Manifest kõigile Eestimaa rahvastele
| Manifest kõigile Eestimaa rahvastele (Estse Onafhankelijkheidsverklaring) door Eesti Maapäev (Estse Volksraad) |
Manifest Eestimaa rahwastele.
Eesti rahwas ei ole aastasadade jooksul kaotanud tungi iseseiswuse järele. Põlwest põlwe on temas kestnud salajane lootus, et hoolimata pimedast orjaööst ja wõõrast rahwaste wägiwallawalitsusest weel kord Eestis aeg tuleb, mil „kõik piirud kahel otsal lausa lööwad lõkendama” ja et „kord Kalew koju jõuab oma lastel õnne tooma.”
Nüüd on see aeg käes.
Ennekuulmata rahwaste heitlus on Wene tsaaririigi pehastanud alustoed põhjani purustanud. Üle Sarmatia lagendiku laiutab end häwitaw korralagedus, ähwardades oma alla matta kõiki rahwaid, kes endise Wene riigi piirides asuwad. Lääne poolt lähenewad Saksamaa wõidukad wäed, et Wenemaa pärandusest omale osa nõuda ja kõige pealt just Balti mere rannamaid oma alla wõtta.
Sel saatuslikul tunnil on Eesti Maapäew kui maa ja rahwa seaduslik esitaja ühemeelsele otsusele jõudes rahwawalitsuse alusel seiswate Eesti politiliste parteidega ja organisatsionidega, toetades rahwaste enesemääramise õiguse peale, tarwilikuks tunnistanud, Eesti maa ja rahwa saatuse määramiseks järgmisi otsustawaid samme astuda:
Eestimaa tema ajaloolistes ja etnografilistes piirides kuulutatakse tänasest peale iseseiswaks demokratliseks wabariigiks.
Iseseiswa Eesti wabariigi piiridesse kuuluwad: Harjumaa, Läänemaa, Järwamaa, Wirumaa ühes Narwa linna ja tema ümbruskonnaga, Tartumaa, Wõrumaa, Wiljandimaa ja Pärnumaa ühes Lääne mere saartega — Saare-, Hiiu- ja Muhumaaga ja teistega, kus Eesti rahwas suures enamuses põliselt asumas. Wabariigi piiride lõpulik kindlaksmääramine Lätimaa ja Wene riigi piiriäärsetes maakohtades sünnib rahwahääletamise teel, kui praegune ilmasõda lõppenud.
Eeltähendatud maakohtades on ainsamaks kõrgemaks ja korraldawaks wõimuks Eesti Maapäewa poolt loodud rahwawõim Eestimaa Päästmise Komitee näol.
Kõigi naabririikide ja rahwaste wastu tahab Eesti wabariik täielikku politilist erapooletust pidada, ja loodab ühtlasi kindlasti, et tema erapooletus nende poolt niisama ka täieliku erapooletusega wastatakse.
Eesti sõjawägi wähendatakse selle määrani, mis sisemise korra alalhoidmiseks tarwilik. Eesti sõjamehed, kes Wene wägedes teeniwad, kutsutakse koju ja demobiliseritakse.
Kuni Eesti Asutaw Kogu, kes üleüldise otsekohese, salajase ja proportsionalse hääletamise põhjal kokku astub, maa walitsemise korra lõpulikult kindlaks määrab, jääb kõik walitsemise ja seaduseandmise wõim Eesti Maapäewa ja selle poolt loodud Eesti Ajutise Walitsuse kätte, kes oma tegewuses järgmiste juhtmõtete järele peab käima:
- 1. Kõik Eesti wabariigi kodanikud, usu, rahwuse ja politilise ilmawaate peale waatamata, leiawad ühtlast kaitset wabariigi seaduste ja kohtute ees.
- 2. Wabariigi piirides elawatele rahwuslistele wähemustele, wenelastele, sakslastele, rootslastele, juutidele ja teistele kindlustatakse nende rahwuskulturilised autonomia õigused.
