FINANCIEEL OVERZICHT.
De effectenmarkt had in de afgeloopen week een zeer kalm verloop. In de politiek kwam weinig verandering; alleen schijnt het zeker te zijn, dat de Turken 'eenig voordeel op de Serviërs hebben behaald, waardoor de strijdkrachten der laatsten, weike toch reeds niet in goede orde waren, gedeeltelijk in verwarring geraakten. De beurs meende daarin eene nadering tot den vrede te zien, en de koersen waren dientengevolge over het geheel vaster. Als laatste redmiddel in den fmancieeleu nood, heeft Turkije thans besloten tot het uitgeven van ƒ 36 millioen papieren geld, door tusschenkomst van de Ottomanische Bank. De vooruitzichten der Turksche fondsenhouders worden er door dezen maatregel niet beter op, en het laat zich aanzien, dat eene schuldregeling tot een verwijderd tijdstip zal moeten verschoven worden. De geldmarkt bleef te Londen onveranderd, of werd, naar men wilde, nog ruimer. Ook aan onze markt was het kapitaal zeer overvloedig, en geld op prolongatie tot 21/2 a 3 pCt. moeielijk te plaatsen.
Van 22 tot 28 Juli,
In tegenstelling met de Pruisische leening, waarvan wij de vorige week spraken, werd op de leening groot fr. 120 millioen der stad Parijs 54 maal het beorag ingeschreven. De inschrijving op deze leening was in Frankrijk algemeen, en ook vcor Engelsche rekening werd voor belangrijke sommen ingeschreven. Na is het zeker, dat de inschrijvers vooraf eene belangrijke reductie op hunne inschrijvingen bij de toewijzing konden verwachten; vandaar duS dat veel meer werd ingeschreven dan men werkelijk verlangde te ontvangen, doch het feit der kolossale inschrijving is niettemin een nieuw bewijs voor den grooten rijkdom van het land. De milliarden-leeningen na den Fransch-Duitschen oorlog, en de meesterlijke Fransche financieele politiek, ook in betrekking tot de aangelegenheden met de Fransche Bank, hebben een ieder verbaasd doen staan, eu ook na dien tijd, evenais thans wederom, heeft Frankrijk de blijken gegeven van eene financieele kracht, die, wat men ook overigens van de Napoleontische regeering zeggen moge, toch stellig aan de maatregelen dier Regeering tot ontwikkeling van den landbouw en de nijverheid te danken zijn. De Fransche boer is arbeidzaam, eenvoudig en zuinig; hij heeft zich de gelegenheid tot ontwikkeling van den rijken bodem ten nutte gemaakt, en daardoor zeer medegewerkt om de ondergane vernedering zoo spoedig voor een srroot deel uit te -.visschen. Onze binnenlandsche markt leverde weinig neïaugrijks op. Nederlandsche Staatsfondsen hieven nagenoeg onveranderd. Bij de tegenwoordige zeer ruime geldmarkt, welke vermoedelijk nog wel geruimen tijd-zal Kijven voortduren, is bij ons meermalen de vraag op-
gekomen of het niet uitvoerbaar en wenschelijk zoude zijn, onze Nederlandsche Staatsschuld te eonverteeren in eene algemeene 3 pCt. schuld. Zulk een maatregel kan vermoedelijk niet anders worden uitgevoerd dan door aflossing der 4 pCt. Werkelijke Schuld, v/aarvan thans nog ƒ'lB3 millioen bestaat, welk bedrag gedeeltelijk zou moeten gevonden worden door uitgifte van nieuwe 3 pCt. Van de 272 pCt. zijn thans nog ƒ 638 millioen in omloop. Voor deze zou de conversie in 3 pCt. algemeene schuld vrijwillig moeten xijn, met bijbetaling van: stel 15 pCt., en het is waarschijnlijk dat de groote meerderheid tjt de verwisseling zou overgaan, waardoor dus reeds een belangrijk gedeelte der som, benoodigd tot aflossing der 4 pCt., zou verkregen worden. De tegenwoordige 3 pCt. schuld, ten bedrage van ƒ 92 millioen. zou mede moeten worden geconverteerd in de 3 pCt. Algemeene Schuld, voor zoover het de uitstaande certificaten betreft. Het Gouvernement zou, evenals België onlangs gedaan heeft, de Administratie-kantoren moeten opheffen en directe Obligatien van den Staat uitgeven, waarvan de coupon zonder eenige korting wordt betaald. Zoodanige nieuwe Algemeene 3 pCt. Schuld zou, naar onze meening, wegens hare meerdere geschiktheid voor de buiteulandsche markten, hooger in prijs staan dan 3 pCt. en vermoedelijk 80 pCt. gelden, en wanneer zij in den smaak valt van de Londensche beurs, tot 86 pCt. kunnen stijgen, hetgeen dan nog altijd 10 pCt. lager is dan de Engelsche Consols tegenwoordig gelden; een verschil, dat zelfs niet gewettigd is, wanneer men nagaat, dat de schuldenlast per hoofd der bevolking in Engeland ƒ 298.— en in Nederland ƒ 263.