 ABONNEMENTEN. Met geïllustreerd Zondagsblad.
|
DAGBLAD
Verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen. Bureaux voor Redactie en Administratie: Prinsegracht 16, geopend van des morgens 8½ tot des avonds 6 uur. TEL. INTERC. 2787 Uitgave van de Exploitatie-Maatschappij van Dagbladen te ’s-Gravenhage. |
 ADVERTENTIEN, Van 1—5 regels f0.75; elke regel meer f 0.15; Reclamës van 1—5 regels f 1.50; elke regel meer f 0.30; Dienstaanbiedingen van 1—5 regels f 0.25; elke regel meer f0,05;
|
Binnenland.
De militie en de landweer.
Een wetsontwerp is naar den Raad van State gezonden, beoogende bekrachtiging van de reeds gisteren vermelde maatregelen, genomen tot het langer bij het leger in dienst houden der militie welke op 1 Augustus a.s. zou worden ontslagen, dan wel zou overgaan naar de Landweer, zoomede tot het in dienst houden van de Landweermannen, welke op denzelfden datum voorgoed zouden worden ontslagen.
⁂
De Raad van State is heden in spoedvergadering bijeengekomen ter overweging van het gisteren bij het college ingediende wetsvoorstel betreffende de militie en de landweer.
Het plan is om het voorstel zoo spoedig mogelijk ter indiening aan de Staten-Generaal gereed te maken, waarvan het gevolg zal zijn een eventueel spoedig bijeenkomen van de Kamers.
Hedenmiddag wordt weer buitengewone ministerraad gehouden.
De terugkeer van den Prins.
Uit IJmuiden wordt aan de N. R. Ct. het volgende gemeld:
„Als een loopend vuurtje was de mare verspreid, dat waarschijnlijk H. M. de Koningin, wellicht nog vergezeld van Prinses Juliana, persoonlijk den Prins alhier zou verwelkomen.
Inderdaad is de koninklijke trein precies om 5 uur gistermiddag aangekomen. Op het perron waren ter begroeting aanwezig baron Van Geen, particulier secretaris van H. M., en de burgemeester van Velsen, mr. dr. Verloren van Themaat.
In de gereedstaande auto’s werd naar het semaphore aan den ingang van de haven gereden om de Zeeland te zien binnenkomen, die tusschen 5 en 6 uur verwacht werd. De Koningin en Prinses Juliana, vergezeld van baron Van Geen, vice-admiraal jhr. Roëll, adjudant in buitengewonen dienst, jonkvrouw v. d. Poll, hofdame, en zuster Marting, welke laatsten met den koninklijken trein waren medegekomen, hebben nabij het semaphore in de auto’s ongeveer een uur op de aankomst van de Zeeland gewacht, waar H. M. zich omtrent de omgeving en de in- en uitgaande schepen liet inlichten door den burgemeester.
Precies te 6 u. 15 stoomde de Zeeland de pieren binnen, om even later het semaphore te passeeren. Toen stapten H. M. en Prinses Juliana uit de auto om een eersten groet te wisselen met den Prins, die aan stuurboordszijde van de Zeeland stond. Van den oorlogsbodem werd het Wilhelmus gespeeld.
Bij het passeeren van de Zeeland langs het pantserfort werden de gebruikelijke saluutschoten gelost. Nog voor de Zeeland aan den toeristensteiger ligplaats had genomen, waar reeds twee auto’s voor den Prins en zijn adjudant gereed stonden, waren de auto’s met H. M., Prinses Juliana en gevolg van het zeestrand teruggekeerd. Op den aanlegsteiger waren ter begroeting van den Prins aanwezig vice-admiraal Tydeman en diens adjudant, luitenant ter zee Bakker, en de havenmeester van het Noordzeekanaal, de heer De Brueijs Tack. Met het uitzetten van de scheepstrap en het leggen van den looper ging nog eenigen tijd gemoeid.
