zijn, meer nog als ook de bruggelden aan al de Vechtdorpen werden afgeschaft, waarbij in de vergadering, nog gewezen werd op een bezwaar, nl. dat de beide spoorbruggen bij de Jeremie-brug (dat is waar aan het begin van den Vaartschen Rijn de schepen de stad weer verlaten) ons veel last veroorzaken, door maar enkele oogenblikken van den dag open te zijn, waardoor de schepen meermalen tot urenlang oponthoud gedwongen zijn. Dit vooral is een bezwaar, want schippers, die, van Vreeswijk komende, langs de Vechtdorpen willen varen, gaan even voorbij Jutphaas het nieuwe kanaal op en vallen tusschen Zuilen en Maarsen weêr in de Vecht. Utrecht blijft daardoor van hunne doorvaart verstoken. Men ziet, er zijn voor eene vrije en gemakkelijke vaart op de Vecht en voor het terugbrengen van de vaart door Utrecht (voor Weerd- en Tolsteeg-barrière van zooveel gewicht) nog heel wat „dammen” op te ruimen.
Kennisgeving, dat op het stations-emplacement alhier een los- en ladingplaats zal worden gemaakt, waarom gevraagd was en die eerst was geweigerd, werd dankbaar voor kennisgeving aangenomen, al kreeg men daardoor nog niet alles waarom gevraagd was.
Land- en Tuinbouw.
Aan een particulier schrijven uit Berlijn ontleent de Zutph. Ct. de mededeeling, dat weldra het verbod van invoer van vee in Duitschland in zoover gewijzigd zal worden, dat fokvee uit Nederland voor landbouwvereenigingen in Duitschland (Landwirtschaftliche Vereine und Genossenschaften) onder bepaalde voorwaarden wordt toegelaten.
De besmettelijke vlekziekte onder de varkens breidt zich in Drechterland meer en meer uit. Te Wervershof, Twisk en in de Streek zijn reeds vele dieren afgemaakt.
Intusschen werden geen maatregelen verzuimd, om de ziekte zooveel mogelijk te beperken. Het vleesch, voor zoover het niet voor de consumptie geschikt is, wordt vernietigd en de hokken worden ontsmet.
Kunsten en Wetenschappen.
Bij Medemblik is een gouden muntstuk gevonden met het randschrift: PHS. DGHISPA. ANGZ. REX. DUX. GEL., en aan de keerzijde DOMINUS. MIC. HI. ADJUTOR.
De Enkh. Courant bevat een ingezonden stukje van den heer B., waarin deze verklaart dat de beteekenis van het randschrift is: Philippus dei gratia Hispaniae Rex, dux Gelriae (Philippus, bij de gratie Gods, Koning van Spanje, Hertog van Gelderland). Het randschrift aan de keerzijde beteekent: Dominus mihi adjutor (De Heer is mij een helper). Bedoelde randschriften komen ook voor op een Philipsdaalder van Philips II, afgebeeld in een werkje van mr. C. M. Dozy, over het verzamelen van munten en penningen. Het borstbeeld is dus blijkbaar dat van Philips en het wapen dat van Spanje.
Het muntstuk is dus niet ouder dan uit het midden der 16de eeuw.
Te Oud-Appelscha is gister een oude zilveren munt, ter grootte van een rijksdaalder, gevonden.
Op de eene zijde staat een geharnast persoon, zittende op een wapen, waarin een leeuw is afgebeeld. Het randschrift is:
Ordin × Hol × Mo × No × Arcj.
De eerste cijfers van het jaartal zijn 13.. of 15..; het geheele getal is niet duidelijk.
Op de keerzijde staat een leeuw en luidt het randschrift:
Confidens × Duo × Nou × Movetor.
De munt is gevonden bij het uitdiepen van een oude sloot, op de plaats waar voor eeuwen de burcht „Terwisga” moet hebben gestaan.
Omtrent dien burcht is bekend, dat hij het „halsrecht” — het recht om lijfstraffen toe te passen — voerde.
Gister is te Parijs het vijfde Congres voor tuberculose geopend onder voorzitting van prof. Verneuil en in tegenwoordigheid van een aantal Fransche en buitenlandsche geleerden.
Volgens de Belgische Indépendance is de gister vermelde mededeeling der Pall Mall betreffende de gestolen schilderij van Gainsborough toe te schrijven aan eene mystificatie. Zekere Adam Wirth, te Leuven gevangen zittende moet er zich mede vermaakt hebben eenen Marsden, die hem over zaken kwam spreken, wijs te maken dat hij wist wie de helers van het stuk waren. Hij proestte van het lachen toen men hem het bericht van het Engelsche blad liet lezen.
Bij de Kon. Ver. „Het Ned. Tooneel” komt na „Ilse” in studie „Rabagas” van Sardou.
De heer Brondgeest debuteert met een hoofdrol in „Ilse.”
Ter tentoonstelling van moderne schilderijen van de Rotterdamsche Kunstclub te Schevening, zijn weder verkocht drie schilderijen, nl. een landschap van Ch. Daubigny; „jongen met hond” van Diaz, en „la prière” van Henner.
VERSCHILLENDE BERICHTEN.
Uit Breda wordt gemeld:
Te Dongen heeft het innen der tienden aanleiding gegeven tot ongeregeldheden en ernstig verzet tegen de maréchaussée. Op grond van dien worden aldaar fourageeringen gedaan onder bedekking van bereden artillerie uit Breda. Gisteren vertrok daartoe een detachement van 25 man met de noodige voertuigen, onder bevel van den 1sten luitenant Kuyck.
De inhaling der tienden op den Hout tusschen Oosterhout en Breda, ondervindt ook steeds den grootsten tegenstand. Slechts enkele landbouwers hebben ze afgestaan, doch de meesten blijven weigeren en bedreigen hen die met het inhalen belast zijn, terwijl de autoriteiten door de weerspannige boeren werden beleedigd.
Uit Breda wordt nader gemeld:
Bij de Donderdag te Dongen gedane fourageering is geen verzet gepleegd. Heden vertrok de eerste luitenant Ferf met dezelfde opdracht.
Woensdagochtend vroeg geraakte de woning van een werkman te Pittsburg in Pennsylvanië, Smouse genaamd, in brand, maar de vlammen werden spoedig gebluscht, waarbij men in een der kamers de lijken vond van Smouse’s vrouw en twee zijner kinderen, blijkbaar vermoord. Een ander kind, vijf jaar oud, verklaarde dat de vader de dader was en deze is in hechtenis genomen. IJverzucht schijnt de drijfveer tot de misdaad geweest te zijn.