- 3. Kõik kodanikuwabadused, sõna-, trüki-, usu-, koosolekute-, ühisuste-, liitude-, ja streikidewabadused, niisama isiku ja kodukolde puutumatus peawad kogu Eesti riigi piirides wääramata maksma seaduste alusel, mida walitsus wiibimata peab wälja töötama.
- 4. Ajutisele Walitsusele tehtakse ülesandeks wiibimata kohtuasutusi sisse seada kodanikkude julgeoleku kaitseks. Kõik politilised wangid tulewad otsekohe wabastada.
- 5. Linna- ja maakonna- ja wallaomawalitsuse asutused kutsutakse wiibimata oma wägiwaldselt katkestatud tööd jatkama.
- 6. Omawalitsuse all seisew rahwamiilits tuleb awaliku korra alalhoidmiseks otsekohe elusse kutsuda, niisama ka kodanikkude enesekaitse organisatsionid linnades ja maal.
- 7. Ajutisele Walitsusele tehtakse ülesandeks wiibimata seaduse-eelnõu wälja töötada maaküsimuse, töölisteküsimuse, toitlusasjanduse ja rahaasjanduse küsimuste lahendamiseks laialistel demokratlistel alustel.
Eesti! Sa seisad lootusrikka tulewiku läwel, kus sa wabalt ja iseseiswalt oma saatust wõid määrata ja juhtida! Asu ehitama oma kodu, kus kord ja õigus walitseks, et olla wääriliseks liikmeks kulturarahwaste peres! Kõik kodumaa pojad ja tütred, ühinegem kui üks mees kodumaa ehitamise pühas töös! Meie esiwanemate higi ja weri, mis selle maa eest walatud, nõuab seda, meie järeltulewad põlwed kohustawad meid selleks.
- Su üle Iumal walwaku
- Ja wõtku rohkest õnnista
- Mis iial ette wõtad sa,
- Mu kallis isamaa!
- Elagu iseseisew demokratline Eesti wabariik.
- Elagu rahwaste rahu!
Tallinnas, 24. weebruarii. 1918.
Nederlandse vertaling
[bewerken]In de loop der eeuwen hebben de Esten nooit hun brandende verlangen voor onafhankelijkheid verloren. Van generatie tot generatie hebben de Esten ondanks de knechting en onderdrukking door andere volken de heimelijke hoop levend gehouden dat in Estland de tijd zal komen "wanneer alle splinters, aan weerszijden, in vlammen zullen uitbarsten" en wanneer "Kalev thuis zal komen om zijn kinderen blijdschap te brengen."
Nu is deze tijd gekomen.
Een ongeziene worsteling van volkeren heeft de verrotte grondslagen van het Russische Tsarenrijk verwoest. Over al de Sarmatische velden verspreidt zich verderfelijke anarchie, die dreigt alle volkeren wonend binnen de grenzen van het voormalige Russische Rijk mede te overweldigen. Vanuit het westen naderen de zegevierende legers van Duitsland om hun deel van Ruslands erfenis op te eisen, en, bovenal, bezit te nemen van de kustgebieden van de Baltische Zee.
In dit noodlottige uur heeft de Estse Volksraad, als wettige vertegenwoordiger van ons land en volk, in eenstemmige overeenkomst met de Estse democratische politieke partijen en organisaties, en bij de deugd van de zelfbeschikking der volkeren, het nodig gevonden om de volgende beslissende stappen te ondernemen om het lot te scheppen van het Estse land en volk:
binnen haar historische en etnische grenzen, wordt heden verklaard tot een
ONAFHANKELIJKE DEMOCRATISCHE REPUBLIEK.De onafhankelijke Republiek Estland zal Harjumaa, Läänemaa, Järvamaa, Virumaa, met de stad Narva en omgeving, Tartumaa, Võrumaa, Viljandimaa, en Pärnumaa met de Baltische eilanden Saaremaa, Hiiumaa, Muhumaa, en andere waar de Esten zich eeuwenlang met grote meerderheden hebben gevestigd, omvatten. De uiteindelijke bepaling van de grenzen der Republiek in de streken grenzend aan Letland en Rusland zal worden uitgevoerd middels volksstemming na het einde van de huidige Wereldoorlog.