Onafgebroken werden de Koningin en Prinses Juliana uitbundig toegejuicht door een dichte menschenmassa.
De Koningin was gekleed in een licht beige mantelcostuum en witten hoed met veeren en de Prinses droeg een lichtblauw zijden manteltje en witten hoed met bloemenkrans en linten. Herhaaldelijk wuifde ze terug bij de stormachtige toejuichingen en dartel trippelde ze op en van den aanlegsteiger.
Een hartelijke begroeting had aan boord van de Zeeland plaats tusschen de vorstelijke echtgenooten en Prinses Juliana.
Na eenigen tijd aan boord van de Zeeland vertoefd te hebben, vertrokken H. M., de Prins en Prinses Juliana te ruim 7 uur per auto van den aanlegsteiger naar het station, waar de koninklijke trein gereed stond voor het onmiddellijk vertrek naar de residentie.
Verzet op Borneo.
Blijkens een uit Nederlandsch-Indië ontvangen telegram heerscht er verzet onder de Chineezen en inlanders in de onderafdeeling Mampawa der residentie Westerafdeeling van Borneo. Bij een treffen in kampong Penongkat werden licht gewond de tweede luitenant der infanterie, B. J. Labots, en twee Amboineesche fuseliers en niet levensgevaarlijk een Europeesch sergeant en een inlandsch fuselier.
Amsterdamsche effectenbeurs gesloten.
In een vergadering van het bestuur van de Vereeniging voor den Effectenhandel, waarbij tegenwoordig waren de waarnemende president van de Nederlandsche Bank, de president der Nederlandsche Handelsmaatschappij en de voorzitter der Kamer van Koophandel, is besloten, de Effectenbeurs voor heden te sluiten. Dit besluit is gegrond op de overweging, dat buitengewone omstandigheden, buitengewone maatregelen voorschrijven, zoodat het bestuur met de groote geldgevers rustig kan overleggen, op welke wijze krachtig aan de behoeften der Effectenbeurs kan worden tegemoet gekomen.
Gedenkteeken bij Quatre-Bras.
Men deelt ons mede, dat door de comité’s in België en hier te lande is besloten, op het gedenkteeken alleen en uitsluitend in medaillons aan te brengen bronzen afbeeldsels van de hoogere aanvoerders der Nederderlandsche troepenafdeelingen hij Quatre-Bras, met name den Prins van Oranje, Korpscommandant, de generaals de Constant Rebecque, chef van den Generalen Staf, de Perponcher, Divisie-commandant, van Bylandt en van Merlen, alsmede den kolonel Bernhard, Hertog van Saxen Weimar, Brigadecommandant.
De Internationale havenquaestie.
De Haagsche redacteur van het Hbld. verneemt, dat in de zaak van de te Vlaardingen aan te leggen Duitsche werf in zooverre een misverstand heerscht, dat er nog geen definitieve beslissing is genomen. Indien onze regeering de Duitsche vestiging te Vlaardingen ongewenscht mocht achten, kan zij deze nog steeds voorbehouden. Intusschen meent de correspondent dat de te nemen beslissing zeker niet zal worden beïnvloed door eenige vrees voor internationale moeilijkheden, al ware het alleen maar omdat de ontworpen inrichting onder het vuur zou liggen van het fort aan den Hoek van Holland.
Ook de Haagsche correspondent van de Daily News spreekt van een voorloopige concessie, terwijl hij voorts nog mededeelt, dat het departement van buitenlandsche zaken bezwaren heeft opgeworpen. Ofschoon van regeeringswegeg inlichtingen aan den correspondent zijn geweigerd, heeft hij toch vernomen, dat de kwestie nog in overweging wordt gehouden.
Bakkerij-tentoonstelling.