Woensdag was het te Nieuw-York 97° in de schaduw.
Eergisteren sloeg de bliksem in eene villa in de buurt van Epsom, door een rijk geworden manufacturier uit Birmingham bewoond. Het gezin zat juist aan de koffietafel en vloog verschrikt op, door den brand die dadelijk ontstond. Een groot gedeelte der villa werd vernield, ofschoon spoedig de brandspuiten van drie dorpen werkten, maar er was gebrek aan water. Een aantal schilderijen en kostbare zaken werden door de dorpelingen gered.
Een later bericht zegt, dat de brand ’s nachts opnieuw uitbrak en dat van de villa niets dan de buitenmuren overbleef. De schade wordt op 30 000 p. st. geschat.
Woensdagmiddag moet in het duin nabij Villa „Golfzicht” te Scheveningen zijn gevonden een meisje van pl. m. 3 jaar oud, gekleed in wit jurkje met rooden strik, wit kapertje en geel lederen schoentjes. Het kind scheen dood te zijn, ofschoon het nog een blos op de wangen had.
Een lange heer met grijs haar en grijzen baard, sprekende Hollandsch met een Duitsch accent, moet het kind hebben gevonden en zeer kort daarop hebben laten wegbrengen door twee mannen met petten op.
De heer deelde een oogenblik later aan eene juffrouw, die in de nabijheid was, mede, dat een dokter den dood van het kind had geconstateerd.
Een onderzoek in den omtrek van het Zeebad gaf niet de minste inlichting in deze zaak.
De juffrouw, die het kind zag, is bekend en kon geen verdere inlichtingen geven.
De commissaris van politie der centrale afdeeling te ’s-Gravenhage verzoekt beleefd inlichtingen omtrent deze zaak.
Te Watchford, West-Berkshire, Engeland, verdween verleden Vrijdag eene vrouw en het vermoeden bestond dat haar echtgenoot haar uit den weg had geruimd. Bij het wegbreken van de vloer in een bijgebouw, werd dan ook het lijk der vrouw in staat van ontbinding gevonden. Zij was de derde echtgenoote van den thans in hechtenis zijnden man. Over het lijk der eerste was de uitspraak der lijkschouwers-jury: overleden ten gevolge van onvoorziene omstandigheden; wat er van de tweede werd, is onbekend.
Eenige huurkoetsiers in Glasgow, die, niets te doen hebbend, op een der pleinen elkaar met grappen onderhielden, besmeerden een der hunnen het gelaat met vet. Later hield een koetsier een brandend papiertje tegen den besmeerden man, wiens gelaat deerlijk werd gebrand. Hij ligt thans in bedenkelijken toestand.
Uit Hongkong wordt bericht, dat het Spaansche stoomschip San Juan, dat die haven den 29sten Juni verliet, door brand verging. Van de 250 passagiers kwamen 221 om.
De Amsterdamsche Athletische Club, opgericht in 1891, heeft besloten een grooten Internationalen Athletischen wedloop voor amateurs (go as you please race) te houden op Zaturdag 26 Augustus e. k.
Als punt van uitgang is aangewezen het rechthuis te Watergraafsmeer bij Amsterdam.
De weg waarover deze wedloop is uitgeschreven, is bepaald als volgt: van het rechthuis Watergraafsmeer langs Abcoude, Breukelen, Utrecht, Maartensdijk, Hilversum, Weesp, Diemerbrug naar het rechthuis Watergraafsmeer.
De afstand bedraagt circa 85 kilometer.
De Amsterdamsche Athletische Club looft voor dezen wedstrijd minstens 8 medailles uit, waaronder gouden, verguld zilveren, zilveren en bronzen, terwijl aan elken mededinger, die den aangewezen weg binnen 12 uur aflegt, een diploma als herinnering zal worden aangeboden.
Zaterdag 26 Augustus zal er een concert gegeven worden in den tuin van het rechthuis, na afloop waarvan de deelnemers aan dezen wedstrijd zullen vertrekken.
Zondag 27 Augustus Feestconcert in den a giorno verlichte tuin, gedurende de pauze prijsuitdeeling; na afloop waarvan een bal in de groote zaal van het rechthuis dit feest zal sluiten.
Inschrijvingsbiljetten en inlichtingen zijn te verkrijgen bij den heer J. K. Haentjens, 1ste secretaris der Amsterdamsche Athletische Club, Van Woustraat no. 3, te Amsterdam.
Gisteren is Tunis door een wervelstorm geteisterd, waardoor vrijwat schade werd aangericht. Er moeten twee personen bij omgekomen zijn.
Te Sustino (Italië) is een priester van 72 jaar, Giuseppe Rucci, in hechtenis genomen, die wegens geldelijke belangen zijn broeder moet vermoord hebben. Het schijnt een bijzonder geleerd man te zijn.
Weerbericht van 28 Juli.
Overzicht van de algemeene weersgesteldheid.
Opgemaakt door de Filiaal-Inrichting te Amsterdam van het K. N. Meteorologisch Instituut.
Het gebied van hoogen luchtdruk breidde zich sedert gisteren belangrijk uit en deed bijna overal de barometers rijzen. Over West-Europa komen de hoogste bar.standen voor; hoogste bar.stand 760.6 te St.-Mathieu. Langs de Midd. zee ligt nog eene depressie, terwijl te Stornoway de toestand wederom op de nadering van lagen luchtdruk uit den Oceaan wijst. Laagste bar.stand 756.5 to Nice.
In hoofdzaak waait het uit noord en n.-o. met betrokken of zwaar bewolkte lucht en op vele plaatsen regen; in Frankrijk was het veelal helder. Hier en daar is nog vrij veel regen gevallen, o. a. 25 mM. te Nice, 16 te Chemnitz en 13 te Helder.
De barometer bij ons hield sedert vanmorgen op te rijzen. Vrij goed weder blijft waarschijnlijk.
In Nederland was hedenmorgen 8 uur het grootste barometer-afwijkingsverschil Helder 3.1 Maastricht en te 12.30 Helder 3.5 Maastricht.
De temperatuur is over het algemeen afgenomen en verschilt meest weinig met de normale.
