en eerlijck ſoude weeſen voor ’t Vaederland te ſterven, alwaer hy ſeyt:
Gaet vry dees groote vloot te keer,
Want wie gewont of ſtort te neer,
Hy ſterft met lof. Het is geen ſchand,
Te ſterven voor zijn Vaederland.
Horatius ſeght mede, dat hen ſoet en betaemlijck is, voor ’t Vaderland te ſterven. Lucianus ſeght in ’t lof van ’t Vaderland, dat het in de krijghs-aenmaeningen ſeer voorderlijck is, wanneer men ſeyt, dat de krijgh voor ’t Vaderlant wort aengenomen: En hy ſeyt datter niemant is, hoe bangh en verſaeght hy oock zy, vreeſende voor gevaer en den dood, die hoorende de kracht van ’t ſoete woord Vaderland, niet terſtont ſoude moedt ſcheppen en manhaftigh zijn, om door verbintniſſe en Liefde zijn Vaderland te helpen, aengeprickelt zijnde, door de ſpoore van eere, om in ſijn leven, een naeme voor ſich ſelve, en voor ſijn geſlachte te verkrijgen; gelijck Pindarus het ſelve in ſijne Iſthmiſche ſpeelen, met een ſoet geſangh, overvloedigh verhaelt, en dat over de overwinninge van Sterpſiades van Theben, wiens Oom Maternus voor ’t Vaederland ſtierf, daer hy ſinght: zijns Ooms toenaem heeft het gemeen, een groote glans gegeven, wiens dood de vermaerde Mars een gulde Helm heeft toegebracht, maer zijne eere kan oock in ’t tegendeel met zijne daeden over een komen. Want hy ſal voor ſeker weeten, dat die geene, die in deſe duyſtere wolcke, een hagelbuy van bloet van ’t waerde Vaederland afkeert, en den ondergangh van den burgeren, door een tegenſtrijdige heerkracht verdrijft, die ſal groote eere ophoopen, en dat niet alleen terwijl hy ’t siet, jae oock als hy ſal zijn geſtorven. Maer na my dunckt, koſt Sterpſiades weynigh aenwas van eere hier uyt trecken, ter gedachteniſſe en name van ſijnen Oom, overmits het ſonder eenige vergelijckinge is. Meerder eere is het voor ’t Vaederland te ſterven, als te leven in de Iſthmische, Nemeiſche, Pythiſche en Olympiſche feeſtſtrijden, die van Pindarus zijn geſongen. Om deſe reeden laet ons dencken, dat de Wetgever Licurgus, en de Koning van Lacedemonien belaſt hebben, datmen geene naemen op de graven mocht houwen, dan van doorluchtige Mannen en Vrouwen, die eerlijck, in den ſtrijd, voor ’t Vaderland, waren geſtorven. En dat die dan alleene der gedachtniſſe waerdig wierden geacht. Het ontſtelde den Philoſooph Xenophon van Athenen, al een weinig, dat terwijl hy de offerhande pleegde, en hem de tijdinge wierde aengebracht, dat zijn ſoone Grillus was geſtorven, hy de kroone van ſijnen hoofde nam: maer ſtrax daer op vragende, op wat wijſe hy was geſtorven, wierde hem geantwoort, dat hy kloeckmoedig in den ſtrijd voor ’t Vaderland vas omgekomen: als hy dit hadde verſtaen, ſette hy van nieuws de kroone weder op ’t hoofd, vertoonende dat hy meer blijdſchaps hadde door de eere en dapperheyt van ſijnen ſoone, als ſmerte over ſijn doot en verlies, ſeggende tegens die gene die hem de droeve tijdinge aenbrachte, Ick hebbe den Goden gebeeden, dat zy my geenen onſterflijcken noch langlevenden Soone wilden geven, alſoo ick niet weet of hem dat nut is, maer dat hy mocht vroom zijn, en een Liefhebber des Vaederlands.
Vyt deſe beſondere dingen kanmen oordeelen, dat het krijghsmans kleed, ſeer wel totte Liefde des Vaderlands paſt, ſtaende altijd en in alle voorvallen, als een goed burger, vaerdigh en bereyt om met de wapenen in de vuyſt, voor ’t Vaederland te ſterven, en ſijnen openbaeren Vyand door alle middel tegen te ſtaen: In der waerheyt, indien een goed vriend, in der nood, wort gekent, alſoo wort oock de Liefde des Vaederlands niet beter geſien, als in dringender nood des oorloghs: alwaer een yder, die ’t ſelve bemint, ſijn leven en welvaert voor ’t Vaderland ſtelt. Hier van hebben ons de Oude een ſonderlinge voordaet naergelaten, in de Liefde des Vaederlands, als hebbende daer in klaere en blijcklijcke teyckenen van Liefde vertoont, gelijck de Horatii, Decii, en de Driehondert, oock de ſes Fabii, die van duyſent Liefhebbers gevolght wierden, diewelcke al te ſaemen met eere en lof kloeckmoedelijck haer leven in de waeghſchaele hebben geſtelt, om de groote Liefde, die zy Romen, haer Vaederland, toedroegen.
De Liefde, gelijck die van Seneca in zijne Octavia is beſchreven, naegebootſt.
Als of de Liefd’ op vviecken vlieght:
En zijn een God die fel en vvreed,
Zijn boogh en pijlen houd gereet:
VViens vlam en fackel ’t al verſlint,
En zijn Vulcaens en Venus kint.
’t Is Ydelheyt: Liefd’ is een brand,
Een kracht in ſinnen en verſtand,
Die in de teere Ieughde groeyt,
En vvort door vveelden opgeboeyt,
