die stabiliteit ook toenemen, naar mate de deeltjes verder van de as liggen; b.v. bij eene dunne schijf met zwaren breeden rand zal zij grooter zijn dan bij een bol van gelijk gewigt. De toestel kan bij W door middel van een gebogen stiftje in de verlenging van de as A S aangebragt, los op een eenigzins uitgehold voetstuk W geplaatst worden. Als de schijf T dan snel ronddraait, zal de ring met de schijf losgelaten zijnde, niet afvallen, maar aanvankelijk langzaam, doch allengs sneller en sneller om het punt W ronddraaijen volgens den cirkel C C, de as A S daalt daarbij voortdurend en na eenige minuten ronddraaijens zou de ring R tegen het voetstuk botsen. Deze proef is bekend onder den naam van het corps flottant.
Het is eene afgezaagde waarheid, dat men in een rijtuig of in eene schuit gezeten, de regt vooruitgaande beweging, door duwen of stooten, noch bespoedigen, noch vertragen kan, evenmin als men zich met zijnen stoel kan opligten; maar, niet minder waar is het, dat een ingezetene, blijkens het bovengezegde, wèl de beweging eener schuit in schuine rigting en het doorloopen van bogten kan tegenwerken. Een zware molensteen of een vliegwiel, snel ronddraaijende om eene waterpasse as, zal aan die as eene zekere stabiliteit geven, en daardoor alle wendingen tegenwerken, waarbij die as in schuine standen verplaatst zoude moeten worden. Werkelijk heeft piazzi smith reeds op deze wijze, aan boord van schepen, kijkers en andere toestellen in onveranderlijken stand gehouden; daartoe worden zij dan verbonden met twee snel draaijende zware schijven, waarvan de ééne om eene verticale, de andere om eene horizontale as beweegt. De geheele toestel is zóó opgehangen, dat hij vrij in alle rigtingen kan bewegen, en het schip dus kan schommelen, zonder den toestel uit zijnen stabielen stand te brengen[1]. Welligt ware op deze wijze een uitmuntend middel te vinden om stil hangende kooijen voor lijders aan zeeziekte te maken, zoo althans de onmogelijk te voorkomen evenwijdig op en neder gaande bewegingen ook niet reeds de zeeziekte doen ontstaan.
- ↑ Zie de uitvoeriger beschrijving in de Verhandelingen en berigten betr. het zeewezen 1859, waarin ook de kleine turbinen worden beschreven, bestemd om de ronddraaijing te onderhouden.
