Nieuwe Tijdinghen/1622 028

Uit Wikisource
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Tijdinghe wt weenen, in wat manieren den Hongherschen Peys, is ghesloten, Met de Articulen vanden Peys.

Overghesedt wt het Hoochduyts in onse Nederlandtsche sprake.

Eerst Gedruct den 25. Februarij, 1622.

[houtsnede: keizerlijke adelaar]

T'Hantwerpen, By Abraham Verhoeven, op de Lom-baerde Veste, inde gulde Sonne.

[blz. 3]

Tijdinge wt Weenen vanden 19. Januarij 1622.[bewerken]

Op heden deser is zijne Keyserlijcke Majesteyt, van hier naer Insbrouck vertrocken, hy heeft zijnen Secreten Raedt, ende den meestendeel van zijnen Rijckx Hoff=Raedt mee genomen, midtsgaders oock die van zijne Camere ende andere Officieren.

Den Heer Graeff Leonaert Helfridt van Megau Stadt=Houder, ende den Heere Stadion der Stadts Oversten zijn hier ghebleven.

Den Heere Cardinael van Dietrichsteyn, ende den Vorst van Liechtensteyn, houden hen noch hier, soomen verstaedt en sal zijne Keyserlijcke Majesteydt niet langher als een Maent wtblijven.

Als nu lestmael den Heere Cardinael van Dietrichsteyn, herrewaerts quamp, soo hebben hem de Napolitanen onder wegen alle zijn Silverwerc ghenomen, dit volck doet over al groote schade.

[blz. 4] Hier naer volcht in wat manieren den Hongherschen Peys is ghesloten.

Articulen van Peys.[bewerken]

1. Dat zijne Keyserlijcke Majesteydt, aen alle de Hongheren Generael Perdon oft Verghevinge van henne misdaden is ghevende.

2. Dat den Betlehem Gabor, sal afghaen dan Conincklijcken Tijtel, ende aen zijne Keyserlijcke Majesteydt de Conincklijcke Croone sal Restitueren, ende de zelve binnen achthien daghen weder gheven, ende dat hy wt het Coninckrijck sal trecken, ende voorder niet tenteren, nochte doen teghens zijne Keyserlijcke Majesteydt, nochte tegeens het Hooch-loffelijck Huys van Oostenrijc.

3. Daer teghens sal zijne Keyserlijcke Majesteydt aen hem Bethlehem den Tijtel van eenen Rijckx-Vorst gheven, ende daer en boven heeft hy hem ghegheven 7. Ghemeynten oft Heerlijckheyden mette Stadt van Cashau voor zijn Leef-daghe lanck.

4. Item, zijne Keyserlijcke Majesteydt, heeft aenden voorschreven Betlehem noch twee Vorstendommen in Slesien, als namentlijck Oppelen ende Radibor, mitdtsghaders oock de Heerlijckheden, ende Castelen, oft Vestinghen van Monchats, [blz. 5] Tokay, Zagmar ende Escher, om sekere Somme Gheldts over ghegheven, als oock Insghelijcks tot Betaelinghe vande Soldaeten die nu ter tijdt inde voornoemde ende andere Vestinghen den Bethlehem Gabor toebehoorende zijn ligghende, de Somme van vijfftich Duyzent Florinen, wt de Rijckx Contributien, te doen betaelen, Dies sullen de voornoemde Soldaeten soo wel den Eedt van Ghetrouwicheydt moeten doen aen zijne Keyserlijcke Majesteydt, als aen den Bethlehem Gabor.

5. De Croone sal tot op den naestcomenden Landt-dach int Casteel Trinckin gheconsigneert ende bewaert worden, tot op den selven Landtdach sullen oock alle Gravamina ende Beswaringhen des Coninckrijckx, midtsgaders oock de Tractatie, oft de Hooch-Duytschen int zelve Lant sullen gheconsenteert worden ofte niet, wt ghestelt worden.

