Pagina:Grondige Onderrichtinge in de optica, ofte perspective konste (1647).djvu/15

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen

Beſchryvinge van de thiende Figure.

IN de welcke twee Vierkanten ofte Quadraten puntwijs over den anderen zijn geleyt, het eerſte quadraet hebbende de punt tegen de baſe, gheteeckent a, b, c, d het ander quadraet is met de eene zijde paralel met de Baſe, geteeckent e, f, g, h, de hooghte en de oogepunt i, ende de diſtantie van i tot k, de punten van b, c, d, ende e, h, perpendiculair opghetrocken teghen de baſe, ende voorts tot het oogepunt i, ende de Circkel met den eenen voet geſtelt op l, geopent tot g, ende omkeerende tot de baſe p, ende ſoo voorts gedaen van o, d, tot q, &c. gelijck vooren gheleert is, ſoo vindt ghy door overſnijdinghe der Diagonen, ende oogepunts linien, alle de punten in de Scenographie, gelijck in de Ignographie geteeckent ende aengeweſen is, hebbende elck punt in de Scenographie ſijn eygen aengeweſen letter van de Ignographie.

 

Beſchrijvinge van de elfde Figure.

IN de welcke vertoont wort eenen achthoeck ofte Ottagonis, geteeckent 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8. hebbende een zijde des achthoecks tegen de baſe, de hooghte en de oogepunt i, ende de diſtantie van i, tot k, gedaen hebbende met elck punt van de Ignographie, als in de voorgaende Figure geleert is, vindt men de Scenographie alhier met gelijcke letteren geteeckent; maer of het geviel, dat deſe Figure in de Perſpective leger weſen moeſte, ſoo laet den Oriſon dalen ſoo leghe, als men hem begeert, alhier i, k, houdende de baſe, als vooren, ſoo vindt gy u achtkant, getekent met a, b, c, d, e, f, g, h, ende hier uyt deſe Figure kan men een deckzel maken op een Vat, gaende open op de eene zijde, ende blijvende op de baſe vaſt, als men den leeghſten Oriſon behoudt; maer behout ghy den bovenſten Oriſon, ſoo valt het onderſte deckzel met de achterſte zijden van de planta nederwaerts, uyt welcke leſſe veel fraye ſpeculatien te vinden waren, maer alſoo ich het profijtelickſte waernemen wil, ſoo ſal ick komen tot de Lichamen ofte Corporen.

 


Beſchrijvinge van de twaelfde Figure.

IN de welcke drie Cubus ofte vierkante Corporen vertoont zijn, ſtaende van vooren op de baſe linie, welcken gront is gedeelt in ſeven quadren, hebbende elcken Cubus op den grondt een quadre, den grondt is in Perſpective geleyt, gelijck in de voorgaende derde Figure is aengeweſen. Om deſe Cubus te maecken, maecktmen eerſt een recht vierkant, als a, b, c, d, van vooren op de baſe, ende uyt de twee punten e, f, twee perpendiculen tot g, h, ende van de punten b, c, op’t ooge-punt getrocken, daer de twee perpendiculen g, h, overſneden worden, trecktmen de vier punten van b, c, g, h, met welcken de bovenſte zijde van Cubus geſloten wort: men kan de ſelve mede maken uyt het punt van diſtantie, treckende uyt het punt c, een Diagone, daer de perpendiculaire linie doorſneden wort van e, g, alhier met ſtippelen aengeweſen, ſluyt men mede de zijde ende het bovenſte van de Cubus: den Cubus geteeckent k, ſtaet rechter onder ’t geſicht der oogen: daerom en kanmen ſoo veel niet op de zijde bekennen, ende is ghemaeckt op de voorgaende maniere: den derden Cubus, weſende hol, de quadre l, m, n, o, in de hooghte opgerecht van elck punt, ende van het ooge-punt boven aengetrocken, wort den Cubus geſloten, elck punt met de eygen letteren van beneden, boven aengeweſen; behoudende het Corpus van den Cubus van binnen de ſpatie p, q, r, s, onder, als van ghelijcke boven, ’t welck men door de aenwijſende geſtippelde linien lichtelijck kan begrijpen, dewelcke van’t ooge-punt v, ende uyt het punt van diſtantie t, alhier zijn gemaeckt.

 
Beſchry-