Pagina:Nieuwe Rotterdamsche Courant vol 086 no 222 Avondblad Wetenschappelijke berichten.pdf/1

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen

posten. Dat heb ik dr. Kramer ook bij de verkiezingen van 1925 gezegd, toen hij tegen Tuka bezwaar maakte. Niet elkeen kon zich zooals hlj, ter dood laten veroordeelen onder Oostenrijk, of in de gevangenis laten werpen, zooals ik onder Hongarije.
„Hoe denkt U dat de uitslag van het proces zal zijn?
Wij zijn op Tuka’s veroordeeling voorbereid. Hij zal gevonnist worden, zooals ik destijds.
„Daaruit zou dus volgen, dat u de Tsjechoslowaaksche justitie van na den oorlog niet veel anders achtte, dan de Hongaarsche van vóór den oorlog?
Ten opzichte van politieke zaken is het overal hetzelfde: de macht gaat boven het recht! Waagt dr. Terebessy als president het, Tuka vrij te spreken, dan zal hij drie maanden nadien met pensioen moeten gaan. Zoo verging het ook den rechter, voor wien ik moest verschijnen vanwege een artikel, dat beleedigend voor president Masaryk heette te zijn, en die mij, nadat ik uiteengezet had, hoe ik slechts bedoeld had, het verschil in levensopvatting van den katholiek en van den philosoof te schetsen, vrijsprak. Doch dat hindert niet! Wij hebben martelaren noodig! Bij een vrijspraak zal dr. Terebessy er een zijn — Tuka zal onze afgevaardigde blijven, doch een leidende rol zal hem niet worden toebedeeld. Daarvoor heeft hij te weinig durf. Hij had reeds vroeger moeten schrijven — door het na te laten heeft hij zich geschaad. Wordt Tuka veroordeeld, dan is hij onze martelaar. Wij zullen tegen een veroordeeling verzet aanteekenen, wij zullen de zaak in het parlement brengen, en annuleering verlangen. Als leider ben ik verplicht alles voor mijn soldaten te doen, tot het laatste. Men zal dan nog meer tegen mij schrijven — maar des te meer zal het volk met mij meegaan. En des te zekerder zal de katholieke volkspartij de nationale Slowaaksche partij blijven.
Bestaat er een principieel verschil tusschen de politiek der volkspartij vóór en na haar toetreding tot de regeering?”


China.



Het Russisch-Chineesche conflict.

Een Wolff-telegram uit Moskou dd. zaterdag meldt, dat bij het dorp Tsjerniavo, aan den Amoer, Russische witte-gardisten, die van den Chineeschen oever kwamen, een Russische sowjet patrouille aanvielen. Er waren twee dooden en acht gewonden. De sowjet-autoriteiten stuurden een kanonneerboot en een kleine troepenafdeeling.


Vereenigde Staten.



Auto door een trein gegrepen.

14 dooden.

Nabij Dallas (Texas) is een vrachtauto, waarin 2 gezinnen zaten, die van een uitstapje huiswaarts keerden, op een spooroverweg door een sneltrein gegrepen; 14 inzittenden waren onmiddellijk dood, slechts één kind heeft het leven er af gebracht; het werd echter ernstig gewond.
Volgens een ander bericht stond de auto juist stil voor den overweg, toen de wagen plotseling in beweging kwam, juist toen de trein aansnorde.



Toegang tot het Witte Huis.

Tot nu toe was het betrekkelijk gemakkelijk, een bezoek te brengen aan het Witte Huis en tot den President door te dringen. Daarvan werd een indiscreet ruim gebruik gemaakt door lieden, die er feitelijk niets te maken hadden, en den President kwamen lastig vallen voor wissewasjes, hun stokpaardjes of.... zoo maar eens.
Hoover, die een goed zakenman is en die de waarde van den tijd uitermate best kent, heeft beslist, dat voortaan enkel lieden, die nieuwe quaesties hebben, en voor bonafide landsbelangen komen hem kunnen te spreken krijgen.
Iedereen, die zich op het Witte Huis aanmeldt, moet opgeven, waarvoor hij komt. Is dit belangrijk, of is de persoon die zich aanmeldt een man of vrouw van beteekenis, dan laten de beambten van den President hem toe, anders niet.