De hoogste temperatuur was hedenochtend 8 uur 71° Fahrenheit te Memel, laagste 48° Fahrenheit te Bodö.
| Grootste verschil van barometerstand in Nederland. | ||||
| Gisteren avond | 7 | u.: Helder | 3.9 | boven Maastr. |
| Heden ochtend | 8 | u.: Helder | 3.1 | boven Maastr. |
| Heden middag | 12½ | u.: Helder | 3.5 | boven Maastr. |
| Te verwachten wind: Noord tot NO. | ||||
| Barom.stand te Amsterdam (waargen. aan de Filiaal-Inr.) |
Thermom, stand te Haarlem (waargen. aan Teylers Stichting.) | ||||
| Gisteren avond | 8 | u.: | 767.0 | Hoogste gisteren: | 67°5 |
| Heden ochtend | 8 | u.: | 768.8 | Laagste van nacht: | 54°5 |
| „ middag | 2 | u.: | 768.7 | Hoogste heden | 68[°]5 |
Overzicht van barometer- en thermometerstand gedurende de laatste week.
Verwachting: Vrij goed weder.
Marktberichten.
Amsterdam, 28 Juli. (Officieele noteering), Tarwe per 2400 KG. Op levering belangrijk lager, Nov. ƒ 174, ƒ 173, ƒ 172, ƒ 173.
Rogge per 2100 KG. Op levering flauw. Oct. ƒ 120, ƒ 121, ƒ 120, ƒ 119. Maart ƒ 122, ƒ 121, ƒ 120, ƒ 121.
Raapolie. Vliegend Europeesch ƒ 26—, Indisch ƒ 24½, Sept./Dec. ƒ 24⅜, ƒ ——, ƒ —, Mei 1894 ƒ 25⅛, ƒ 25—, ƒ ——.
Lijnolie. Vliegend ƒ 22½, ƒ 22¼, Juli ƒ —— ƒ —— ƒ ——, Aug. ƒ 21¾, 22—, ƒ 21⅞, Sept.-Oct. ƒ ——, Sept.-Dec. ƒ 21⅜, ƒ 21¼, ƒ 21⅜, Jan./Mei ƒ 20⅞.
Suiker vast, Aug. 19½ gedaan en nog te maken, Nov./Dec. ƒ 16⅞ geboden.
Katoen hooger met goede vraag.
Tin zeer vast, loco Banka niet aangeboden, Billiton loco ƒ 51¼, Straits ƒ 50½ te plaatsen, termijnen onveranderd à ¼ hooger.
Petroleum loco goed gevraagd, Amerik ƒ 5,30 termijnen met ruim aanbod, najaar ƒ 5,35 Entr.
Koffie goed ord. Java 51½ c., good average Santos 48 c.
Afgedaan 142 bn. Java W. I. B. alhier gedopt Sonosekar ex Gedé.
| 28 Juli. Ochtendnoteering. |
28 Juli. Middagnoteering. | |||
| Java. | Sant. | Java. | Santos. | |
| Juli | 51½ | 47¼ | —— | —— |
| Augustus | 50⅞ | 46⅞ | 51 | 46⅞ |
| September | 51⅜ | 46⅜ | 51⅜ | 46⅜ |
| October | 51⅜ | 46¼ | 51⅜ | 46¼ |
| November | 51½ | 46 | 51½ | 46 |
| December | 52 | 45 | 52 | 45 |
| Januari | 52 | 45 | 52 | 45 |
| Februari | 52 | 45 | 52 | 45 |
| Maart | 52½ | 44½ | 52½ | 44½ |
| April | 52½ | 44½ | 52½ | 44½ |
| Mei | 52½ | 44½ | 52½ | 44½ |
| Juni | 52½ | 44½ | 52½ | 44½ |
| Stemming kalm. |
Stemming kalm. | |||
| G. o. Java 51½. | G. a. Santos 48— | |||
| Omzet 500 b. | ||||
Leiden, 28 Juli. Veemarkt. Aangevoerd 461 runderen, 76 kalveren, 1736 schapen, – paarden ƒ —,— á ƒ —,—,— veulens ƒ —— à ƒ —, 38 stieren ƒ 56,— à ƒ 226, 160 kalf- en melkkoeien ƒ 118 à 252,—, 100 vare-koeien ƒ 84,- à ƒ 185, — 152 vette ossen en koeien ƒ 118,— à ƒ 262,—, 54 à 70 cent p. KG., 11 graskalveren ƒ 16,— à ƒ 41,—, 48 vette kalveren ƒ 28,— à ƒ 80,—, 55 à 70 cent p. KG., 24 nuchtere kalveren ƒ 4,- à ƒ 10,—, 1010 vette schapen ƒ 18,— à ƒ 27,—, 35 à 40 cent p. KG., 726 weide-schapen ƒ 7,— à ƒ 23,—, 460 lammeren ƒ 4,— à ƒ 10,—, 144 magere varkens ƒ 15,— à ƒ 33,-, 202 biggen ƒ 5, à ƒ 15,—.
Rotterdam, 27 Juli. Suiker, beet-, kalmer gestemd. Aug. ƒ 19½ gehouden.
Oleomargarine lager, afgedaan 285 trs. Orangeking ƒ 66,—, 235 trs. Englewood.
Indigo afgedaan 92 kisten Java.
Petroleum onveranderd.
Specerijen afgedaan 20 k. noot.
Tin-veiling, afloop der gehouden veiling. Banca ƒ 51¼ à ƒ 53¼, averyprijs ƒ 52⅝, Billiton ƒ 51½ tot ƒ 51¾.
Schiedam, 27 Juli. Moutwijn per HL. zonder de bel. ƒ 8,50. Jenever id. ƒ 14,—. Amst. proef id. ƒ 15,25. Spoeling per ketel beurs ƒ -,90. Spoeling commissie ƒ -,90.
PER TELEGRAAF.
Parijs, 28 Juli. Meel 12 merken loop. maand ₣ 43,90; Aug. ₣ 44,25, 4 laatste maanden ₣ 46,—, 4 maanden van Nov. ₣ 46,60. Tarwe loopende maand ₣ 20,80, Aug. ₣ 20,90, 4 laatste maanden ₣ 21,50; 4 laatste maanden van Nov. f₣ 21,90. Rogge, loopende maand ₣ 13,25, Aug. ₣ 13,25, 4 laatste md. 14,10, 4 maanden van Nov. ₣ 14,30. Raapolie, loopende maand ₣ 57,—, Aug. ₣ 57,25, 4 laatste mnd. ₣ 58,25, 4 eerste maanden ₣ 59,25. Lijnolie loop. maand ₣ 51,50, Aug. ₣ 50,75, 4 laatste mnd. ₣ 48,75 4 eerste maanden ₣ 48,75. Voorloop loopende, mnd. ₣ 46,—, Aug. ₣ 44,50, 4 laatste mnd[.] ₣ 42,—, 4 eerste mnd. ₣ 42.50. Suiker, 88° dadelijk ₣ 40,25 à ₣ 40,50 dito witte no 3 loopende mnd. ₣ 43,25, Aug. ₣ 43,30, Sept. ₣ 43,30, 3 maanden van Oct. ₣ 41,75, dito geraffin. ₣ 117,50 à 118,50.
