Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/145

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
123
123
Eerſucht, Staetſucht. Ambitione.

Ambitione. Eerſucht, Staetſucht.

EEn jonge Maeght, in ’t groen gekleet, met korte kleeders, bloote voeten, hebbende vleugels aen de ſchouderen, toonende datſe geheel in ’t wilde een hoop kroonen op ’t hoofd werpt, hebbende de oogen verblind.
 Ambitie of Eerſucht, is naer D. Thomas ſeggen, een ongematighde ſucht of begeerte om tot hooge Staeten en Eer-ampten te geraecken, het zy dan door een geoorloft of bedrieghlijck middel: waer uyt dan komt, dat deſe ſtaetſuchtigh geſeyt wort, diewelcke meer als betaemlijck en nut is, nae Eer-ampten jaeght.
 Iongh wort zy geſchildert, om dat de Iongelingen die geene zijn, die ſich veel laeten duncken, en nae veele dingen hoopen. Weſende haer dit gebreck eygen, om dat zy, gelijck Seneca in ſijne Troade ſeyt, de driften van haer gemoed niet konnen beſtieren, betoonende oock dat zy begeerigh zijn en ſtoutlijck verlangen nae ’t geene haer niet betaemt: dat is, om boven andere te vliegen, en allemans meeſter te weſen.
 Het beknopte kleed en de bloote voeten, bedieden de moeylijckheden, ongemacken, ſchaede, ſchande en ſchaemte, die de ſtaetſuchtige onderhout, om tot ſoodanige eere te geraecken, die hy ſtoutelijck bemindt, waer over hy oock alles met lijdſaemheyt, en met gedult wil verdragen, gelijck Claudianus in ’t lof van Stilicon wel vertoont.
 Zy wort vertoont datſe de bovengeſeyde dingen op ’t hoofd werpt, en daer mede wordt verſtaen, dat de Eerſuchtige alles reucklooſlijck aenvat, gelijck S. Paul. Hebr. 5 ſeyt: Niemand neme Eere aen-, dan die daer toe van God geroepen is, als Aaron, niet wetende of hy die waerdigh is. En daerom zijn haer de oogen verblint, om dat zy dit gebreck heeft, van niet te konnen onderſcheyden. Waer van Seneca in ſijnen cv brief ſeyt: Soo groot is de raſernye der Staetſucht, dat zy niemand ſiet wie haer volght, wanneer zy een ander voor haer uyt ſiet. Het onderſcheyt der kroonen geeft te kennen, dat zy niet te vreden is, gelijck Seneca ſeyt, met Iaerlijxſe Eere, maer ſoo ’t koſte zijn, zy ſoude oock met eenen naeme, alle hoogheyd innemen, en door de geheele Werlt haere eertijtels en wapenen te pronck ſtellen.

Ambitione. Eerſucht.

EEn jonge Vrouwe in ’t groen gekleet, met klimops blaeders rontom, ſtaende vaerdigh als of zy een ſteyle klippe wilde beklimmen, op wiens ſpitſe verſcheyden Scepters en kroonen leggen, by haer heeftſe een Leeuwe die ’t hoofd om hoogh ſteeckt.
 Ambitie of Eerſucht, gelijck Alexander Aphrodiſius ſeyt, is een begeerte nae hoogheyd, of gelijck D. Thomas ſeyt, een ongematigde janckinge nae Eere. En daerom wortſe als een Vrouwe in ’t groen gekleet. Want het herte van een eergierigh Menſch, wort niet anders als met hope van groote ſtaet en eere gevoet, en derhalven wort zy gemaelt, datſe op een hooge rotſe ſteygert.
 De boorden van de klimop geven te kennen, gelijck dat kruyd altijd om hooge ſtijght, en dickwijls de mueren breeckt, die haer ophouden, alſoo doet inſgelijx de Eerſuchtige, die noch ſijn Vaederland, Ouders, Religie, noch die hem hulpe bewijſen, ontſiet, dat hy ſich niet geſtadigh met een gierige begeerte ſoude quellen, om boven andere geacht en ge-eert te weſen.

Q 2 De