36
plaats Taloe der onderafdeeling Ophir-districten is gelegen. Deze cirkelvormige sawah-vlakte vindt zijne afwatering door de Taloerivier welke door eene grootsche kloof den kraterrand doorbreekt. Verderop vereenigt zij zich met de Pasaman-rivier, welke benoorden Sasak in de lagune uitmondt.
Van Taloe loopt nu een rijweg door de kloof naar Sasak, welke in haar eerste gedeelte steil is, en voorbij Simpang Ampat, in de lagune, wel eens onder water staat. Simpang Ampat beteekent viersprong; hier begint dan ook links een kleine weg naar het Masanggebied, terwijl rechts de flinke rijweg naar Air Bangis voltooid is. Deze weg buigt zich om de moerassen heen en gaat bij Moeara Kiawai over de Pasaman; hier wordt deze rivier bevaarbaar. Eenige bruggen ontbreken nog.
Voorbij Moeara Kiawai is de bevolking in afstamming, taal en adat half Minangkabausch en half Mandailingsch; de voormalige larassen Tjoebadak en Simpang Tonang, N. van Taloe, zijn geheel Mandailingsch.
§ 11. Idem; Oost van de hoofdwaterscheiding.
De diluviale tufplateaux van Agam (Fort de Kock) en de Lima poeloeh Kota (Pajǒkoemboeh) zijn ook hier weer de deelen, die uit een oogpunt van bebouwbaarheid en vruchtbaarheid gunstig afsteken tegen het echte bergland en ook tegen de nauwe dalen. De bezwaren voor het verkeer, voor gemakkelijke en winstgevende bebouwing en onderlingen omgang met de leden eener grootere maatschappij zijn er zooveel geringer dan in de bergen, dat hier niet alleen eene dichtere, maar ook eene meer ontwikkelde bevolking kon ontstaan. De berghellingen, aan de eigenlijke vlakte grenzend, deelen in de voordeelen van de laatste. Elk plekje grond is er dan ook bebouwd.
Plateaux van Agam en Lima poeloeh Kota.
Wij kennen het Kamang-gebergte reeds als de grens tusschen de beide plateaux. Dit gebergte heeft veel grotten en onderaardsche rivierloopen, met al of niet nog een rivier er in. De Ngalau-Sariboe vertoont ook dergelijke Karstverschijnselen. Ook elders op Sumatra, bijv. in de Gajö-landen, komen zij voor.
