit behouden, uw economische, sociale en financiële organisaties beschermen.

Breng de toekomst niet in het gedrang door haastige hervormingen, en vervang de instellingen niet die België u overdraagt, zolang u niet zeker bent er betere te kunnen maken. Onderhoud met zorg de activiteiten van de medische diensten waarvan de onderbreking desastreuze gevolgen zou hebben, en die ziekten - waarin wij geslaagd zijn ze te onderdrukken -, opnieuw zouden doen verschijnen. Draagzorg voor het wetenschappelijke werk dat voor u een onschatbaar intellectueel patrimonium vormt. Vergeet niet dat een serene en onafhankelijke rechtspraak een element van sociale vrede is; de garantie van het respect van het recht van iedereen verschaft een staat een grote morele autoriteit bij de internationale publieke opinie. Aarzel niet u tot ons te wenden. Wij staan klaar om aan uw zijde te blijven om u te helpen met onze raad, om technici en ambtenaren te vormen die u nodig zult hebben. Afrika en Europa vullen elkaar wederzijds aan en zijn in samenwerking tot de schitterendste ontwikkeling geroepen. Congo en België kunnen een eersterangsrol spelen door een constructieve en vruchtbare samenwerking, in wederzijds vertrouwen.

Mijne heren,

De ogen van de hele wereld zijn op u gericht. Op het moment dat Congo zelfstandig zijn eigen levenswijze kiest, wens ik dat het Congolese volk het geheel van zijn geestelijke, morele en religieuze waarden mag bewaren en ontwikkelen, waarden die gemeenschappelijk zijn en die politieke wisselingen, rasverschillen of grenzen overschrijdt. Blijf één, en u zal u waardig tonen om de grote rol, waartoe U geroepen bent, te spelen in de geschiedenis van Afrika.

Volk van Congo, Mijn land en ik, wij erkennen met vreugde en emotie dat Congo toegang krijgt op deze dag, 30 juni 1960, in volledige harmonie en vriendschap met België, tot de onafhankelijkheid en de internationale soevereiniteit.

Moge God Congo beschermen!"


  1. Bron: dit document (geraadpleegd 2022-01-01 - website: documenten onderzoekseenheid geschiedenis KU Leuven; archief-url: Internet Archive)