Nieuwe Tijdinghen/1623 060

N.T. 1623 nr. 60 (19 mei)

[blz. 2]

Tijdinghe uut Enghelandt, Met vremde Tijdinghen Wt Vlaenderen.

In Engelant worden thien Gallioenen toegerust, die zijne Doorluchtichz mette Serenissime Infante In Spagnien sullen gaen haelen. Tot Londen heeftmen vreuchden vieren ghemaeckt ende alle de Clocken geluydt ter causen vant gheluckich arriveren des Princen tot Madril. Den naer volgenden Brieff heeft den Coninck van Engelandt aenden Coninck van Spaignien gheschreven.

Desen Brieff sal uwe Majesteydt vele nieuws causeren, want den Brenger is den Prince van Walles mijnen soon, ghesworenen ende ghecroonden Coninck van Schotlandt, uwe Majesteydt ghelieve te doen wat hem behaeght, d'welck ons faveur sal brengen ende te vreden stellen, Godt beware uwe Majesteydt vele gelucksalige Jaeren, wt Londen den 23. Februarij 1623. Heere, den [blz. 3] genen die blijft om uwe Majesteyt te dienen. Jacobus den Vierden, Coninck van groot Britanien.

Tijdinghe Wt Philips-borch.

Gisteren heeft zijne Vorstelijcke Ghenade tot Spiers eene solemne le Procesie ghehouden, ende heeft het Casteel ofte Sterckte inde protectie vanden Heylighen Appostel Sinte Philips als de selfs gekosen Patroon bevolen, ende hem ter eeren heeft de selve naer aflegginge vanden voorgaenden naem Ydenheimb, Philips-borch gedoopt, dwelc oock publickelijck is gheproclameert gheweest, ende in ghedenckenisse van dien soo heeft hy enckele ende dobbele Rijcx-daelders met het veldt van Sinte Philips, mitsgaders oock een voeder wijn ende broot onder de Borgers ende andere binnen Ydenheimb doen wt deylen.

Tijdinghe Wt Vlaenderen.

Alsoo zijn Excellentie Spinola hier in Vlaenderen heeft geweest, ende wederom naer Brussel is ghekeert, middeler tijt, soo zijn van Antwerpen ghecomen veel Bootsghesellen naer Ghendt, ende soo naer Blanckenberghe, al waer hun oock hebben laten vinden ettelijcke Cappiteynen vande Bootsghesellen, van Brugghe ende Ghendt, met hun volck, ende hebben ghebrocht sestien Sloepen tot Blanckenberghe, waer toe oock ghecomen sijn [blz. 4] ontrent dry hondert Soldaten Mosquett iers van Oostende, diemen wt elcke Compagnien aldaer heeft ghelicht, ende hebben hun vervoecht met de Bootsghesellen tot Blanckenberghe, den vyant verstaen hebbende van dese Sloepen, hebben een Oorlochschip van een Jacht daer nae toe ghesonden, d’welck dese Sloepen meynden te overseylen, ende is dicht onder d’landt ghecomen al schietende met de stucken, waer over des Conincx Bootsghesellen terstont, een stuck gheschuts hebben ghehaelt wt Blanckenberghe, ende t’selve gheleyt in de Duynen, waer mede zij schoten d’weers door den oorloochsman en schoren hem vijf mannen door, ende trefften hem soo dat hy moest vertrecken.

Donderdachs snachts den elfsten Mey so sijn de Sloepen ghemant met de Bootsghesellen ende soldaten ende zijn met veerthien Sloepen in Zee geloopen, ende alsoo voorby Casant na Zeelant, waer over de Geusen Oorloochs schepen hun ghewaer wordende beghosten te schieten, ende door de stilte en costen niet zeylen, maer onse Boots ghesellen hun voyagie vervoorderende, zeylden ende roeyden voorts, soo dat sy metter nacht ontrent Walcheren ontdeckt wierden, daert al in allarm was. Men sach niet dan tallekanten vier wtsteken soo datmen tot veel canten inde Sloepen soude hebben [blz. 5] connen lesen. Aent’ Veergat lagen sommighe Oorloochsmans op de Sloepen en wachten, ende gaven dapper vier op de selve, maer doch hebben anders niet dan eenen grooten Jouw behaelt. Hier van ismen naer Terveer opgeriemt, men sach tallercanten het volck vluchten met groote vreese, ende om dat het ghety ontgaen was, sonder het volck daer een goede canse soude ghevallen hebben, ende den buyt beter soude hebben gheweest, is geresolveert men op de Vischers aen lagen soude die op zijn onversienste al gegrepen zijn. Men heeft tot Borghe inde dertich vande principaelste mede gevoert ende sitten nu tot Antwerpen tuschen vier muren ende yseren Traillien tot dat sy haer Rantsoen opbrengen. Van daer ismen op het Landeken ende stadt ter Goes aengeset, van daer op Tolen ende van daer op den Doel, sonder nochtans op dit pas voet te lande te stellen. Maer oft nu daer by blyven sal wil ons den tijt leeren want sommighe hun laten voorstaen datmen met de Zeeusche wateren de erloosche Brabansche brantstichterije wel eens soude connen bluschen.