De bakkerij-tentoonstelling te Dordrecht belooft te zullen slagen, aldus deelde de voorzitter gisterenavond in een vergadering van comitéleden en aandeelhouders mede. De beschikbare ruimte is verhuurd, ja, er is zelfs meer verhuurd dan op de expositie van vóór zes jaren[.] Vooral de afdeeling machineriën zal goed vertegenwoordigd zijn. En voor de wedstrijden is buitengewoon groote deelname. Een dier wedstrijden is zeker iets bijzonders, n.l. een van deegmachines in werking. Daarvoor zijn 2 prijzen uitgeloofd. Een volledige bakkerij in werking zal mede een attractie zijn, terwijl de inzending der Delftsche gistfabriek, 50 vierk. M. beslaande, interessant belooft te zijn, waar ze haar bedrijf in werking te zien zal geven. Het muziekkorps der fabriek komt Maandag de opening opluisteren. Aan muziek zal het in deze tentoonstellingsweek niet ontbreken. Behalve de gewone concerten krijgen we muziekoptochten.
De eere-voorzitter, de heer Wichers, burgemeester, opent de expositie Maagdag 3 Aug. te 12 uur.
Verkiezing Partijbestuur S. D. A. P.
Voor de herstemming voor een lid van het dagelijksch bestuur der S. D. A. P., werden, naar „Het Volk” meldt, uitgebraeht 5925 geldige stemmmen. Hiervan verkregen mej. Heleen Ankersmit 2560 en de heer Jos. Loopuit 3362, zoodat Jos. Loopuit gekozen is.
Voor de verkiezing van een lid van het partijbestuur buiten Amsterdam moet een herstemming plaats hebben tusschen Suze Groeneweg en den heer A. W. Heijkoop.
Indische dienst.
Voor den dienst in Ned.-Indië zijn bestemd:
Mej. C. Hengeveld te Santpoort, voor verpleegster bij het krankzinnigenwezen.
L. J. de Ven te Gouda voor adspirant-ingenieur bij den Waterstaat en ’s Lands Burgerlijke Openbare Werken.
H. S. Peters te ’s-Gravenhage om voorloopig tijdelijk werkzaam te worden gesteld bij het hoofdbureau van den Post-Telegraaf- en Telefoondienst.
De handel en de crisis.
De Nederlandsche Handel-Maatschappij heeft, daartoe gemachtigd door den minister van koloniën, aan den handel bekend gemaakt, dat de voor morgen uitgeschreven tinveiling voor onbepaalden tijd is uitgesteld.
Uit de Residentie.
De Kon. familie in de Residentie.
Te ongeveer 7¾ uur is gisteravond H. M. de Koningin, met Z. K. H. den Prins en het Prinsesje per Holl. Spoor in de Residentie teruggekeerd.
Beëediging.
Prof. Struijcken, het nieuwbenoemde lid van den Raad van State, zal in de zitting van dat college van 4 Augustus worden beëedigd en geïnstalleerd.
De loterij.
Tengevolge van de verschuiving van gewone audientiën van den Minister van Financiën van Donderdag naar Vrijdag heeft de Directie van de Ned. Staatsloterij haar spreekdag daarmee in overeenstemming gebracht en dezen derhalve eveneens bepaald op Vrijdag, een en ander voornamelijk met het oog op de sollicitanten naar de collecteursbetrekking die buiten deze gemeente wonen.
Vakantie-kinderfeest.
Een 1500 Haagsche schoolkinderen en een kleine 100 geleiders bezochten Bloemendaal en Santpoort.
In 6 verschillende hotels werd gegeten. De schoonste plekjes werden bezocht. Kortom het Haagsche Vacantie-kinderfeest is best geslaagd.
De tramdienst.
De tramdienst reed heden geheel overeenkomstig de gisteren vermelde plannen.
Morgen zal hij weer worden uitgebreid met lijn 5 (Prinsessegracht-Regentesselaan) en met lijn 12 (Hollandsche Spoor-Regentesselaan bij de Laan van Meerdervoort.)
