Courante uyt Italien, Duytslandt, &c.
VVt Venetien den 3. November 1618.
VAn Neapels heeftmen dat selvighe Armade, op dewelcke men nu alleen siet, noch in esse blijft, ende voor selvighe Vice Koninck: niet teghenstaende die van Siculen naer dat sy vernomen dat die Turcksche Vlote weder te rugghe gheweecken was, syne Galleyen afghedanckt, met syne Crijchs rustinghe even starck voort. Liet oock een Regiment voetknechten onder den Oversten Loffred aennemen, ende werdt gheseyt, dat hy noch meer Ruyters wilde lichten laten.
Alhier is een Rijck geladen Schip van Constantinopel aengecomen. Ende hebben advys vā Lysbona, dat aldaer een niuwe partita van 500. Duysent besloten was, 200. Duysent op Nurenberg, 250. Duysent tot Mylanen, ende de reste aent Spaensche Hoff, in 4. Maenden, alle maēden een quota te betalen, ooc 80. Duysent Croonen naer Nederlant voor Marcquis Spingola, om Chrijchs proviesien te maecken.
Wt Prage den 4. dito.
Dat Slesische Crijhs-volck sal op heden in onsen leger comen, hebben 9. stucken geschuts by hun. Des Keysers Leger wijckt allenskens naer Moravien toe, en̄ men sal naer eyndinge des selven Landt-dach vernomen wat die van Moravien daer by willen doen, ende off sy dat volck in haer Landt lyden sullen. Ende hebben uyt onsen Leger dat den Vyandt uyt die Stadt Pilsen voor 4. dagen naer middernacht uyt gevallen zyn, daerover vande onse 16. doodt ghebleven, gisteren heeftmen de Mina springhen laten, oock 95. scheuten met Cartouwen, sonder die andere in de Stadt geschoten zijn, men is nu dach ende nacht doende om die Bresa te schieten, ondertusschen werden veel Granaten, ende andere vierwercken inde Stadt geworpen daermede groote schade gedaen wert, alsoo datmen nu daegelijcks verhopt, die Stadt in te becomen, hoe wel die vā binnen geresolveert hebben lijff en̄ leven, by den ander te laten.
Voorghisteren is eenen van des Cheurvorsts Pfals voornemer Secreten Raedt alhier ghearriveert, om den Leger te besien, derrewaert hy morgen reysen soude, maer men meent dat het wat anders te beduyden heeft. Ghisteren zijn alhier ooc aencomen eenige Capiteynen ende Ingenieurs uyt Neder-landt die Brieven van Recommandatien (aende Bohemsche Standen) mede brenghen.
VVt Ceulen, den 17. November.
Brieven van Weenen adviseren, dat Erts-Hertoch Carel, vernemende dat die Slesische Standen des Bischops Residentie tot Neus inghenomen ende beset hadden, was per Posta vā Weenen obgebroken ende derrewaerts verreyst, om daer in soo veel mogelijck te versien.
Men segt dat die Slesiers den Bohemen over die 3000. toegesondene Mannen noch soo veel leveren willen, en̄ aen derselve plaetse andere aennemen, alsoo dat 6000. Mannen in Bohemen en̄ 6000. in Slesien blijven souden, soo seynden die van Lausnits den Bohemen oock 400. Mannne te voet ende 200. Peerden.
Wt Saxen wert vermelt dat by selvigē Cheurvorst Capiteyn Crous uyt dat Bohemsche leger aengecomen was, mede brengende brieven vanden Grave van Hollack ende den Grave van Thurn, naer overlesinghe van welcke brieven, hadde S. Cheurv. G. hem seer favorable audientie gegeven, ende den tegenwoordighen Staet in Bohemen van hem int lange vernomen, daer op hare Cheurvostelijcke G. met goede satisfactie hem weder gedepescheert, men schrijft dat genoemde Cheurvorst nu ooc begint Chrijchsvolck aen te nemen.
Schrijven oock van Weenen dat aldaer de Ertshertoch Maximilian den 2. deses, deser wereldt overleden was, heeft niet over 6. dagen gelegen sijn Lichaem is gebalsemt ende soude naer Insbruck gevoert om aldaer in een niew gebout Clooster, ’t welck sijne Doorluchticheyt selve gesticht heeft, begraven werden. De Keyser ende Keyserinne zyn ooc seer swack, ende neemt hare sieckte noch dagelijcks toe. De Marcgrave van Bourgaw soude oock deser werelt overleden zijn.
De Artshertoge Leopoldt was den 28. passato, van Weenen naer Passaw vertrocken. Ende hadde de Grave van Bucquoy aen hare Keyserlijcke majesteyt gheschreven ende gheprotesteert, dat by aldien men hem met Provandt ende Munitien niet beter en secoureerde, wilde hy voor Godt ende der wereldt onschuldich zijn, soude over 6000. gesonde Soldaten niet int velt hebben. Ende waren van Weenen weder op niew 50. Keyserlijcke patenten afgesonden, om int Rijcke overal aengeslagen te werden, ende daerby op pene der Acht ende Acht verboden, de Bohemen geen hulpe te doen.
Op de Jongste vergaderinge tot Rottenburgh aende Tauber, hebben die Gesanten aldaer eenē Brief aenden Keyser geschreven, het Bohemsche wesen betreffende, ende ’t samender handt ondergeteeckent, namentlijck, die van Chur, Pfalts, Anspach, Wurtenbergh, Baden, Anhalt, Culenbachse, Hessense, Ottengische, Strasburgh, Nurenbergh, en̄ Vlm. Ende daer mede den bedroefden toestant hare Majesteyt te ghemoete ghevoert.
Tot Mulheim comen in plaetse van die Walloenen, dier een tijt lanck gelegen hebben Spaignaerts, soo uyt Wesel genomen.
VVt ’sGravenhaghe, den 22. dito.
Die wyle eenige compagnien Soldaten binnē Rotterdam syn gesonden worden, is d’onruste die door de toehoorders vanden Pred. Grevinck. en̄ and’ere daer was ontstaen weer gestilt, mē is hier over d’Autheus niet wel te vreden, sonderling oock den Predicant Slatius die op een Sondach op een vrye plaetse onder den blauwē Hemel tot Rotterdam een langhe Predicatie hadde gedaen, waerdore de toehoorders hun moetwillich hebbē betoont, ondertusschen heeft hem de voorsz Slatius van daer wech ghemaeckt.
Inden Briel hebben ooc eenige die aengesette officiers afsetten willen, daerom de Fiscael met ettelijcke aldaer geweest syn, hebben van als informatie en̄ vande principaelste Autheurs 2. gevangen, de andere hebben hun wech gemaeckt.
De Heeren Commissarissen hebben nu eenighe dagen den Adv. Barn. diversche Reysen vlytich gheexamineert en̄ te rade gestelt, van zijne depositie canmen noch niet seekers vernemen, dan wort noch ter tijt seer secreet gehouden.
De Synode Nationael tot Dordrecht heeft dē 13. deses syn begintsel genomen, Alle de beschrevene Theologanten syn daer nu tegenwoordich, neffens deser Landen Gedeputeerde, de Remonstranten van dese geunieerde Provincien syn ooc beschreven worden, ende sullen ontrent tegen den lesten deser maent Compareren.