Midden- en Zuid-Amerika.



Storm op de Zuid-Amerikaansche Westkust.

Er heeft een felle storm gewoed aan de Chileensche kust. Blijkens een telegram uit Santiago deed de storm zich over de geheele lengte van de kust gevoelen. Twee Britsche kruisers moesten het ruime sop kiezen. Een sleepboot verging en de kapitein verdronk.
Ten Zuiden van straat Magelloen zijn ettelijke vaartuigen vergaan.
De pier van Antofagasta is vernield.


Buitenlandsch Nieuws.



Een stout stuk in Chicago.

Chicago is een stad van meer dan drie millioen zielen; een der grootste van de wereld. De Amerikanen gaan aan de spits van beschaving en democratie en.... het volgende kon gebeuren:
In een trein van de lllinois Central, nog even binnen Chicago, drongen drie gewapende bandieten een wagen binnen en namen een geldlooper $ 4000 af. Hij wilde ze niet afstaan en dus schoten de mannen den trouwen looper dood. De zeventien passagiers in den trein — ’t was feitelijk een lokaaltje — werden met den revolver in bedwang gehouden. Bij het station aan de 27ste straat van Chicago lieten de boeven den trein stoppen, stapten uit en.... verdwenen.
Het gebeurde is bijna klassiek van eenvoud in onzet en uitvoering.


Wetenschappelijke Berichten.



Buitenlandsche couranten in de Library of Congress.

Een nieuwe nauwkeurige catalogus. Ne­der­land­sche bla­den blij­ken bij uit­stek goed ver­te­gen­woor­digd te zijn.

