Pagina:Stijl vol 02 nr 08 p 085-089.djvu/1

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
A­BON­NE­MENT BIN­NEN­LAND 4.50 BUI­TEN­LAND 5.50 PER JAAR­GANG BIJ VOOR­UIT­BE­TA­LING. VOOR AN­­NON­CES WEN­DE MEN ZICH TOT DE AD­MI­NI­STRA­TIE.

MAAND­BLAD GE­WIJD AAN DE MO­DER­NE BEEL­DEN­DE VAK­KEN EN KULTUUR. RE­DAC­TIE THEO VAN DOES­BURG.

AL­LE STUK­KEN DE RE­­DAC­TIE BE­TREF­FENd: K. GAL­GE­WA­TER 3, LEI­DEN. AL­LE STUK­KEN VOOR DE AD­MIN. AD­RES­SEE­RE MEN MORSCH­WEG 20, LEI­DEN, HOL­LAND.

2e JAARGANG.
NUMMER 8.
JUNI. NEGENTIENHONDERDNEGENTIEN.

NATUURLIJKE EN ABSTRACTE REALITEIT.

DOOR PIET MONDRIAAN.

TRIALOOG (gedurende een wandeling van buiten naar de stad).

Y. Leek. X. Naturalistisch schilder. Z. Abstract-realistisch schilder.

1e Tooneel. Late avond — vlak land — wijde horizon — hoog daarboven de maan.

Y. Hoe schoon.
X. Wat een diepte van toon en kleur!
Z. Wat een rust!
Y. Dus de natuur ontroert ook U?
Z. Als dat zoo niet was, zou ik geen schilder zijn.
Y. Omdat U geen natuur meer schildert, dacht ik dat de natuur U ook niets meer deed.
Z. Integendeel, de natuur ontroert mij diep; ik schilder de natuur slechts op een àndere wijze.
X. Uw composities noemde ik wel eens symphonieën: muziek kan ik er in zien, maar natuur ..... neen.
Z. En toch zou men evengoed in de natuurlijke schilderkunst muziek kunnen zien. Ook de natuurlijke schilderkunst heeft haar rythme, al komt het niet zoo duidelijk uit als in de abstract-reëele schilderkunst.
X. Ja, maar de abstract-reëele schilderkunst beeldt zonder vorm: dit heeft zij met de muziek gemeen, die ook niet door middel van het natuurlijke beeldt.
Z. Dit laatste kan ik niet met U eens zijn, want ook de klankcombinaties, althans der traditioneele muziek, beelden vorm; al is deze niet te zien, hij is toch te hooren. Het hoorbare kan terdege naturalistisch zijn, dat leert de traditioneele muziek ons well In de moderne muziekcomposities, waarin melodie, vormbeelding, opgeheven is, zie ik echter wèl overeenkomst met de abstract reëele schilderkunst, maar dit is niet hetgeen U bedoelt. U bedoelt een scheiding te maken tusschen de abstract reëele en de natuurlijke

85