Er blijven dan nog slechts over lijn 6 (Plein-Vaillantlaan) en lijn 4 (Overbosch-Westeinde), welke laatste lijn echter nog niet in dienst wordt gesteld zoolang de wegwerken aan de Laan van Meerdervoort het noodzakelijk maken, dat lijn 3 de route van lijn 4 blijft volgen.
Intusschen zal dus morgen, als de lijnen 5 en 6 in dienst zullen zijn gesteld, de voorspelling dat de tramdienst Donderdag weer zoo goed als normaal zal kunnen onderhouden worden, blijken te zijn uitgekomen.
De staking bij de H. T. M.
(Ingezonden).
Door den heer Nathans, H. B. lid der Nederl. Vereeniging van Spoor- en Tramwegpersoneel, wordt ons meegedeeld:
De persberichten der laatste dagen, blijkbaar gelanceerd door de H. T. M. Directie, hebben duidelijk de strekking het te doen voorkomen, als zou de staking met een meer of minder groote nederlaag van het personeel zijn geëindigd. Zelfs bedankte de heer van Houten op 27 Juli, volgens de courantenberichten, het controleurs-corps voor de bewezen diensten, waaraan de H. T. M. „haar overwinning had te danken”.
Een zoodanige voorstelling van zaken is geheel in strijd met de werkelijkheid.... en met de verklaringen door den heer Mr. van van Houten op Zondag 26 Juli afgelegd, tegenover de Heeren v. d. Voort van Zijp, Rutgers, Hoejenbos en Moltmaker. Deze verklaringen waren van dien aard, dat de stakingsleiding er volkomen genoegen mee kon nemen, wat zeker niet het geval zou zijn geweest, gezien de ongeschonden kracht waarover het stakende personeel beschikte, wanneer inderdaad sprake zou zijn van een overgave door het personeel, als waarvan thans de indruk blijkbaar moet worden gewekt.
Voorshands volstaan wij hiermee en stellen alleen nog de vraag: „Is het wel bevorderlijk voor een verdere vreedzame afdoening van zaken, dat de H. T. M. nu alweer en — reeds op zoo’n prikkelende wijzee optreedt?”
De door het personeel veroverde voordeelen worden er weliswaar niet door ongedaan gemaakt, — de organisaties zijn krachtiger dan ooit uit dezen strijd getreden, doch zelfs de schijn van een nederlaag behoeven de organisaties van het personeel niet op zich te laten rusten.
⁂
Woensdagavond vindt opnieuw een gecombineerde hoofdbesturenvergadering der drie organisaties plaats.
Vrouw Roerdinkholder.
Maandagavond heeft de beruchte vrouw Roerdinkholder weer eens van zich doen spreken. Op de Vailiantlaan hield zij tot een inmiddels talrijk toegestroomd publiek een toespraak over de tramstaking. De politie vond ’t maar beter de rede te doen eindigen en verspreidde de toeschouwers. Van het Plein moest genoemde vrouw eveneens verwijderd worden, ook daar trachtte ze haar oratorische talenten te luchten.
Circus Corty Althof.
4 Augustus a. s. beginnen de voorstellingen van Corthy Althof te Scheveningen.
Bekendmakingen.
B. en W. maken bekend, dat aan L. C. Swaneveld vergunning is verleend tot het, ter vervanging van zijne, door electriciteit gedreven weverij in perceel Heemraadstraat 137, gedeeltelijk, oprichten van eene, door drie electromotoren met een gezamenlijk vermogen van 30 pkr. gedreven weverij met een stoomketel van 6 M2 verwarmend oppervlak in de perceelen Heemraadstraat 135 en 137 en plaatselijk ongenummerd, gelegen op een terrein tusschen die straat en de Keizerstraat;
dat aan de Naamlooze Vennootschap Kurkfabrieken L. van der Hilst en Zonen vergunning is verleend tot het uitbreiden, door het daarin oprichten van een electromotor van twee paardekracht, van hare door elf electromotoren met een gezamenlijk vermogen van 10⅓ paardekracht gedreven kurkfabriek in perceel Groote Brouwerstraat no. 8/10.