Spiritus en witte suiker vast, meel loom, overige artikelen kalm.
Havre, 27 Juli. Koffie. Santos goed average Verkocht 7000 z. Stemming traag.
Prijzen op levering p. 50 KG. Juni —,—, Juli ₣ 99,50, Aug. ₣ 99,25, Sept. ₣ 98,75, Oct. ₣ 96,50, Nov. ₣ 95,75, Dec. ₣ 95,25, Jan. ₣ 93,50, Febr. ₣ 93,50, Maart ₣ 93,25, April ₣ 93,25, Mei ₣ 92,25, Juni ₣ 91,75.
Ontvangsten 26 Juli: te Rio 7000 en te Santos 8000 b.
Londen, 27 Juli. (2e dep.) Suiker. Ruwe gedrukt, gekristalliseerd dalende, Biet- vast. Holl. Crushed Amst. no 1 prijshoudend, geraffineerd kalm. Koffie over het geheel prijshoudend.
Londen, 27 Juli. Thee. Chineesche vast, Indische vaster. Rijst vast. Jute vaster. Koffie prijshoudend, dito Santos fair zeer lusteloos, ingekocht. Lijnolie 20. 10½, Sept./Dec. 20 sh., dito te Hull 20 sh. Tin Straits £ 83.5, dito per 3 mnd. £ —.—. Lood. Spaansch £ 10.2 6.
Londen, 28 Juli. 27 Tarweladingen aan de kust ten verkoop aangeboden.
Londen, 28 Juli. Tin. Sh. C £ 83.5-, Forward £ 82.10, vast.
Koper. G. M. B. Sh. C £ —.—. , levering £ —.—, ——.
Liverpool, 27 Juli. (Officieel) Slotprijzen. American goed ordinary 4¼-; do low middl. 43/16; dito middl. 4¼; do middl. fair 4113/16; Pernam fair 4⅝- , Santos do —; Mobile —, middling American good ordinary —; do low middling —; do middling — do middl. fair —-; Pernam fair —; Santos do —; Bahia do—; Maceio 4——; Maranhan –; Egyptian brown good -—; do do fair 413/16; do do good fair 5- -; do do good 55/16; do do fair —; do do fair fair ——; M. G. Broach fair –; Dholerah fair 3⅜-; do fair 3⅝; do good 3⅞; do fair —; do good fair ——; do good ——; Oomra fair 37/16; do good fair 311/16; good 315/16; Scinde fair ——; Bengal fair 313/16; do good fair 39/16; Madras Tinnevelly fair 415/16 do good fair 315/16; Western fair —-; do good fair 39/16. Verkocht — balen.
Liverpool, 28 Juli. Katoen. Verkoop 7 000 b. Stemming stil. Invoer van den dag —— b. verkoopen der week 47 000 b., idem op spec. latie 3000 b., idem voor exportatie 2000 b., invoer der week 15 000 b., voorraad 1 293 000 b. Werkelijke uitvoer 11 000 b.
Glasgow, 28 Juli. IJzer (ruw) 42. -—.
Shanghai, 27 Juli. Manchester-goederen kalm, 8¼ pd. Shirtings Ils. 197. Zijde stil maar prijshoudend. Gold Kiling tls. 352½. Onverkochte voorraad 11 000 b. Wissel op Londen 4/m. Bank Bills 3.5⅛.
Hongkong, 27 Juli. Manchester-goederen vast. 8½ pd. Shirtings $ 2.55—, 16/24 Taylors twist $ 93- —. Wissel Londen 4 mnd. Bank Bills 2.6½. Thee. Totale export tot heden ———— k.
STOOMVAARTBERICHTEN.
Obdam, Ned.-Am. Stij., van Rotterdam naar Nieuw-York, passeerde 27 Juli, des middags 12 u., Wight.
P. Caland, Ned.-Am. Stij., door de sleepboot Zuid-Holland gesleept, van Queenstown naar Rotterdam, passeerde 27 Juli, des voormiddags 6 u., Lizard.
Merapi, Rott. Lloyd, van Rotterdam naar Batavia, vertrok 27 Juli van Suez.
Prinses Amalia, Mij. Nederland, van Amsterdam naar Batavia, vertrok 27 Juli van Genua.
Passagiers.
Met het stoomschip Prinses Sophie, bestemd te vertrekken van Amsterdam naar Batavia den 29en Juli. J. ’t Hoen, Mej. J. C. van der Staay, G. W. J. van Walraven en echtgenoot,† F. Gallas, H. J. Spijker,† Mr. F. C. H. Lorch en echtgenoote,† J. Bruno Bik,† J. J. M. Hoogenstraaten,† A. G. Ellis,† W. C. Gerlach,† G. van de Stadt,† Mej. A. J. M. ter Haar,† Mevr. L. A. Fischer geb. v. d. Heyden, Dr. F. Walter, echtgenoote en dochter, mevr. wed. Reiche en 1 kind,† Jhr. mr. P. J. van Beyma en dochter,** Otto Gompertz,* Mevr. en mej. Gomportz,* I. F. D. Blankenberg,** C. van Notten, echtgenoote en dochter,* Mevr. wed. Boon Hartsinck en 2 dochters,* F. de Jager, D. J. van der Linden, R. F. Bakker, D. Iken, echtgenoote en 2 kinderen,† J. Voogt Ez.,† H. Mioulet, Mej. R. Westra, F. H. L. Barendse, Mej. Mathilde Epp, Mevr. I. W. de Groote geb. Cornegore.†
† Inscheping Genua.
* Naar Southampton.
** Naar Genua.
Opgave betreffende den BURGERLIJKEN STAND.
(Uit eenige couranten.)
Ondertrouwd: 25 Juli: J. de Vries en A. M. Boersma, Zalt-Bommel-Dokkum. — 27 Juli: C. de Meyeren en J. Sax, Amsterdam. — A. Elshove en M. H. de Ruyg, Amsterdam. — M. J. Schneer Bey der Becke en A. D. G. Swarts, Amsterdam.
Getrouwd: 27 Juli: F. J. D. Luderus en J. Vettewinkel, Amsterdam. — M. A. L. v. Mierop en M. A. L. C. de Ruuk, Arnhem. — B. S. Gaastra en J. N. Schotanus Workum. — G. B. Hooyer en W. M. Benten, Oosterbeek.
