de arme gemeente, gedwongen naar eene kerk te gaan, daaraf zij de gevoelens niet had aangenomen, daaraf zij de leeraars haatte of mistrouwde; eene gemeente, die niet meer een uitweg wist tusschen den harde dwang, die consistoriën en synoden opleggen, en aan wie toch nog ten deele Roomschgezind, de openlijke oefeninge der Roomsche religie werd verboden, en dus bezwaard als ten tijde van Alba die der Onroomschen; doch om voor anderen niet te spreken, ik was raad ten eind. Ik had eene belofte gedaan aan mijn vader, dat ik, om spijt en oneenigheid onder onze maagschap te mijden, mij nooit voegen zoude hij de Gereformeerde religie, en die, welke het midden hield tusschen deze en des Pausen Kerk, schortte men op… Wat bleef mij over? Ik voegde mij bij de Roomschen, die nu in ’t heimelijk hier nog religie oefenen; maar ik zwoer in mijn harte, dat ik alles vorderen zoude, wat betering kon brengen in dezen staat van zaken, en velen onder ons denken hierin met mij, want het is God geklaagd. Wat de Unie ons waarborgde, wat de Prins ons eerlijk hield, wat zoovele goede en trouwe burgers hebben verdiend door offers van goed en bloed, dat onthouden ons de Graaf van Leycester en zijne satellieten. Hebben dan vele Katholieken niet trouwen van goeder hart de vrijheden des lands helpen verdedigen, dat men ze dus uitkrijt voor landverraders en prinsenmoorders, als ware ieder Roomschgezinde een Jezuïetsche Balthasar Gerards. Wat vrijheid hebben we hier nu boven de Spaansche tijden? Wat helpt ons \’t verschil, als ge ene Spagnoolsche kraaien pikken, maar Engelsche gieren plukken?" »Korts," riep nu Fabian, »meester Christoffel is ontevreden, kent ontevredenen, en weet raad om voor zich en velen betere tevredenheid te winnen."
»Dat wil zeggen: met hulpe van God en mijne heeren de Staten!" sprak meester Christoffel. »Want dit vermeerdert mijne grieve; hier, onze stad, zoo vermaard en geëerd, om het groot-
