Naar inhoud springen

Pagina:Album der Natuur 1861.djvu/45

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
23
HET NUT DER PALMEN VOOR DE MENSCHELIJKE HUISHOUDING.

de gespletene stammen van Borassus of Leopoldiana gebruikt, tot troggen en pijpen neemt men Arenga of Borassus. Sabal geeft hout voor het bouwen van schepen, Ixiartea blaasinstrumenten. Men ziet, dat hier voor alles gezorgd is.

Het minst kan ik uit de familie der palmen kleedingstoffen aan de hand doen, want behalve eene soort van hemden uit de bladeren van Caryotis, de So-e-kleeden der Chinezen van Chamaerops excelsa en de regenmantels van de gespleten bladstelen van Cocos weet ik dienaangaande niets, tenzij men de hoeden hier toe rekenen wilde, van welke er verscheidene soorten onder de meest verschillende benamingen bestaan, zooals Chatta's, Iha-pe's (van Licuala en Livingtonia), Sombrero's en de thans zoo beroemde Panama-hoeden van Sabal, enz., enz. Tot crinolines werden de palmen (Galamus draco) het eerst in Europa misbruikt.

Des te menigvuldiger is daarentegen het gebruik, dat men van de palmen tot vervaardiging van huisraad maakt. Tot knoopen en vlechten dienen de bij de meeste soorten aan de basis der bladeren groeijende vezelen, de bladeren zelve of ook slechts de huid der jonge bladeren (vooral van Mauritia tot hangmatten), de bladstelen, de bast van den stam van Chamaerops humilis en van de kokosnoot. Tot het vlechten van matten en gordijnen dienen de bladen van Sabal, Cocos, Borassus enz., de bladvezels van Arenga (het zoogenoemde plantaardige paardehaar) van Chamaerops humilis tot zakken, van Astrocaryum tot vischnetten, manden enz. Het zou vervelen, indien ik over het nut van elke palmsoort in dit opzigt wilde uitweiden. Zelfs voor de politie groeijen «lasso's", om voortvlugtigen te vangen, op de boomen, namelijk de lange riemvormige verlengsels aan de toppen der bladen van Pletocomia.

Bij het groot aantal zaken, die tot huisraad aan de palmen ontleend worden, is eene volledige opgave onmogelijk. Ik bepaal mij dus tot eenige weinige.

Tot borstels en bezems dient vooral de Piassola of het plantaardige vischbeen uit de bladvezels van Attalea, maar bovendien ook nog bladen en bladribben van verscheidene andere palmen.

Tot gordijnen, matrassen en tapijten worden het meest de bladen