Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/235

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
213
213
’t Iaer. Platte grondbeſchrijvinge. Ydelheyt.

over al rijp, ſoo wort hy mette borſt en ſyden root gemaeckt en met koorenayren.
 De Druyven aen de beenen, vertoonen den Herfſt, ’t welck het laeſte deel des Iaers is. De Slange in ’t ronde mette ſteert in den mond, is een ſeer oude beeldeniſſe van ’t Iaer, want het Iaer keert wederom tot ſich ſelve, en het beginſel van ’t eene Iaer verteert het eynde van ’t ander, gelijck de Slange, in den circkel, ſijnen eygen ſteerr bijt.
 Feſtus Pompejus verhaelt dat de Oude Romeynen, het Iaer aen de muyre ſpijckerden, ſlaende alle Iaeren aen den Tempel eenen ſpijcker, en nae ’t getal van deſe ſpijckers, telden zy de Iaeren, en daerom kan men ſeggen, dat de ſpijckers het getal der Iaren zijn.

Anno.

EEn Man in ’t beſte van ſijn leven, gevleugelt, ſittende op een Wagen met vier witte Paerden, geleyt door de vier tijden des Iaers. Waer op een yder kan maelen vruchten en wat hem geraeden dunckt nae de verſcheydentheyt van de tijden.

 De vier tijden des Iaers, ſoeckt onder, Tijden des Iaers.

Ichnographia. Platte-grondbeſchryvinge.

EEn middeljaerige Vrouwe, ſtatigh gekleet, houdende met haer rechter hand een vierkant, liniael en paſſer, en op der aerde van dieſelve ſyde ſtaet een Kompas om de grond te nemen, hebbende in de ſlincker een tafereel, waer op een ontwerp van een eedel Paleys gemaeckt is, en in de ſelve hand een maetſtock.
 Ichnographia is niet anders als een ontwerp van de dingen, diemen in ’t platte met lijnen, en in Wiſkonſtige beelden wil brengen: door de welcke alle ſlagh van platte gronden en gebouwen gemeten worden, ſonder bewijs van de perſpective, maer worden door de voorſeyde inſtrumenten bearbeyd en beſchreven: en de maete die zy in de ſlincker heeft, wort in verſcheyden landen gedeelt of in ellebogen, palmen, of in voeten, of andere deelingen, en dat is ’t geene wat aen de buyten of binnen ſyden van ’t gebouw te meeten is. Waer uyt men daer nae de maete neemt, en maeckt het groot in ’t kleyn, en dat wort, door den Paſſer, in een evengelijcke mate en ontwerp gebracht en afgeteyckent.
 Het Compas is ’t geene waer door men neemt de afwijckinge van de ſyden en hoecken van ’t geheele plat, en dat door ’t middel van de naewijſinge van ’t Compas.
 Van middelbaer Ouder en met ſtaetige kleederen wordt zy gemaelt, overmits de oeffeninge van deſe konſt moet op ’t papier gebracht worden door de maete, en door groot verſtand en oordeel, ſoo veel tot de waerheyd van deſe konſt, die van ſoo groote bedenckinge is, vereyſcht wort.

Vanita. Ydelheyt.

EEn Maeghdeken ſeer prachtigh geciert met een geblancket aengeſicht, draegende op haer hoofd, een ſchotel daer een hert in leyt.
 Ydelheyd wort in den Menſche geheeten, al het geen, ’t welck niet gerecht is tot een vaſt en volmaeckt eynde, weſende het eynde of de uytkomſt, gelijck de Philoſophen beweeren, een regel van alle onſe handelingen: en daerom kleedſe haer prachtigh, en blancket haer aengeſicht om andere luyden te behaegen, ſiende op vuyle en ſlechte dingen, die weynigh om ’t lijf hebben, en korte tijd geduyren, en daerom magh dat met recht geſtelt worden voor een teycken van Ydelheyd.
 ’t Is oock Ydelheyd aen yder Menſch ſijn hert en gedachten te ontdecken, want het is nergens goed toe, en kan u ſeer licht ſchaedelijck zijn, ſonder datmen ’t dan weder te recht kan brenghen, en daerom is haer het Hart boven op ’t hoofd geſtelt.

Gioventu. Jeughd of bloem der Iaeren.

EEn lichthertigh Iongelingh, gekleedt in verſcheyden verwen, met een krans van ſlechte bloemen, hebbende van d’eene ſyde een Windhond, en van d’ander ſyde een welgeſadelt Paerd, ſtaende als of hy mette rechter hand geld ſtroyde.

D d 3 Nae