Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/295

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
273
273
Kenniſſe. Cognitione.

op de ſyde, ſtaende op een Koets, die van twee wreede Wolven wort voortgetrocken.
 Schricklijck en vreeſlijck van opſicht is hy, om zijne vyanden te verſchricken, en vreeſe aen te jaegen. De monſterdieren in ſijn Waepenruſtinge, drucken uyt, dat by Mars zijn de dolligheyt, Godloosheyt en andere diergelijcke gebreecken.
 De Exter wort op ’t Helmet geſtelt, om dat deſe vogel Mars is toegeheylight, door de ſterckheyt van ſijnen beck, mette welcke hy ſich alleene vertrouwt tegens andere Dieren aen te gaen.
 De Spies bediet, het gebiet: overmits alle die geene, die nae de Waepenen luyſteren, gaerne Meeſter willen weſen en boven andere heerſchen.
 Het Schild bediet het gevecht, en ’t Rapier de wreedheyd.
 Op een Koetſe wort hy geſtelt, vermits de Oude in ’t vechten de Koetſen gebruyckten, waer van Boccatius in de afkomſt der Goden gedenckt.
 De Wolven werden hem gegeven, om dat deſe Dieren aen Mars geheylight zijn, en om te vertoonen de onverſaedelijcke ſlockluſt der geener, die den Krijgh volgen: zijnde nimmermeer verſadight, gelijck de Wolven oock doen. En Homerus maeckt dat de Koetſe van Mars getrocken wort van twee paerden, als Dieren, die tot Krijgh bequaem zijn, den welcken Virgilius naevolgende, ſeyt, dat de Paerden ten oorloge uytgeruſt, den oorlogh dreygen.

Cognitione. Kenniſſe der dingen.

EEn Vrouwe die in haer rechter hand een roede of Scepter hout, en in de ſlincker een boeck: Waer door verſtaen wort, dat de kenniſſe der dingen, door middel van naerſtige opmerckinge en leſinge der boecken, ’t welck een Heerſchappie der ziele is, wort verkregen.

Cognitione. Kenniſſe.

EEn Vrouwe die in een Zeetel ſittende, een ontſteecken toortſe hout, hebbende een open Boeck by haer, daer op zy, mette voorſte vinger van de rechter hand, wijſt.
 De ontſteecken toortſe bediet, dat gelijckerwijs onſe lichaemlijcke oogen, het licht noodigh hebben om te ſien, alſoo heeft inſgelijx ons inwendigh oogh, ’t welck het verſtand is, om de kenniſſe van de verſtandelijcke deelen te vatten, noodigh de uytwendige gereetſchappen van de ſinnen, en inſonderheyt die van ’t geſicht, ’t welck door de ontſteecken toortſe wort te kennen gegeven.

Daerom ſeght Ariſtoteles, daer is niet in ’t verſtand, dat niet eerst geweest is in de ſinnen. Hierom vertoontſe het opene boeck: Want door het geſichte en door het hooren leſen, verkrijgen wy de kenniſſe der dingen.

Metaphysica. Kenniſſe boven natuyre.

EEn Vrouwe met een Hemelſche Globe, en een uyrwerck voor haere voeten, hebbende de oogen verblint, en een kroone op ’t hoofd, maeckende met haere rechter hand, ſoodanige myne, datſe daer mede een diepe ſpieglinge of verwonderinge te kennen geeft, houdende in de ſlincker hand een Scepter, als weſende Koninginne van alle andere Wetenſchappen, die door ’t licht der Natuyre, worden verkregen, en verachtende

M m alle