Men schrijft ons uit Washington, D. C., dd. 31 Juli:
De catalogus van de buitenlandsche (buiten de Vereenigde Staten uitgekomen) couranten in de Library of Congress, te Washington, de uitkomst van 2 jaren moeizamen arbeid, is verschenen. Het folio boekwerk van 209 bladz. is getiteld: Library of Congress. A check list of foreign newspapers in the Library of Congress, newly compiled under the direction of Henry S. Parsons.... Washington, Government printing office, 1929. Het is een uitvoerige herziening van een soortgelijke lijst, die in 1904 het licht zag. Niet alleen zijn echter sindsdien de verzamelingen aanmerkelijk uitgebreid, maar de catalogus is ook eenigszins anders samengesteld De eerste uitgave van 1904 bevatte 1034 titels, waarvan er echter nu 498 ult de verzameling zijn verwijderd en elders ondergebracht, waaronder de staatsbladen van de verschillende landen. Zoo bleven er dus 436 over, waaraan de sinds 1904 verkregen aanwinsten werden toegevoegd, benevens aan aantal min of meer periodieke uitgaven in de algemeene collectie van de bibliotheek geclassificeerd, die echter het karakter van nieuwsbladen dragen en daarom nu in de lijst werden opgenomen. Zoodoende kwam men tot een totaal van 2689 titels en 18.427 deelen geschreven in 21 verschillende talen en uitgegeven in 79 verschillende landen. De catalogus is overzichtelijk alfabetisch volgens de landen gerangschikt en bevat een titel-register. Doch vooral door de opgave van de aanvangs- en eventueele schorsingsdata, van naamsveranderingen en van veranderingen in de wijze van uitgifte, vormt het boekwerk een bibliografisch werk ter raadpleging van den eersten rang en zal het ook buiten de leeszaal van de Library of Congress zijn nut hebben. Het groote aantal landen is eenigszins misleidend, daar lang niet van alle geregeld nog bladen komen. Toch zijn 892 couranten, waarvan 700 Amerikaansche, die regelmatig worden toegezonden, nog een eerbiedwaardig aantal. Het pleit zeker voor een gezonden geest van samenwerking dat de Amerikaansche bladen alle, hetzij tot het verkrijgen van copyright, hetzij uit andere overwegingen, gratis van de uitgevers worden ontvangen. Zelfs hebben reeds 91 uitgevers 2 exemplaren gezonden, behalve degenen, die hun bladen naar het copyright office zenden, waar altijd 2 exemplaren worden verlangd.
Van de volgende landen worden nieuwsbladen gezonden (waarbij in geval er meer dan één blad wordt genomen, het aantal tusschen haakjes is vermeld); Argentinië, Australië (2), België (2), Brazilië, Canada (8), Chili, China (2), Tsjecho Slowakije (2), Denemarken, Dominica, Egypte, Frankrijk (5), Groot Britannië (7), Griekenland, (Britsch) Honduras, Hongarije (2), Britsch indië (4), Ierland, Italië (4), Jamaica, Japan (3), Korea, Letland, Mexico, Nederland (3), Nieuw Zeeland, New Foundland, Nicaragua, Noorwegen, Panama, Portugal, Zuid Afrika, Spanje (2), Zweden, Zwitserland (3), Venezuela, Zuid-Slavië.
Eigenaardig is het, dat er vele kranten, geschreven in andere talen dan de landstaal van het land van uitgifte, aanwezig zijn. Zoo zijn er b.v. nummers van een Russische krant, gedurende den oorlog in Den Haag verschenen, en vele andere bladen van geïnterneerden. Voor landen met minder gangbare talen heeft men zoo mogelijk een blad in Fransch, Duitsch of Engelsch uitgezocht.
Het meest interessante van de collecties vormen de oude series of deelen, dateerende uit de 17e, 18e en het begin der 19e eeuw. Deze kunnen uitstekend studiemateriaal vormen voor de geschiedenis der journalistiek en ook als bronnen voor geschiedkundige studiën dienst doen. Oude series zijn vooral aanwezig van verschillende Zuid-Amerikaansche republieken, West Indië, Canada (tot in de 18e eeuw), Cuba (begin 19e eeuw), Engeland (17e en 18e eeuw, b.v. de Times van 1790—1890 en 1897 tot heden). Frankrijk, Duitschland (b.v. de Allgemeine Zeitung uit München 1798—1915) en vooral ook Nederland. Van ons land zijn er vele nieuwsbladen uit de eerste jaren van de Amerikaansche revolutie, hetgeen van waarde is voor de studie van de diplomatieke betrekkingen tusschen de Republiek en het nieuwe Amerika. Nederland en Frankrijk toch waren de eenige staten die onderhandelingen met de Vereenigde Staten aanknoopten vóór de beëindiging van den Amerikaanschen vrijheidsoorlog. Zoo treffen wij in de verzameling aan uit deze veelbewogen dagen: De Amsterdamsche Courant van 2 Januari—31 December 1776, De Nederlandsche Courant (Amsterdam) Augustus—31 December 1783 en Januari 1785—3 October 1787; De Hollandsche Historische Courant (Delft) van 3 Januari 1775—31 December 1776; De Haerlemsche Courant van 3 Januari 1765—31 December 1783; de Leydse Courant van 1 Januari—30 December 1776; De Utrechtsche Courant van 1 Januari—30 December 1776; De Rotterdamsche Courant van 1 Januari 1771—31 December 1776. Het Handelsblad is bijna volledig aanwezig, slechts enkele nummers ontbreken sinds 1828, en zelfs de circulaire van oprichting ontbreekt niet.
De meeste bladen zijn gebonden en kunnen ten allen tijde door het publiek worden geraadpleegd.


Handelsberichten.



KOFFIE.

