Naar inhoud springen

Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/42

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
20
20
Aenſien of ontſagh.Autorita o Potesta.

ſleutels oplichtende, heeftſe in de ſlincker een ſcepter, van d’eene ſyde een deel boecken, en van d’ander ſyde verſcheyden wapenen.

Zy word een bedaegde vrouwe afgebeelt, om dat een rijp ouder, eygentlijck Aenſien by ſich heeft. Waer over Cicero in ſijn boeck van d’ouderdom ſeyt, Het hoogſte van d’ouderdom is aenſienlijckheyd, en voegter by, het eerwaerdige ouderdom heeft inſonderheyd ſulck aenſien, dat dit meer is als alle welluſten: en dat voornaemlijck door de wijsheyd en ervaerentheyd, die daer in word gevonden. Iob ſeyt in ſijn xii cap. by den Voor-vaderen is de wijsheyd en kloeckheyd van veele jaeren. Waer uyt het geſchied, dat de Iongelingen om te gehoorſamen, en de Oude om te gebieden, geſtelt zijn, gelijck Plutarchus verhaelt.
Zy word ſittende afgemaelt, want het ſitten is den Princen en Magiſtraeten eygen: En hier door wort het Ontſagh en Aenſien, en te gelijck de ruſte en geruſtheyd des gemoeds vertoont, want die dingen, diewelcke ontſagh en ſtatigheyt vereyſſchen, behooren niet gehandelt te worden, ten zy met rijpe ſittinge en beraet, gelijck de Rechters, en diewelcke macht hebben om te beſluyten, vry te ſpreken, of veroordeelen, haere uytſpraeck niet wettlijck kan werden uytgevoert, ten zy datſe ſitten; gelijck de wetten getuygen 2 § in bonorum ff. quis ordo &c.
Zy word met een koſtel en blinckend kleed geciert, want ſoodaenigh zijnſe, die daer macht hebben boven andere, in ’t aenſien der menſchen: En ſoo betoonen, boven dat, de kleederen en koſtle ſteenen, eere en aenſien, in die geene, dieſe dragen.
De ſleutels betoonen het Aenſien en de geeſtlijcke macht, gelijck Chriſtus ſeer wel betoont, wanneer hy, daer door aen Petrus het opperſte aenſien gaf, ſeggende Math. 16, Ick ſal u de ſleutelen des hemelrijx geven &c.
Zy houd de sleutels in de rechter hand, want de geeſtlijcke macht is de voornaemſte en edelſte boven alle andere, gelijck de ziele edelder is als het lichaem.
Zy houd de rechter hand met de ſleutels ten hemel gekeert, om te vertoonen dat alle macht van God is, gelijck S. Paulus ſeyt, daerom vermaent hy, dat alle ziele der voornaemſter macht ſal onderdaenigh zijn. Rom. xiii.
De ſcepter in de ſlincker hand, betoont de wereltlijcke macht en aenſien, gelijck een yder bekent is. En de boecken en wapenen die ter ſyden leggen, om deſe beeldeniſſe noch al gemeender te maecken, betoonen in ’t eerſte het aenſien der ſchrifture en der geleerden, en het ander de wapenen, diewelcke aen de ſlincker ſyde geſtelt werden nae de ſpreucke van Cicero: Cedant arma togæ, dat is: Laet de wapenen voor de geleertheyd wijcken.

Terræ moto. Aerdbevinge.

DE Aerdbevinge ſoude men konnen vertoonen, door de beeldeniſſe van een man, die de wangen opgeblaſen hebbende, ’t geſichte ſeer wreed en duyſter draeyt, ſchijnende met groot geweld, uyt een hol of uyt een ſpleet van d’aerde, op te rijſen, hebbende de hoofdhayren lang en in ’t wilde.
Men ſoude het geheele aerdrijck rontom, geborſten konnen maecken, de boomen uyt der aerde geworpen, en de wortels daer van om hoog gekeert.
De Aerdbevinge is een ſchrick die de aerde doet, uyt oorſaecke van haere verheffinge, die door ſeeckere winden in haer ingewand

gewand