’t geheim van allen zegen,
(Oranje) Itaalje en Neêrland, hoort!
Is in Gods vrees gelegen,
Zijn dienst, Zijn gunst, Zijn Woord!
Zijn er mogelijk nog lezers, begeerig te weten of Pisani werkelijk de redder werd van de Republiek, waarvoor hij reeds vooruit was gegroet, en hoe het ging met den oorlog tusschen Genua en Venetië?… Mijne vrienden! ik bedoelde slechts u een enkel beeld te geven uit dien ouden tijd; de lijst, waarin het behoorde, was een oorlogstooneel, dat ik u niet kon sparen, maar een volledig geschiedverhaal te leveren lag niet in mijne bedoeling. Toch hebt gij recht om te weten, hoe het Pisani verder ging.
Hij deed het mogelijke voor Venetië al kon hij niet alles doen wat hij voor haar had gewild. Wat de gespannen verwachting zich van zijne tusschenkomst had voorgesteld, werd niet overtroffen, maar het was reeds veel, dat hij die niet teleurstelde. Hij had mirakelen moeten doen, zoo hij die had willen overtreffen, en toch, het waren bijna wonderen, die hij verrichtte, met behulp van den goeden wil en den volvaardigen dienst van allen, die hij om zich vereenigde. In volle waarheid mocht het van hem gezegd worden, dat zijn naam voor een leger gold. Alles wat in Venetië de wapenen dragen kon, van den zestienjarigen knaap af, tot op den grijsaard van zijn eigen leeftijd toe, liet zich ten huize van Pisani opschrijven tot den dienst van de Republiek. In ’t begin echter bracht deze volvaardige geestdrift hem in groote verlegenheid. De Senaat, hoe oprecht de verzoening ook ware geweest, had eene kleinigheid vergeten bij zijne invrijheidstelling, eene kleinigheid, maar die in deze hachelijke oogenblikken nogal van gewicht was. Men had Pisani niet in zijne waardigheden hersteld; men had hem geenerlei ambt of rang opgedragen. en de personen, die zich bij hem kwamen aanmelden, de werklieden van de werf en van het arsenaal, die zijne bevelen kwamen vragen, moesten onverrichterzake terugkeeren. Pisani had geenerlei qualiteit om hun orders te geven! Men ziet het, het stelsel van wantrouwen en overvoorzichtigheid was te Venetië sterker dan alles! Wat wilt