— bedraagt; Frankrijk heeft een schuldenlast van ƒ 285 per hoofd. Het voordeel van den Staat zou zijn eene vermindering in de som voor rente benoodigd, en eene vermeerdering in het kapitaal def Staatsschuld. Het voordeel voor de houders van 21/2 pCt. en 3 pCt. schuldbrieven zou gelegen zijn in eer.e verhoogde beurswaarde hunner fondsen, terwijl alle bestaande 4 pCt. zouden worden afgelost. Dit zijn in grove trekken onze gedachten over dit onderwerp; ongaarne zouden wij de Nationale Schuld geconverteerd zien in 3 pCt. oüligatiën met premie; ook al zou daarmede de Staatsloterij, en de voordcelen welke zij oplevert, kunnen vervallen. Amsterdam en Rotterdam zien hunne 3 pCt. premieleeningen thans met ruim 97 pCt. betaald, doch hoe voordeelig deze prijzen ook xijn, voor een rijken Staat als Nederland zijn premieleeningen niet wenschelijk; ook zou het nationale eergevoel zich daartegen verzetten. Russische fondsen sluiten over het geheel eene fractie beter. Uit eene vergelijking der prijzen evenwel blijkt, dat de koersverhouding tusschen obligatien van ƒlOOO en van £100 kleiner wordt, iets wat wij reeds in het Zondagsblad van 2 Juli voorspelden. De gegarandeerde Russische Rpoorweg-obligatiën sluiten mede iets beter. Ook van dezen gaat in de Engelsche soorten nog het meest om. 5 pCt. Brest-Grajewo stegen van 663/4 tot 73 pCt. en sluiten 673/4 pCt. Berichten uit Petersburg melden, dat de geldmarkt daar alles behalve ruim is, ja zelfs, dat daar 8 a 9 pCt. rente op goed onderpand wordt betaald. Velen willen dit hoofdzakelijk toeschrijven aan de tegenwoordige ongezonde gesteldheid van den Russischen handel en industrie; en dit kan tot op zekere hoogte ook waar zijn, doch het is ook een feit, dat Rusland, toen de Engelschen zulke verbazende hoeveelheden Russisch fonds od de markt wierpen, hoogst aanzienlijke bedragen daarvan opnamen, en dit pleit voor den goeden dunk, welken men in het land zelf van de Russische financiën heeft. De Russische kapitaalmarkt heeft echter nog lang dien omvang met als bijv. die van Londen, Parijs of andere groote handelplaatsen; bovendien mistzij de noodige elasticiteit. Dethansgekochte groote bedraden Russische fondsen kunnen er eerst langzamerhand ln vaste handen overgaan, en dan zal de geldmarkt van zelf gunstiger worden; ook moet men niet vergeten dat de koers van het geld in den regel in Rusland hooger is dan in Westelijk Europa. De Spaansche schuldregeling is thans een voldongen feit. Van 1 Januari 188*2 af wordt 11/4 pCt. (niet H/3 pCt. zooals wij vroeger hebben vermeld) rentebetaald. Het minimum bedrag, jaarlijks tot amortisatie van schuld te bestemmen, bedraagt. 9 millioen Pesetas (ƒ11.250.000.—) Het maximum 70 millioen Pesetas. De amortisatiën geschieden maandelijks. De vijf op 31 December a. s. achterstallig zijnde coupons worden, zooals men weet, in eene 2 pCt. schuld, aflosbaar met 50 pCt, in 15 jaar geconverteerd. Berekent men de waarde dezer nieuwe schuld op 30 pCt, dan maakt dat 21/4 pCt. op de hoofdsom, welke thans onder den prijs van 143/4 pCt. is begrepen. Voegt men daarbij 72 pCt. op den koers voor de rente tot 31 December a.s., en de loopende rente ad 74 pCt., dan stelt zich de prijs thans netto op 1374 pCt.j zoodat men, nu koopende, 71/ s pCt. rente van Spanje maakt; en daar Spanje naar onze meening, na de thans aangegane schuldregeling, voor zijne rente goed is, is eene prijsverbetering niet onwaarschijnlijk, terwijl bij eenige voortgezette inkoopen, tot amortisatie van schuld, de prijs al zeer spoedig tot 20 pCt. kan stijgen. In de Amerikaansche Sporen bleet de vaste stemming voor goede Obligatien voortduren. Aandeelen Chicago & North Western sluiten ruim 1 p(St. lager. BpCt. Floridas waren 2 pCt. hooger op het bericht, dat de Staat de exploitatie vaa den Pensacola Spoorweg thans in handen heeft. WETENSWAARDIGHEDEN.
Eene bladzijde uit Peschels Volkenkunde,
door
A. W. Stellwagen.
Wat wordt, in de volkenkunde, met het Sjamanisme bedoeld? Gelijk men weet, is het woord zelf eene verbastering van Cramana, waarmee in Indië de Boedhistische priesters en boetelingen werden aangeduid. Toch noemde men tot heden slechts de wonderkunstenaars der Noord-Aziatische stammen met den naam van Sjamanen. De handelingen dezer luî bestaan hoofdzakelijk in tooverkuren, gelijk trouwens bij alle onbeschaafde volken van vroegeren en lateren tijd ziekte en dood aan betoovering werden toegeschreven, waartegen dan de Sjamaan zijne geheimzinnige middelen heeft aan te wenden. Intusschen trekt de huidige volkenkunde den kring van ’t begrip Sjamanisme rondom allerlei soort van tooverkunsten en bovennatuurlijke geheimzinnigheden van gelijk gehalte.
In Siberië, als in de beide Amerikaansche vastelanden, is het van oudsher gewoonte, dat de geneesmeesters, die aan ’t ziekbed worden geroepen, zich haasten om aan het kranke deel van den zieke te zuigen, teneinde daaruit langs dien weg een doorn, een kever, een steen of een diergelijk onverwacht voorwerp te voorschijn te brengen. Dat voorwerp is dan de op de daad betrapte onheilstichter, die nu overwonnen is en in al zijne