Sociale Beweging.
De staking te Rotterdam.
Zooals wij gisteren nog hebben gemeld is voor een deel van het Rotterdamsche havenbedrijf een werkstaking uitgebroken, die slechts een deel van de havenarbeiders omvat. Het geldt de houtbooten.
Evenals voor alle andere artikelen, werden er reeds lang onderhandellngen gevoerd tusschen de scheepvaartvereenigingen en de verschillende arbeidersvereenigingen voor het tot stand komen van een collectief arbeidscontract. De Algemeene Havenarbeidersvereeniging „Streven naar Verbetering,” waarin de syndicalisten vereenigd zijn, wenschte aan die onderhandelingen wel mee te werken, mits te voren het loon voor de houtwerkers op 35 ct. werd vastgesteld.
Dit is door de Scheepvaartvereeniging geweigerd en vandaar het conflict, waaraan tot dusver de overige arbeidersvereenigingen hun goedkeuring niet verleenen. Het bedoelde loon was eerst kortelings van 30 op 32 cent gebracht. „Streven naar Verbetering”, heeft thans de staking geproclameerd voor de houtwerkers, in verband waarmede vanmorgen op een 6-tal houtbooten niet werd gewerkt. De staking omvat ook de werklieden, die de kranen van de maatschappij „Wotan” bedienen, die een aanzienlijke loonsverhooging hadden gevraagd, waarin evenmin is getreden.
Op enkele houtbooten is door de Scheepvaartvereeniging nieuw personeel aangenomen om de stakers te vervangen.
Het gezaagde hout, dat het stoomschip Björnstjerne Björnson aan boord had, is gelost. De overige lading bestaat uit steenen. De lossing van het gezaagde hout uit de stoomschepen, waarop gestaakt wordt, geschiedt nu zooveel mogelijk door krassen en eigen volk.
Hedenmorgen zijn aan het Maasstation aangekomen de kwartiermakers van de 300 Duitschers, die verwacht worden, Deze Duitschers worden op lichters in de Rijnhaven ondergebracht.
Staking te Haarlem.
Maandagavond besloot het stakende personeel bij de firma Gonnermann, te Haarlem, het werk te hervatten op de oude voorwaarden, maar onder het reglement van den Werkgeversbond. Er zullen geen rancune maatregelen genomen worden.
Staking te Helmond.
Op een vergadering der werkliedenorganisatie in de bouwvakken te Helmond is, naar de „N. T. Ct., meldt, met algemeene stemmen besloten dat bij alle patroons de arbeid neergelegd en niet meer hervat zou worden, alvorens de Helmondshe patroons hetvelfde arbeidsarbeidscntract als te Eindhoven ingevoerd is, hebben aanvaard.
Staking te Meppel.
Na uitvoerige besprekingen is de staking bij de firma Boom te Meppel, drukker en uitgeefster, geëindigd. De firma gaf toe en besloot de ontslagenen weer in dienst te nemen.
Kunst en Wetenschap
Piet Mondrian in den Kunsthandel „Walrecht”.
Piet Mondriaan, de impressionist, de schilder van weemoedig getinte avondlandschappen, zooals er een in het stedelijk Museum te aanschouwen valt, de niet sterke schildersnatuur, de ietwat weifelende geest, heeft zich ontpopt in Piet Mondrian de cubist.
Niet dat hij allen vorm reduceert tot cubissen, cylinders of pyramides, neen, zijn aard is nog veel eenvoudiger; hij brengt al zijn gewaarwordingen terug tot vierkante en langwerpige vierhoeken, en een enkel maal tot cirkelsegwenten. Met den grooten Matisse heeft hij dit gemeen, dat hij wil geven met de onbevangenheid van een kinderziel.