ROTTERDAM, 12 Aug. (Medegedeeld door de Ver. van den Goederenh. te Rotterdam). Braziel-statistiek op:

Rio-Janeiro: Deze
week
Vor.
week
Santos: Deze
week
Vor.
week
Vr. p. st. n. 60-65 60-65 Vr. p.st.n.d. 62/- 62/-
Ver. Staten ct + 5% + 5% Havre +10% +10%
Versch. naar Ver. Staten 7000 21000 Versch. naar Ver. Staten 73000 154000
Scandinavië 2000 Scandinavië 24000
Duitschland 5000 2000 Duitschland 21000 7000
Nederland 6000 Nederland 7000 20000
België 2000 België 7000 1000
Frankrijk 3000 7000 Frankrijk 10000 53000
Italië 2000 10000 Italië 2000
Over. Europa 1000 5000 Over Europa
Kp.d.G.Hoop 9000 26000 Kp.d.G.Hoop 3000 2000
Booten in l. n. Totale v. d. w.
Ver. Staten 2 1 Ver. Staten 105000 148000
Europa 5 0 Europa 72000 45000
Bahia: Booten in l.n.
Ontvangsten 9900 5600 Ver. Staten 3 1
Voorraad 10000 8000 Europa 1 0
Versch. naar Victoria: naar
Ver. Staten Ver. Staten c 16000 16000
Over. Europa 8300 3300 Europa 26000
Elders 200 100 Voorraad 63000 40000

De beweging van den Braziel-oogst van 1 Juli 1929 tot 10 Aug. in duizenden balen:

Rio-Janeiro 1929 1928 1927 Santos: 1929 1928 1928
Aanv. 1/d hav. 314 376 454 Aanv. l/d hav. 828 963 1294
Uitv. n/Europa 142 222 291 Uitv. n/Europa 415 246 505
Uitv. n/Ver.St. 66 45 77 Uitv. n/Ver.St. 574 694 801
Voorraad 278 301 288 Voorraad 1058 1125 948

AMSTERDAM. 12 Augustus. Aan de markt 13 Augustus 435 bn. Karang Nongko Robusta W.I.B., ex „P. C. Hoofd”.
(Aneta) SOERABAJA, 12 Aug. Koffie ready ƒ 52.50, Augustus/October ƒ 52 alles nominaal.
(R.B.D.) HAVRE, 12 Aug. (Medegedeeld door C. van Holk, Amsterdam). Opening per Sept. 433¼ (vorig slot 434¼), Dec. 429 (530½), Maart 424½ (425½), Mei 418½ (419¼), Juli 413 (413½).
HAMBURG, 12 Aug. (Tel. van C.V. Commissiehandel v./h. D. Schumacher. Amsterdam). Opening: Sept. 66½, Dec. 65½, Maart 64½, Mei 63½, Juli 62¾.

SUIKER.

(Aneta) SOERABAJA, 12 Augustus. Tweedehandssuikermarkt. Superieur ready ƒ 12.75, Augustus ƒ 12.75, September ƒ 12.87½, October ƒ 13, hoofdsuiker ready ƒ 11.62½, alles vraag. De markt was vast doch stil.
(R.B.D.) LONDEN, 12 Augustus. Opening. Stemming kalm, zonder zaken. Aug. 10/8¼ en 10/6¾, Sept. 11/- en 10/6, Oct. 11/1½ en 10/6, Dec. 11/4½ en 11/9, Maart 11/6 en 11/- verkoopers en koopers.
HAMBURG, 12 Aug. Medegedeeld door den makelaar N. Leons, Rotterdam). Witte kristal op termijn:

Verk. en koopers Verk. en koopers
Opening Vorig slot
Augustus 10.15 en 10.10 10.30 en 10.25
December 10.75 en 10.70 10.80 en 10.75
Maart 11.05 en 11.05 11.10 en 11.05
Mei 11.25 en 11.20 11.30 en 11.25
Stemming nauw. prijsh. kalm.

VETWAREN.

ROTTERDAM, 12 Augustus. Afgedaan op Aug./Sept. afl. 100 tc. Swift extra jus tot ƒ 56.