Bevallen: 25 Juli: C. J. Warnsinck-Bouwmeester, Z., (levenloos), Ommen. — M. C. Romieux-Bos, Z., Bern. — 26 Juli: A. Harm-Werker, D. (levenloos)[,] Amsterdam. — 27 Juli: J. A. G. v. Rossum-v. d. Bijl, Z., Amsterdam.
Overleden: 25 Juli: W. Stellingwerff Beintema, 14 j., Leeuwarden. — 26 Juli: C. Prey, 61 j., ’s-Hertogenbosch. — T. Clay, 18 j., Haringhuizen. — A. R. A. v. Beekum, Noordeloos.
Laatste Berichten.
Berichten uit de Staats-Courant.
Benoemd tot burgemeester van Oost- en West-Souburg P. S. Buteux, burgemeester van Zoutelande.
Benoemd in het College van Curatoren der Rijks-Universiteit te Groningen, tot voorzitter het lid mr. B. van Royen en tot lid mr. S. M. S. Modderman, wethouder van Groningen.
De Erfgroothertogin van Baden wordt reeds a. s. Maandag 2 uur te Scheveningen verwacht.
Prinses Hendrik van Pruisen déjeuneerde heden bij de Duitsche ambassade.
TWEEDE KAMER.
(Vervolg.)
Thans komt spr. tot de zaak zelve. Liever had hij gezien een voorstel alleen voor de Kamerverkiezingen, ook uitgebreid tot de Gemeenteraadsverkiezingen, en daarom betreurt hij dit partieele voorstel. De minister schijnt de taak van de gemeentebesturen aanmerkelijk te willen uitbreiden; doch spr. constateert reeds dadelijk, dat het hem onmogelijk zal zijn om zijn stem aan voorstellen betreffende gemeentelijke verkiezingen te geven, waarbij de census wordt losgelaten. In korte trekken wil spreker nu nog zijne bezwaren ontwikkelen tegen de Regeeringsvoorstellen. Hij erkent, dat uitbreiding van het kiesrecht noodig en goed is, maar men wachte zich voor eenzijdigheid en overdrijving en neme niet onder de kiezers op die lagen der maatschappij, waar zelfs geen zorg wordt gedragen voor eigen onderhoud en gezin, die alles vorderen van den Staat en alle zorgen van zich afschuiven en die willen schuiven op de gemeenschap. De bestrijders van de censusbarrière zijn te ver gegaan in het kiezen van een criterium voor de geschiktheid, en waar men uit vrees om weer te vervallen, in den band van den census elk verband met de belasting loslaat, daar doet men als iemand die op een weg de wegwijzers voorbijloopt zonder er op te letten en daardoor van den goeden weg raakt. Nog een oogenblik moet spreker stilstaan bij het kenteeken van maatschappelijken welstand. Te dien aanzien deelt hij niet de meening van de heeren Rink en Kerdijk betreffende de interpretatie van art. 80. Weinigen zullen zoo ver willen gaan als zij meenen dat art. 80 toelaat, behalve de „Vrije Vrouwenvereeniging”, die betoogt dat kloek en mannelijk hetzelfde beteekent en daaruit afleidt dat ook der vrouw het kiesrecht toekomt. (Gelach.) Spr. meent dat het vaststaat dat beide kenteekenen welke de Grondwet vordert aanwezig moeten zijn in de kieswet, al behoeft niet elk kenteeken te worden aangewezen. Ook wordt niet geëischt dat ieder kiezer de beide kenteekenen bezit. Do Grondwet toch heeft zich blijkbaar voorgesteld, dat een Nederlandsche Staatsburger naast zekeren maatstaf van welstand zekere mate van geest en verstand bezit. Daarna bestrijdt spreker het betoog omtrent de niet noodzakelijkheid van het bewijs van het kenteeken omtrent den maatschappelijken welstand. Al laat men echter de Grondwettelijke quaestie geheel los, ook dan laat dit ontwerp aan zijn eigen beginselen geen recht wedervaren. De minister schijnt moede van het zoeken naar een welstandskenteeken te zijn neergezegen en is daardoor waarschijnlijk gekomen op een zeer laag peil van welstand. Wat aangaat het kenmerk der geschiktheid, het lezen en schrijven, wijst spreker er den heer Tydeman op, dat voor velen het doen van de aanvrage om kiezer te worden, beschouwd werd als een deel van den strijd des levens. De formaliteiten voor die aanvraag werden door spreker inderdaad te omslachtig geoordeeld. Ook wijst hij op het onvoldoende der verblijfsregisters, omdat juist die personen de behoefte hebben aan bedeeling. Intusschen zou ook spr. gaarne tot eene oplossing komen en de beste oplossing komt hem voor in de richting door den heer Röell aangegeven, nl.: betaling van belasting hoe gering ook en woning-census, waaruit eene verplichte aanslag kan voortspruiten. Van een census-barrière kan dan geen sprake zijn. Natuurlijk zal de verplichting hieraan verbonden zijn, dat de belasting betaald moet zijn. De wijze van aanvraag zou daardoor vereenvoudigd kunnen worden en de bezwaren tegen de door de Regeering voorgestelde procedure zouden daardoor komen to vervallen. Eene oplossing acht spreker dus niet zoo moeielijk, als door velen wordt voorgesteld. Wij kennen de krachten welke ons omringen en de gevolgen der hervormingen zijn te voorzien. Mocht deze Kamer niet kan de verwachtingen voldoen, ook eene volgende Kamer zal dit niet kunnen doen en men vergete niet, dat zij niet kan worden vervangen. Spreker hoopt dat de Regeering tot toenadering bereid zal worden bevonden. Zij onderzoeke of de oppositie, ook van bevriende zijde, geldt de kern van haar streven dan wel de broosheid en zwakheid van den vorm dezer ontwerpen.
De heer Æ. Mackay wijst er op, dat na de Grondwetsherziening van 1887, het aanhangige vraagstuk van het kiesrecht op den voorgrond is getreden. Ware deze Regeering in gebreke gebleven dit vraagstuk ter hand te nemen. Vooral in de laatste paar jaren heeft zich het kiesrechtvraagstuk op den voorgrond gedrongen en had de Regeering deze zaak niet ter hand genomen, zij zou ongetwijfeld wel eene aanmaning gekregen hebben dat er eene sociale quaestie bestond. Van anti-revolutionnaire zijde is steeds het beginsel geweest, ruime uitbreiding der kiesbevoegdheid en het oogenblik daarvoor schijnt spreker thans aangebroken. Wat deze wetsontwerpen zelve betreft, spreker betreurt het, dat nu niet tegelijkertijd het gemeente-kiesrecht werd geregeld.