Tijdinghe Wt Ceulen.

Don Gonçalo de Cordoba light noch al tot Mulheijm met zijn volck, van zijn optrecken en hoormen noch niet. Aengaende den Mansfelder [blz. 6] light noch al in Embderlandt, daer wordt het vast al opgheten, Jae hy maecket daer soo cael, datter weynich t’eten valt, waer door veel van zijn volck wech loopt, de sprake was hier dat Mansfelt in dienst van den Coninck van Vranckrijck soude wesen, maer men can sulcx niet ghelooven.

Voorders hebben wy hier tijdinghe datmen in Brabandt by S’Hertoghenbossche, op den Petteler een stercke Schansse gaet maeken, tot versekeringhe van de selve stadt, d’welck sal beletten dat de Geusen in de Kempen niet veel en sullen connen wtrechten.

Graeff Hendrick vanden Berghe heeft binnen S’Hertoghenbossche wederom veel Ammonitie ghevoert van alderhande soorten ende wel voorsien van fray volck.

Voorders verstaen wy hier als dat zijn Excellencie Spinola in Vlaenderen heeft gheweest, ende daer allen de Forten besien ende doen fortificeren heeft, ende dat hy wederom tot Brussel cloeck ende ghesont ghecomen is.

In Westphalen daer light des Coninckx volck noch al ende verstercken hun daer, oft zy haest te velde sullen trecken wiltmen verstaen.

Wy hebben hier tijdinghe als dat Graeff Hendrick van Nassouwen met eenighe duysent mannen [blz. 7] by Emmerick ende Rees sal comen ligghen om de steden wel te besetten, veel waertghelders in Hollandt worden aenghenomen, hoe wel nochtans daer weynich gelt is.

Wy hebben noch tijdinghe wt Amsterdam als dat op den 27. April de elff schepen wtghevaren waren onder den Admirael l’Ermite waer over noch andere 16. souden volghen, maer waer toe hun voornemen is en canmen noch niet weten, vele presumeren datse den sin hadden naer de Costen van West-Indien, ende daer eenige Forten te willen maken, door dien zy lieden veel kalc ende steen mede voerden, eer dese Vlote wt geloopen is, soo heeft zijn Excellentie Mauritius selver in persoon by den Admirael gheweest, ende heeft hem zijne Comissie ende rdre ghegheven, met besloten brieven, ende bevolen de selve brieven niet te openen voor datse in de Spaensche Zee en waren, op soo veel graden als hem bevolen was.

Dese Vlote heeft veel gelts ghecost om toe te rusten, waer toe een yghelijck heeft ghegeven ende ingheleyt, maer alsoo wy nu adviso hebben ghecreghen, soo is dese Vlote hun Desseyn ghebroken d’welck een merckelijcke straffe is van Godt den Heere, want onse Broeders haddent soo op haer cracht, met dese toegeruste Schepen dat het scheen [blz. 8] dat hun niemant d’winghen en cost, ende datse het Goudt ende Silver daerse ghecomen souden hebben, al met manden op de strate oft het celt souden opgheraept hebben, maer ten isser soo claer niet: wy verstaen nu met de leste brieven als dat de schepen wederom ghecomen zijn ende ligghen onder Enghelandt in Wicht, het grootste schip den Admirael is onbeseylt, ende en can niet voorts in Zee daer zijn twee schepen leck gheworden, die souden ghesoncken hebben haddense niet weder ghekeert, ende ten anderen door tempeest zijnder eenighe schadeloos gheworden, ende de sieckte is onder t’volck, te weten, den rroden loop, soo datse wederom moeten keeren, ende en hebben niet wtgherecht.

FINIS.

V.C.D.W.C.A.