6. De saecken de Religie aenghaende sullen eerst op den selven Landt-dach, ghedetermineert worden, hoement daer mede in dese zijne Keyserlijcke Majesteydts Gheluckinghe Intredinghe ende Regheringhe sal houden. De Paters der Jesuyten oft Societeyt IESU, sullen oock wederom daer inne ghesloten worden, maer en sulen aldaer eenighe ligghende Ghoederen hebben. [blz. 6]

7. Die verpande ofte veralieneerde Ghoederen sullen totten naestcomenden Landt-dach onder de teghenwoordighe bezitters blijven, maer alsdan sullen de zelve affgelost, ende de voorgaende Proprietarijen wederomme ghegheven worden, maer de wechgheschoncken Ghoederen zullen nu stracx door sekere daer toe gheordonneerde Commissarissen henne voorghaende Proprietarisen wederomme ghegeven worden.

Extract wt de Keyserlijcke Propositie gedaen op den Landt-dach alhier tot Weenen gehouden den 12. Januarij, 1622.[bewerken]

1. Den Heere Landt-marschalck Christoffel Seyfridt Preuner heeft inden name van zijne Keyserlijcke Majesteydt, aende Generale Staten van Neder-Oostenrijck vercondicht ende te kennen gegheven hoe ende in wat manieren tusschen zijne Keyserlijcke Majesteydt ende Bethlehem Gabor, Vorst in Sevenberghen den Peys is ghesloten.

2. De Dobbele Goudt begheerdte, namentlijc hondert ende achtendertich Duyzent Florinen.

3. Twee duyzent mannen te voet in verscheyden Vendels, ende dry Cornetten Ruyters tot des Landts defentie op te lichten.

4. Ontrent ses Maenden Provosten te onderhouden omme de weghen te reynighen ende te bevryden. [blz. 7]

5. Tot de Watergrachten van Nusdorff dertich Duyzent Florinen te gheven.

6. De veertich daechsche Landts Robath.

7. Policije ende Landt-gerechts Ordonnantien te maecken, midtsgaders oock de Landt-Tafel te heysschen.

Tijdinge wt Praghe van 20. Januarij.[bewerken]

Deser daghen is alhier inde Nieustadt, wederomme eenen grooten Schadt ghevonden, die in een Privaet oft Secreet verborghen was, ende door eenen Jonghen ontdeckt is, soo in Ducaten, Rijckx Daelders, ende andere Cleynodien oft Juweelen weert wesende over de hondert vijftich mael duysent Florinen, ende want het onder de Ghoederen die aen zijne Keyserlijcke Majesteydt zijn vervallen ghehoort, soo heeftmen den selven Schadt geconfisqueert.

Insghelijckx heeftmen op het Landt, daer onlanckx eenen Edelman van ghoeden middel (die hem in zijnen Leven seer slechtelijck was houdende) is gestorven, naer dien hem zijnen Broeder als rechte Erffghenaem door de Heeren Commissarissen in des Overledenen Ghoederen heeft doen zetten, ende ter wijlen men de Ghoederen Inventarieerde, in een Over-welfde Camer ofte kelder ghevonden zeven Vaetkens, onderhalven heemer [blz. 8] groot wesende, vol ghoede Oude Munte, onder de welcke een was ghevult met Ducaten ende Rijcx Daelders, ende een redelijck ghetal van Goude Ketenen, ende seer veel Silverwerck, d'welck also bloot op eenen hoop over malcanderen in eenen hoeck heeft gheleghen.

Des Keysers Soldaeten Rooven op den wech tusschen Weenen ende Praghe seers, ende is dese daghen den Heere M. Philip, zijne Keyserlijcke Majesteydts Boheemschen Secretaris, in Bohemen by Zeslau van eenighe Ruyters gheplundert gheweest, die hem ontrent dry Duyzendt Ghuldens in ghereeden Ghelde hebben ghenomen, vande selve Ghezellen heeftmen alreede drye Ghevanghen ghebrocht, ende drye andere die hen niet en wilden Ghevanghen gheven, die zijn doorschoten gheworden.

FINIS
V.C.D.W.C.A.