Pagina:De Nieuwe en Onbekende Weereld - Montanus 1671.djvu/10

OPDRAGT.

dit tegenwoordig boek : die over America zeeghaftige standaerden voerde : toen de Weſt-Indiſche Maetſchappy des Vereenigden Nederlands U E. op droeg 't hoogſte bewind van Braſil : welk als noch over de wijde plas der Oceaen wijdluſtig roept : hoe een Naſſouwſche Vorſt haer woeſte boodem acht jaer betreeden heeft, tot ſchrik van Portugal, voort-zetting der Nederlandſche moogendheid, en verwondering des gantſchen aerdboodems. Waerlijk, Doorluchtigste Heer, gy zyt de eerſte, die, volgens 't loffelijk voorbeeld van de beruchtste volkeren en veld-heeren, de Naſſouwſche wapenen onder een andere hemel diervoegen manhaftig gevoert hebt : dat zoo lang Porto Calvo, Maragnan, Parayba, rio Grande, 't Reciffo, Olinda en de vordere Brasilsche steden, sterkten, rievieren en landen blijven zullen, de geheugenis uwer helden-daeden blijven zal. Nederland had hier genoegzaeme proeven af gezien voor Grol, 's Hartoogenbosch, Maestricht, Rhynberk, Schenken-schans, in vordere belegeringen en togten tot af-breuk der Spaensche moogendheid ; maer gy hebt Nederland te klein geoordeelt, om te verstrekken tot wapen-school, alwaer ieder over uwe krijgs-oefening verbaest stond. De groote weereld, eerst door Columbus aengewesen, en zedert by Americus Vesputius nader ontdekt, opende een ruim veld, op welk gy voorzichtig te velde trok, gelukkig slag leverde, omzichtig steden en sterkten belegerde, zeeghaftig tot haer poorten introk, konstig beziens-waerdige gebouwen timmerde, zachtmoedig onder wreede, beleefd onder woeste, goedertieren onder boosaerdige, godsalig onder goddeloosen. Gy zijt de

be-