Ook de sobere toelichting van het ontwerp heeft hem teleurgesteld eene toelichting zóó sober, dat het als het ware was als gold het de meest eenvoudige zaak, waarvan de Kamer zich in korten tijd kon afmaken. En niets minder is toch het geval. Wat de aangevoerde bezwaren betreft, spr. zal ze niet alle herhalen, maar moet ook een oogenblik stilstaan bij de kenteekenen. Hij is het eens, dat het eigenlijke kenteeken in de 2de alinea gevonden moet worden. De minister schijnt echter slechts gezocht te hebben naar een kenteeken om hen uit te sluiten, die per se geen geschiktheid hebben. Nu is men er niet in kunnen slagen de grondwettigheid van deze bepalingen te verdedigen en men heeft toen gewezen op de bedoeling van vrouw en kinderen, hetgeen wordt aangemerkt als bedoeling door het hoofd van het gezin genoten. Men heeft alzoo de bedoeling tot spil gemaakt voor het kiesrecht, doch verzuimd goede bepalingen dienaangaande te maken. In plaats van de vroegere belastingwet zal nu de Armenwet in de plaats treden en nog wel geheel onvoldoende geregeld. Wat het kenteeken lezen en schrijven betreft, ook dat komt spr. niet afdoende voor. Op rijper leeftijd toch bestaat de mogelijkheid dat men het lezen en schrijven verleert en daardoor zijn kiesrecht verliest. De Regeering zegt: „een examen wordt niet geëischt als de kiezer maar figuren kan schrijven waaruit men een naam kan vormen, is dit voldoende.” Maar is dat nu een waarborg voor de geschiktheid te noemen? Aanhoudend is er op aangedrongen het volksonderwijs te verbeteren, waardoor het aantal misdadigers zou verminderen. Welnu scholen zijn in aantal gebouwd in de laatste jaren en de bouw van de gevangenissen heeft daarmede gelijken tred gehouden. Nu wil spreker daarmede niet zeggen: breek de scholen af en gij zult ook het aantal gevangenissen weer kunnen verminderen; maar niet te loochenen is het, dat met volksontwikkeling het aantal misdrijven oer vermeerderde dan verminderde[.]
Spreker heeft er dan ook volstrekt geen bezwaar tegen om het kenteeken van lezen en schrijven los te laten, want zooals het nu in het ontwerp staat hecht hij er niets aan. Liever had hij gezien dat de minister hadde vastgehouden aan zijn aanvankelijk plan om het kiesrecht toe te kennen aan gezinshoofden en een honger leeftijd dan 23 jaren luidde aangenomen.
Ook wijst spr. er op om niet te veel te hechten aan den aandrang van buiten, van volksmenners en volksleiders. Door toe te geven zal men hen in geen geval bevredigen want als het eene agitatiemiddel vervalt zal het andere worden gezocht. En wat zal het lot der minderheid zijn in deze Kamer bij het uitgebreid kiesrecht waar zij zelfs bij een beperkt kiesrecht niet werd medegeteld. Spreker wanhoopt niet aan de toekomst en hij meent niet dat het voordeel der kiesrechtuitbreiding juist aan de zijde der sociaal-democraten zal komen.
Hij wijst er op dat de sociaal-democraten de jeugd op de openbare scholen bewerken en op hetgeen anti-revolutionnairen gedaan hebben voor het bijzonder onderwijs. Hij hoopt dat dit goede vruchten zal dragen. Om deze wet tot eene goede oplossing te brengen, is pacificatie noodig en hij hoopt dat de Regeering, beseffende hare zware verantwoordelijkheid, daartoe zal medewerken. Zijnerzijds is hij bereid steun te verleenen om tot die gewenschte oplossing te komen.
Dinsdag 11 uren voortzetting.
Eerste Kamer.
Zitting van Vrijdag 28 Juli des nam. 2¾ uur. Ingekomen zijn een afschrift der op de j.l. Zondag gehouden meeting aangenomen motie betreffende de kiesbevoegdheid en de heden in de Tweede Kamer aangenomen wetsontwerpen. Deze zullen nog heden ten 4 uur in de afdeelingen worden onderzocht.
Aan de orde zijn de wetsontwerpen, betreffende:
Bekrachtiging van de overeenkomst betreffende de Greldersche-Overijselsche locaalspoorwegmaatij. en den locaalspoorweg van Enschedé naar Oldenaal.
De heer Fokker betoogt dat het voordeel, dat de Staat zal verkrijgen, de beschikking over een kleine spoorweglijn, niet opweegt tegen het nadeel dezer overeenkomst voor den Staat. Overigens ontkent hij de noodzakelijkheid dezer regeling der verhouding tusschen den Staat en de Holl. Spoorweg-Maatschappij, zooals als motief voor deze overeenkomst wordt opgegeven.
Het indirecte voordeel dat de Staat er door zal erlangen kan hoogstens de wenschelijkheid van den maatregel rechtvaardigen. Maar sprekers overtuiging is het dat de Staat positief nadeel zal lijden. Naasting moge op zich zelf wenschelijk zijn, de rampzalige spoorwegovereenkomst heeft evenwel tengevolge dat de Spoorweg-Maatschappijen de schatkist kunnen naasten.
Na eene becijfering ten betooge dat de finantieele toestand der Holl. Spoorwegmaatij. veranderd is na de spoorwegovereenkomst, geeft Spr. zijn twijfel te kennen of de hier bedoelde lijnen voor 1906 winsten zullen afwerpen.
En welke zal nu de positie zijn van den Staat wanneer die lijnen voor 1906 werden genaast, Spr. gelooft dat, ging de Staat er toe over, hij niet van de zwakste partij zou zijn. Het laat zich ook aanzien dat het internationaal rechtstreeksch vervoer eerder verminderd dan vermeerderd zal zijn, zoodat ten slotte zal blijken dat die kleine aansluitende lijnen eerder een lastpost dan een voordeel zijn. De Staat zou dus veel beter doen te overwegen wanneer hij tot naasting kan overgaan, dan thans deze overeenkomst te sluiten. Spr. acht het althans niet wenschelijk haar te bekrachtigen.
De minister van Waterstaat (de heer Lely) herinnert tot beter begrip dezer overeenkomst aan de geschiedenis der tot standkoming der betrokken lijnen om te doen uitkomen dat, moest de staat thans naasten, hij veel duurder zou moeten betalen, dan de aanleg heeft gekost. En ook wijst hij er op dat het doel aanvankelijk was om de lijn te doen exploiteeren door de aanliggende onderneming dan door eene spoorwegmij.