Edoch, er is groot onderscheid. Hem is het te doen door deze stramien- patroonachtige composities, door deze honigraatachtige, netvormige lijnencombinaties om de sensatie te geven van muziek, van die welke een symphonie van Beethoven bijv. op onzen geest uitoefent, of om de rythmische uitingen te geven van eigen muzikaliteit. Of hij daarin geslaagd is, kan alleen diegene uitmaken, die bij het beschouwen er van eenzelfde gewaarwording krijgt als de maker had, toen hij zijne symphonieën schilderde. Waren ze vroeger meer in het geele gestemd, nu zijn ze door het roze tot het lichtblauwe gekomen.
Bij deze kunst komt de schilderkunst in dienst van die der muziek.
Ligt het dan niet eerder op den weg der muzikale critiek om deze uitingen van een toondichter te beoordeelen dan op het terrein van den criticus van Beeldende Kunsten, wien deze eigenaardige noten al even weinig schoonheid geven als het uiterlijk der gewone muzieknoten?
Verkade te Batavia.
Verkade heeft aan de bladen te Batavia het volgende medegedeeld aangaande zijn plannen voor de toekomst.
Hij wil, gaat deze kleine tournée goed, Indië voortaan geregeld van een goed gezelschap voorzien. Hij is al druk doende, ook met het Nederlandsche tooneel, om telken jare voor eenige maanden de beste krachten voor Indië af te staan en ons dus het beste te geven. Een geregeld Indisch gezelschap dus, dat reeds door zijn samenspel in Nederland, tot een goed ensemble is geworden.
Als hij twee maanden de zaak heeft aangekeken en in het welslagen gelooft, dan komt hij terug met een groot gezelschap, dat ook klassieke werken zal vertoonen. O.a. Don Carlos, Hamlet, Romeo en Julia en Elck wat wils.
Ditmaal zal de heer Verkade ons geen klassieken geven, maar o.m. Nina, Opzet of toeval, De dienstknecht in huis, Dokter’s Dilemma; wellicht Freuleke, waarvoor de heer Verkade schatten heeft uitgegeven voor monteering, misschien de Violiers, met mevrouw Sophie Carelsen als gast en hoogstwaarschijnlijk Frou Frou.
Gemengd Nieuws.
Auto-botsing. — Het Leidsch Dbl. meldt:
Een vliegje, dat in het oog van een chauffeur terechtkwam, was Zondagnamiddag half twee oorzaak, dat het slachtoffer het stuur van den auto van den heer P. v. M., wonende te ’s-Gravenhage, kwijtraakte en bij de Groote Vink tegen een hek en de buis der waterleiding terecht kwam. De geheele voorkant van den auto werd ingedrukt en kwam in zoodanigen staat, dat verder rijden onmogelijk was.
Het hek werd gedeeltelijk vernield. Erger was de dame, die naast den eigenaar van den auto zat, er aan toe. Door den schok sloeg zij voorover en met ’t hoofd door de voorruit. Hevig bloedend werd ze in de Groote Vink verbonden. Een geluk bij een ongeluk was, dat de eigenaar van den auto zelf dokter is, en zijn vrouw dus direct hulp kon verleenen. Nadat een familie, per auto daar ter plaatse zijnde, die plan had naar Den Haag te vertrekken, het echtpaar bereidwillig twee plaatsen had aangeboden, vertrok men met achterlating van den auto, huiswaarts.
Verdachte bollen. — Van den bollenkweeker K. te Noordwijk-Binnen werd verleden jaar een flinke partij dure bloembollen gestolen. Hoe men ook zocht, noch van den dader, noch van de bollen werd eenig spoor gevonden.
Een zekere K., uit Piet-Gijzenbrug, had in Nieuw-Vennip een stuk land gehuurd en daarop bollen gepoot. Toen de nu bovengenoemde bollenkweeker naar dien akker kwam zien, meende hij met zekerheid te kunnen vaststellen, dat de
