van ’t Eylant Scio, Generael ſoo ter Zee als te Lande, onder den Keyſer Conſtantinus van Conſtantinopel. Andreas Doria Generael van de Zee, voor den Paus, Koning van Vranckrijck, voor Carol. v Keyſer, en Philippus Koningh van Hiſpanien, en ten laeſten Giovan. And. Doria, oock voor den ſelven Koningh. Maer waer heb ick Helvius Pertinax, gelaeten, die door ſijne dapperheyt en deught, tot het Roomſche Rijck is opgeklommen? Maer ’t welck noch meerder eere waerdigh is, ſoo hebben zy in den Geeſtlijcken ſtaet gehad ontallijcke Prelaten van de H. Kercke, Biſſchoppen, Cardinaelen en Pauſen, als daer zijn Innocentius de iv, Adrianus v, Nicolaus v, Sixtus iv, Innocentius ix en Iulius ii. Ick ſoude hier veele andere konnen by voegen, maer om niet verdrietigh te zijn, ſal ick ’t naelaeten, alſoo deſe Provintie veel meerder lof als het mijne is waerdigh.
Toscana.
EEn ſeer ſchoone Vrouwe met koſtelijck laecken gekleet, waer over zy ſal hebben de Mantel van ’t groot Hertogdom van root fluweel, en met armelijnen gevoert, en zy ſal op ’t hoofd een kroone van den grooten Hertogh hebben. ’t Kleed onder den Mantel ſal weſen als een fijn wit linnen hembd, van de ſlincker ſyde ſullen verſcheyden wapenen leggen, en de reviere Arno, zijnde een oud Man met een baerd en lange hoofdhairen, en die met eene elboge op een Emmer ſal leggen, daer waeter uyt loopt, zijnde deſe reviere geciert met een krans van beucken-blaeden, en ter ſyden ſal een Leeuw leggen, en aen de rechter ſyde een Autaer op ſijn antics, met vier daer op, en rontom dat ſelve ſal geſneden zijn de aerde pot, de drinckſchaele en Lituus of Wichelroede, en daer op verſcheyden Prieſterlijcke gereetſchappen nae het valſche Heydenſch gebruyck, en mette ſlincker hand ſalſe ſeer bevalligh een roode Lely met een boeck houden.
Dit Landſchap heeft veele naemen gehad, d’eene Tirennia, gelijck Beroſus de Chaldeer en Trogus verhaelen. Seggende dat het is genaemt van Tirrenus ſoone van Atius, diewelcke als Strabo verhaelt, van Idia alhier de Inwoonders afſant, vermits Atius een afkomelingh was van Hercules en Omphale, zijnde gedwongen door hongersnood en diere tijd ’t Volck uyt te ſenden, en kreegh Tirrenus by lotinge ’t grootſte deel daer van, ſulx dat hy ’t nae ſijnen naeme Tirrenia naemde. Het is daer nae van de Romeynen Etruria geheeten, uyte kondſchap en eervaerentheyt van den Godsdienst, waer in zy alle andere volckeren overtreften. En hier door waerenſe by den Romeynen in ſoo groote achtinge, gelijck D. Halicarnaſſeus en Livius ſeggen, datſe niet alleene haere kinderen alhier ſchickten om de konſten te leeren, maer oock de goede Zeeden en den Godsdienſt. Ten laeſten heeft het den naem van Toſcana of Tuſcia aengenomen, gelijck Feſtus Pompejus getuyght, van Tuſcus haer eerſte Koningh, de Soone van Hercules en Araſſa, die aldaer quaemen van ’t deel van Tanai, en wierde daer nae deſe naem beveſtight, door de overtreflijckheyt van de offerhanden. Waer van oock Plinius gewagh maeckt in ’t 3 boex 5 cap.
Zy wort ſchoon gemaelt, om dat deſe eedele Provincie, zijnde de peerle van Italien, de luchtighſte en ſchoonſte is, als hebbende deſe alle de gaeven van de konſt en van de natuyre, als mede een ſeer geſonde locht, ſeer vruchtbaer, oock om datter ſeer veele Meeren, Havenen, Revieren, Fonteynen en Luſthoven zijn, oock vol vermaerde en groote ſteeden, als mede prachtige gebouwen, ſoo wel gemeene als beſondere. Hebbende oock treflijcke verſtanden die in alle konſten, geleertheyt en wetenſchap ſoo in vreede als oorlogh wel geoeffent en vermaert zijn.
Het kleed en de kroone van den grooten Hertogh, is om deſe vermaerde Provintie met dit voor-recht, dat meeſt uytblinckt, uyt te drucken, hebbende het doorluchtige Huys van Medices dit Toscana niet weynigh heerlijck gemaeckt: want wie zijn niet bekent de Lorenzi, de Coſmi en haere waerdige naevolgers en dappere daeden, waer door oock de Koninghlijcke en treflijcke Huyſen met haer in bloedverwandſchap en ſwagerſchap ſich hebben willen verbinden.
De roode Lely wort haer gegeven, om dit Landſchap beſt uyt te drucken, door het waepen van Florencen, zijnde de voornaemſte Hooftſtad van gantſch Toſcana.
Het Boeck vertoont dat dit Landſchap ſeer vruchtbaer is van geleerde Mannen in