De bestaande spoorwegmaatschappijen stellen echter blijkbaar belang in de beschikking over deze lijnen, en het is bekend dat de Staatsspoorwegmij. waarde hechtte aan eene aansluiting te Winterswijk.
De minister verdedigt de wenschelijkheid om voor het geval de Staat overging tot naasting van de Holl. Spoorweg-Maatij., de Staat in het bezit zij van de kleinere lijnen en dat zoowel met het oog op de regeling der tarieven als met het doel om het vervoer uit Duitschland over Winterswijk te leiden.
Vrijwillige naasting door den Staat is niet licht denkbaar, doch wanneer de Staat gedwongen werd tot naasting over te gaan van den Holl. Spoorweg, dan is het van belang dat hij de lijntjes bezitte. En die gedwongen naasting zal plaats moeten hebben als de spoorweg-maatij. de overeenkomst opzegt. Maar dan zou de Staat geen verbinding met Duitschland hebben. Dit zag de heer Fokker te zeer over het hoofd. Immers de uitgangen naar Duitschland zijn alle in handen van andere maatschappijen. Van daar dat de Staat belang heeft bij eene aansluiting aan die zijde.
En al is het nu niet aan te nemen, dat de overeenkomst spoedig zal werden opgezegd, toch valt het niet te ontkennen dat het denkbeeld van staatsexploitatie der spoorwegen in de lucht zit.
Tegenover den heer Fokker verdedigt de minister den voor den aankoop der lijnen te betalen prijs, welke het bezit van die takken ruimschoots waard is, terwijl het voor hem nog de vraag is of niet bij naasting een hoogere prijs zou moeten betaald worden. Bovendien is het niet zeer waarschijnlijk dat de Staat later die lijnen tegen lageren prijs zou kunnen krijgen.
Ook ontraadt de minister dezen aankoop uit te stellen, omdat het dan onzeker is of de Staat dan nog denzelfden prijs als thans zal betalen.
Het wetsontwerp wordt verworpen met 29 tegen 5 stemmen.
Vóór de heeren L. van Nispen, Ven Welderen Rengers, Blijdenstein, Kist en Wertheim.
De vergadering wordt voor een half uur geschorst tot onderzoek van de straks ingekomen wetsontwerpen.
*
Bij de heropening der vergadering wordt medegedeeld, dat bij het onderzoek van de suppletoire begrooting van binnenl. zaken geklaagd werd over de overhaaste behandeling van dit wetsontwerp.
Aan de orde is: Verhooging der Indische begrooting, dienst 1893 (proef met de bereiding en verpachting van opium).
De heer Van Gennep kan de vroegere maatregelen niet beschouwen als de vrucht van een weldoordacht stelsel, als het onfeilbaar middel tegen smokkelen en meent ook dat door de thans voorgestelde wijze van verpakking het doel zal worden gemist, want men zal niet kunnen onderscheiden tusschen echte en gesmokkelde opium. De sluikhandel zal wel, verre van te worden tegengegaan, veeleer worden bevorderd, omdat de opium in de blikken zal doorgaan voor echte opium. Trouwens van een gelegenheid tot opium-smokkelen wordt steeds gretig gebruik gemaakt. En in opium-zaken is hij altijd bevreesd, en zijn ondervinding heeft hem geleerd, dat wanneer de Regeering denkt een Chinees bij den staart te hebben, hij de Regeering bij den neus heeft.
De inlanders zijn van hetzelfde slag. Kortom spreker heeft niet veel verwachting van de nieuwe wijze van verpakking. Toch zal hij voor het ontwerp stemmen omdat hij gaarne het nemen van een proef mogelijk wil maken. Doch dit daargelaten, verklaart Spr. zich bepaald tegen een proefneming van verkoop van opium in het klein, maar hij zal thans daarop niet verder ingaan, in afwachting dat bij de begrooting voor 1894 gelegenheid zal zijn een oordeel over zoodanige proefneming te vellen. Thans wil hij alleen zeggen, dat de verkoop van opium door personen, die er geen belang bij hebben of door inlandsche jongelingen van goeden huize voor rekening van het Gouvernement, hem een zonderlinge combinatie van denkbeelden toeschijnt. — Ook vreest hij dat de opiumquaestie door al die proefnemingen jaren lang zal blijven rusten. En ’t zal blijken dat evenals het pachtstelsel, elk ander stelsel zijn gebreken heeft. Dit is met de regie in China gebleken, waar sedert de invoering de smokkelhandel is toegenomen.
Daarom waarschuwt hij de Regeering uit al die proefnemingen niet te spoedig conclusiën te trekken. Ten slotte ondersteunt hij het denkbeeld om ook een proef te nemen met verkoop van door het Gouvernement bereide verpakte opium door pachters. Zou de minister den Gouverneur-Generaal willen aanbevelen, deze proef gelijktijdig met de andere te nemen?
De minister van Koloniën verklaart, waarom hij eerst is meegegaan met het voorstel der Indische Regeering om tubes van verschillende grootte aan te nemen. Hij heeft echter later genoegen genomen met grootere tubes, op advies dat zij beter aansluiten bij de bestaande. Dat nu het mooie er af is, kon de minister niet toegeven. Zij zullen voornamelijk in de centra gebruikt worden en ook geeft de minister niet toe, dat het bij dit stelsel onmogelijk is te verkennen of er gesloken is. Dit is wel degelijk mogelijk langs chemischen weg, waartoe een geleerd scheikundige beschikbaar is, geheel op de hoogte van de wetenschap op dit stuk. Tegenover den heer v. Gennep is de minister zeer voor het nemen van een proef met de regie, wegens de nadeelen aan de verpachting van het artikel verbonden. Het volgen van een anderen weg is dan ook in Indië met bijval begroet. De regie komt hierop neer, dat agenten in plaats van de pachters, voor het gouvernement zullen verkoopen, maar dat zal allerminst den verkoop aanmoedigen. De Regeering zal daarbij plichtsbetrachting weten te waardeeren. En nu is de proef voorgesteld ter bekoming van de noodige gegevens tot het vellen van een eindoordeel. De proefneming met de regie is daarom onafscheidelijk verbonden aan den maatregel omtrent de verpakking. De Indische Regeering moet beoordeelen of de proef in een pachtgebied zal genomen worden.
