Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/187

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
165
165
Geveinſtheyt, Schijnheyligheyt. Hippacresia.

’t welck mede door het weerſchijne kleed vertoont wert. Zy hout een Exter in de rechter hand, om dat deſe Vogel Geveinſtheyt bediet, vermits die van d’eene ſyde witte en van d’ander ſyde ſwarte veeren heeft. De Granaetappel in de ſlincker hand, gelijck Pierius verhaelt, vertoont, dat de meeſte Menſchen begeeriger zijn, meer in ſchijn als in der daed te weſen. En om dat de Granaetappel, boven alle andere appelen, ſijnen koper geheel beſpot, als op de proef niet over een komende, lockende die haer aenſien, met haere purpre, bloosende, en aengenaeme verwe: maer ’t gebeurt ten meeſtendeel dat die dieſelve open doen, bevinden datſe muf, verrot en ſtinckende zijn. Waer door ’t gebeurt is dat veele van de Oude, de geveinſde Goedheyt by ſoodaenigen appel hebben uytgebeelt. Van gelijcken heeft oock de School-leeraer van de ernſthafte leeringe de Hovaerdige by een Granaetappel vergeleken, die van buyten ſich ſeer geciert en van ſonderlinge ſchoonheyt vertoonden, maer van binnen waeren die verrot. Deſe ſlagh van Menſchen zijn van Horatius in ſijne dichten aengemerckt.
 Lucianus vergelijckt deſe luyden by de boecken van Tragedien of treurſpelen, diewelcke ſeer cierlijck vergult, met purper overtrocken en fray gebonden zijn, ſulx datſe van buyten ſeer ſchoon zijn om aen te ſien, maer van binnen begrijpen dieſelve niet anders als bloetſchanden, verkrachtingen, raſernien, vadermoorderien, ellenden, jammeren, ondergang van eerlijcke geſlachten, van ſteden, en alle ſlagh van wreede en beeſtachtige ſchelmerien. De Aep worter ter ſyden geſtelt, om dat de Egyptenaers als zy een perſoon die ſijne gebreecken veinſt, en ſijn eygen vuyligheyt bedeckt, wilden uytdrucken, ſoo naemen zy eenen Aep die daer piſte, om dat dit Dier ſoo mijdſaem en beſchaemt van natueren is: Want als het ſijne blaeſe heeft geloſt op de maniere als geſeyt is, ſoo doet het gelijck de katte, die een kuyl in der aerde graeft, waer in zy haer vuyligheyt verbergt, werpende aerde daer over tot dieſelve geheel bedeckt is.

Hippocresia. Geveinſtheyt, Schijnheyligheyt.

EEn Vrouwe met een melaets aengeſicht en handen, gekleed in ſchaepsvellen, met een groen Ried vol blaeders en ſpruytſels in de hand. De voeten ſullen oock melaets weſen en naeckt, met een Wolf die onder haere kleeders uytkijckt, en een Swaene ter ſyden.
 ’t Geene Chriſtus ſeyt Math. v. is genoegh tot verklaeringe van deſe beeldeniſſe, want als hy den Schriftgeleerden en Phariſeen haere Geveinſtheyt wilde verwijten, gelijckt hy haer by graven, die wel ſchoon zijn van buyten, maer van binnen vol ſtanx en doode beenders. Geveinſtheyt dan is niet anders als een naebootſinge van het goede en heylige, in die geene, die booſaerdigh en vol ſchelmerie zijn, en daerom is dit beeld oock melaets gemaeckt in witte kleederen: Want dat kleed bediet het deughdlijck werck, ’t welck de melaetſcheyt der ſonde dapper bedeckt, die in ’t vlees en de ziele gewortelt is.
 Het groene Riet is een beeld, gelijck H. Pintus over Ezechiel ſeyt, van de Geveinſtheyd, om dat het al waſſende veel ſchoone en rechte blaeders, en geene vrucht voortbrenght, maer is van binnen ledigh en vol wind. ’t Selve ſeyt hy mede van de Swaene, diewelcke witte veeren en ſwart vlees heeft. De Wolf onder haere kleederen, doch van een ander verwe, daer van is geene verklaeringe van noode, gelijck Chriſtus ſulx in ’t Euangelium klaerlijck te kennen geeft.

Hippocresia. Geveinſtheyt, Schijnheyligheyt.

EEn magere en bleecke Vrouwe, gekleet in half Wolle van blauwe verwe, op veele plaetſen geſcheurt, ’t hoofd op de ſlincker ſchouder hangende, hebbende eenen ſluyer op ’t hoofd, die ’t voorhooft by nae deckt, houdende in de ſlincker hand een Pater noſter en een Brevier daerſe in leeſt, en mette bloote rechter hand geeftſe aen een arm Menſch in ’t openbaer almoeſſen, hebbende beenen en voeten als een Wolf.
 Hippocreſia of Geveinſtheyt is nae ’t ſeggen van D. Thomas eene ſonde: waer door de Menſche ſich veinſt in ſijne uytwendige handelingen, woorden en gebaerden, heel anders als hy in der daed is, en dat met een ydele eergierigheyt om geacht te worden, weſende droevigh.

X 3 Mager