In bovengenoemde gebieden is het enige opperste en leidend gezag het democratisch ondersteunde Estse Reddingscomité aangesteld door de Estse Volksraad.
De Republiek Estland wenst volkomen politieke afzijdigheid te handhaven jegens alle naburige staten en volkeren en verwacht dat zij gelijkaardig zullen antwoorden met volledige afzijdigheid. Estse strijdkrachten zullen worden teruggebracht tot in de mate noodzakelijk om innerlijke orde te handhaven. Estse soldaten dienend bij de Russische strijdkrachten zullen worden teruggeroepen en gedemobiliseerd.
Totdat de Estse Grondwetvergadering, verkozen door algemene, directe, geheime en evenredige verkiezingen, bijeen zal komen en de grondwettelijke structuur van het land bepalen, zal elk uitvoerend en wetgevend gezag blijven berusten bij de Estse Volksraad en de hierdoor gevormde Estse Voorlopige Regering, wiens bezigheden geleid moeten worden door de volgende beginselen:
1. Alle inwoners van de Republiek Estland, ongeacht hun godsdienst, etnische oorsprong, en politieke mening, zullen gelijke bescherming genieten onder de wetten en rechtbanken van de Republiek.
2. Voor alle etnische minderheden, de Russen, Duitsers, Zweden, Joden, en andere verblijvend binnen de grenzen der Republiek, zal het recht van hun culturele vrijheid gewaarborgd zijn.
3. Alle burgervrijheden, zoals vrijheid van meningsuiting, van de pers, van godsdienst, van vergadering, van vereniging, en de vrijheid om te staken evenals de onschendbaarheid van het individu en het huis, zullen onweerlegbaar van toepassing zijn op het grondgebied van de Estse Republiek en gegrondvest op wetten welke de Regering onmiddellijk zal uitwerken.
4. De Voorlopige Regering zal worden belast met de onmiddellijke inwerkingstelling van de rechtbanken om de veiligheid der burgers te beschermen. Alle politieke gevangen zullen meteen worden vrijgelaten.
5. De stedelijke, gewestelijke en gemeentelijke overheden zullen gemaand worden hun werk voort te zetten, dat gewelddadig is onderbroken.
6. Voor handhaving van de openbare orde zullen onmiddellijk volksmilities, ondergeschikt aan lokale overheden, worden opgericht en burgerlijke zelfverdedigingverenigingen gesticht in de steden en landelijke gebieden.
7. De Voorlopige Regering is onderricht om zonder uitstel op een brede grond voorstellen uit te werken voor de oplossing van het landbouwprobleem, en de arbeids-, voedselvoorraad- en financiële moeilijkheden.
E s t l a n d ! U staat op de drempel van een hoopvolle toekomst in welke U vrij en onafhankelijk zult zijn om uw lot te bepalen en te sturen. Begin een thuis voor uzelf te bouwen, beheerst door wet en orde om een waardig lid te worden van de familie der beschaafde volkeren. Zonen en dochters van ons vaderland, laat ons samenkomen als één man in de heilige taak ons vaderland op te bouwen. Het zweet en bloed vergoten door onze voorouders voor dit land verplichten het ons te doen, en we moeten het doen ter wille van ons toekomstig nageslacht.
Moge God U behoeden
En overvloedig zegenen
Eenderwat gij onderneemt
Mijn geliefde vaderland!
Lang leve de onafhankelijke democratische Republiek Estland!
Lang leve vrede onder volkeren!
De Raad van Ouderen
Estse Volksraad
24 februari, 1918