het toch, dat in dien tijd de kennis der Engelsche taal, bij de onvermijdelijke aanraking met de vreemdelingen, in handel en omgang, meer en meer eene behoefte werd, die zich openbaarde, door allerlei botsingen, nu eens van ernstigen, dan weer van lachwekkenden aard. Naar de plaatsen en personen waar ze voorvielen, strekten ze tot verergering van den tegenzin, dien het onder Hollanders opwekte, vreemdelingen als broeders en bondgenooten, somwijlen als meesters te erkennen, of de noodwendigheid eener snellen meer innige verbintenis te doen inzien; maar zeker is het, dat onder grooten en burgers het onvermijdbare der taalkennis dagelijks op iedere wijze, en door allerlei soort van lessen gepredikt werd. Vooral onder de laatsten, die daarbij het hulpmiddel van andere vreemde talen misten, en in hun handel en hun verkeer met de vreemdelingen, zich ieder oogenblik belemmerd zagen; ook werd er wellicht nooit voor meer overtuigde ooren gepredikt, dan door Prouninck, na het voorval bij meester Cornelisz. Buiten de deur getreden, wendde de Burgemeester zich tot dat deel der burgers, die nog uit nieuwsgierigheid naar de uitkomst van het voorval waren blijven staan, doch in schijn samen sprekende in kleine groepjes, en die uit vrees van op de daad betrapt te worden, wilden uitééngaan.
»Ei, vertoeft nu nog wat, kinderen!" riep hij hun toe, en toen. zij luisterden: »Poorters van Utrecht en gij overigen, die binnen deze goede stad uwe nering doet, of uw handel drijft, zoo velen Stichters en Neerduitschen ge hier zijt, deze gansche onmoeite is weer ontstaan uit diezelfde bron, daar zoo ontallijke moeite en verwarringen uit voortgekomen zijn, sinds de komst van Zijne Doorluchtigheid van Leycester en zijne heeren toe herwaart, over misverstand bij gebrek van kennis der Engelsche tale. Waar de Françoijsen en Walen persoonlijk verkeeren, kan elk hunne tale spreken, gelijk dit geschiedt tot Antwerpen en elders. Waartoe is dit? Om den koopman te trek-