GOMMEN EN HARSEN.

(R.A.) CALCUTTA, 10 Augustus. Schellak loco Rs. 92 betaald en koopers, September Rs. 93 waard, October Rs. 94 verkoopers.

GRANEN EN ZADEN.

(R.A.) LONDEN, 12 Augustus. Tarwe op termijn. Opening Aug. 54/9, Oct. 55/-, Nov. 55/-, Dec. 55/7 genoteerd . Stemmig traag.
LONDEN, 10 Aug. De uitvoer van tarwe en meel naar Europa heeft uit onderst. productielanden (in duizenden quarters) bedragen:

Deze wk Vor. kw 1928/9 1927/8
Ver. Staten en Canada 550 727 40.169 38.120
Pacific 92 86 10.984 14.801
Rusland 1 964
Den Donau 2 26 376 474
Indië 1 2 25 916
Argentnië 621 248 23.598 18.432
Australië 148 31 5.164 5 109
Overige landen 71 60 3.908 3.489

Totaal 1.485 1.180 34.225 84.305

Wereldverscheping van tarwe en meel (in duiz. quar.):

Engel. v.o. direct Cont. n.-Eur. Tot. 0
8 Aug. 1929 485 485 515 285 1.750
9 Aug. 1928 „ 155 405 900 310 1.770
Totaal sedert 1 Jan. ’29 14.245 11.640 25.715 14.980 66.580
Totaal sedert 1 Jan. ’28 12.405 13.315 23.150 9.060 57.94

Wereldverscheping van rogge (in duizenden quarters):

Sedert 1 Aug.
8 Aug. vor.j. 1928/9 1927/8 1926/7
Donau enz. 55 221 876
Ver. Staten en Canada 1 33 1.414 4.471 3.754
And. landen (Argent.) 39 17 1.401 1.303 970

Totaal 40 50 2.870 5.595 5.600

NEW-YORK, 10 Aug. De uitvoer van de Ver. Staten en Canada heeft gedurende de afgeloopen week van onderstaande artikelen (in duizenden) bedragen naar:

Tarwe Meel Rogge Maïs
qr. zk. qr. qr.
Liverpool 35 3
Manchester 22 0.5
Londen 57 12.5
Glasgow 19 14.5
Leith 24 4.5
Newcastle 2
Hull 13
Avonmouth 0.5
Brist. Kanaal 10
Belfast 1 4
Dublin enz. 7
And. Eng. hav 9
Voor orders
Pac. n. Engel. 40
Frankrijk 9
België 98
Nederland 41 26 1
Scand./Oostz. 35.5
Italië 5 1
Spanje, Port.
Duitschland 25 19.5
Oostenrijk
Griekenland 65 9
Gibraltar v.o.
Over. Europa
Pacif.n.Cont. 52
Niet-Europa 1 15.5 2
Pac.n.n.Eur.h 27 62
Tarwe Meel Rogge Mais
Totaal 553.000 217.000 1.000 2.000
Totaal vor. week 740.000 162.000 6.000 2.000
Sedert 1 Juli 3.955.000 1.041.000 97.000 15.000

De oogst in Canada.

OTTAWA, 10 Augustus. In het heden verschenen oogstrapport van het Canadeesche Landbouwbureau wordt de met tarwe bebouwde oppervlakte op 25,463,000 acres geraamd, tegen vorige raming 24,305,000 acres en vorig jaar 24,119,000 acres. Voorts worden geraamd: de met haver bebouwde oppervlakte op 12,677,000 acres tegen 13,100,000 acres een maand geleden en tegen 13,137,000 vorig jaar. Gerst 5,803,000 acres tegen respect. 5,159,000 en 4,881,000. Rogge 1,618,000 acres tegen 839,000 vorig jaar. Lijnzaad 384,000 acres tegen vorige raming 36,[onleesbaar] vorig jaar 278,000.