De heer Fransen van de Putte vraagt den minister of hij de Kamer bij afzonderlijk wetsontwerp in de gelegenheid wil stellen te beslissen over een proefneming met de regie.
Na repliek van den heer Van Gennep geeft de minister inlichting over de wijze waarop hij de wet zal uitvoeren.
Het wetsontwerp wordt daarna zonder stemming aangenomen, gelijk mede de wetsontwerpen tot verzekering van het verbod van het maken van verveningen door strafbepalingen, en de suppletoire begrooting van Binnenl. Zaken voor 1892.
Blijkens het verslag der Afdeelingen, staande deze vergadering voorgelezen, betreurde men de overhaaste behandeling van deze begrootings-aanvulling en de late indiening van het eerstgenoemde ontwerp.
De vergadering is daarna tot nadere bijeenroeping gescheiden.
’s-Gravenhage, 28 Juli. Bij het examen in de Engelsche taal, lager onderwijs, slaagde mejuffrouw J. M. Peereboom van Haarlem.
Heden werd door den ingen. H. P. N. Halbertsma in het café „Neuf” te ’s-Gravenhage, namens de heeren Th. A. van den Broek en G. W. van Barneveld Kooy Jr., aanbesteed, het bouwen van den watertoren onder bijlevering der benoodigde materialen, met uitzondering van de buisleidingen en het reservoir; het leggen van de gegoten ijzeren buisleidingen, alles ten dienste der waterleiding te Meppel. Minste inschrijvers waren: voor den toren F. van Balen te Nieuwe Schans, voor ƒ 13 880; voor de buizen C. de Ruiter te Zoeterwoude, voor ƒ 17 472,54.
Niet Jan Herman Geel, die onlangs uit de gevangenis werd ontslagen, maar zijn broeder, de winkelier W. J. Geel, is Zondag te Amsterdam gegijzeld.
Berlijn, 28 Juli. De Norddeutsche Zeitung verneemt, dat de Bondsraad heden zijne goedkeuring verleende op de ontwerpbepalingen betreffende eene verhooging van het tarief voor uit Rusland ingevoerde waren.
Londen, 28 Juli. Gedurende deze week zijn onder het rundvee in Northamptonshire en in de aangrenzende graafschappen verscheidene gevallen van miltvuur voorgekomen.
Het zieke vee wordt, na verbrand te zijn, begraven.
Antwerpen, 28 Juli. Een geweldige brand is in het paviljoen van het Centrale Entrepot uitgebroken.
De vlammen breiden zich snel uit, de tweede verdieping en de zolders zijn al aangegrepen. De brand wordt meester van het Entrepot.
Berlijn, 28 Juli. De Reichsanzeiger maakt eene memorie aan den Bondsraad bekend over de ingediende ontwerp-bepalingen over de verhooging van rechten op waren die uit Rusland worden ingevoerd. De verhooging bedraagt 50 procent der aangifte volgens het tarief.
Parijs', 28 Juli. De verklaringen gisteren in het Britsche Lagerhuis gegeven, worden beschouwd van geruststellenden aard te zijn. Havas-agentschap verzekert, dat de blokkade van de Siameesche kusten doorgaan zal, te beginnen a. s. Maandag.
Londen, 28 Juli. In het Huis der Gemeenten deelde de vice-minister sir Edward Grey mede, dat lord Dufferin, de Britsche gezant te Parijs, gisteren van daar telegrapheerde , dat de blokkade van Siam den 31sten dezer maand zal aanvangen.
Een telegram, later uit Bangkok ontvangen, meldt, dat de blokkade den 26sten begon. Een ander telegram uit Singapore zegt, dat daar gisteren van de blokkade kennis werd gegeven en dat zij heden is begonnen en zich uitstrekt over de Golf van Siam. Aan schepen onder neutrale vlag wordt drie volle dagen tijd gelaten om hunne lading in te nemen en Bangkok te verlaten.
Advertentiën.
Plaatselijke Aankondigingen.
Opgave betreffende den BURGERLIJKEN STAND.
(Uit de registers. Zie ook de advertentiën).
Bevallen: 26 Juli: M. de Rooij-Koster, Z. – 27 Juli: I. Wereldsma-Viersen, D. – N. Blom-Kooiman, Z. — 28 Juli: G. W. Wolzak-v. d. Enden, Z.
Overleden: 26 Juli: J. Blecking, 82 j. — A. M. J. Voorham, 1 m. – J. J. Timmers 3 d. — 28 Juli: G. A. v. Andes, 19 d. – H. R. v. Andel, 19 d.
PREDIKBEURTEN.
Zondag 30 Juli.
Groote kerk. Voorm. 10 uren, Ds. Gerth van Wijk, pred. te Bennebroek. ’sAvonds 6 uren, Barbas. 40e Zondag.
Nieuwe kerk. Voorm. 10 uren, Ds. Waardenburg, pred. te Velsen.
Janskerk. Voorm. 10 uren, Hoog.
Bakenesserkerk. (Voor de kinderen.) Voorm. 10 uren, de heer Hilbrander.
Waalsche kerk. Dix heures, Mr. Debry.
Gereformeerde kerken.
(Ged. Oudegracht.) Voorm. 10 uren, ’s avonds 5 uren, Ds. J. H. Donner, zend. director te Leiden.
(Klein-Heiligland.) Voorm. 10 uren, ’s avonds 5 uur, Schotel.
(Ridderstraat.) Voorm. 10 uren, Langhout, Avondmaal. ’s avonds 6 uren, Langhout, Nabetrachting.
Woensdag ’s avonds 8 uren, Langhout.
Luthersche kerk. Voorm. 10 uren, Poolman.
Kerk der Vereenigde Doopsgezinden. Voorm. 10 uren, J. P. van der Vegte, pred. te Blokzijl.
Remonstrantsche kerk. Voorm. 10 uren, Tideman.
Kerk der Broedergemeente. Voorm. 10 uren, Ksleel, Hoogduitsch, ’s Avonds 7 uren, Groote, Ev. Luth. pred. te Utrecht.
AGENDA VOOR 29 JULI.
HAARLEM, 29 Juli.
Verkooping v. onr. goederen, Gouden Leeuw, 5 uur.
AMSTERDAM, 29 Juli.
Grand Théâtre: Hendrik III. 8 u.
Schouwburg Van Lier: Ilse. 8 u.
Frascati: De Vleermuis. 8 u.
Artis-Schouwburg: De Arme Student. 8 u.
Salon des Variétés: De Dansduivel. 8 u.
Theatre Tivoli: Doctor Pascal.
Paleis voor Volksvlijt: Strijk-Concert. 8 u.
