Pagina:Tijdinghe uyt verscheyde Quartieren 1621-04-21.djvu/1

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen

VVt Zurich den 4. April.

NAe dien die gene dewelcke aen Ertzmoorder ende Bandijte Planta nevens noch 7. andere doot geslagen hadden, hebben sich de selve inde 300. sterck tsamen verbonden, ende ettelijcke Articulen vant Vaderlandt, nopende hare oude verbondts-brieven, dat sy ghene Potentaten willen subject zijn, malcanderen gelooft nae te comen, ende beslooten alleene tverbondt mette Croon Vranckrijck te onderhouden, ende dien volgende alle vreemde Soldaten, Spangiaers ende die vijf plaetsen, uytten Lande te slaen, tot dat haer Vaderlant wederom in voorgaenden Stant sal sijn gekomen, hebben daer op so veel by malcanderen gebrocht, dat sy inde 10000. sterc geworden zijn, ende verleden Sondach in over Bont die 5. plaetsen aengegrepen, die selve, mitsgaders die Spaensche hulpe geslagen, ende inde 300. vande selve te nedergheleyt, alsoo dat zy met groot schricken door die diepste Sneeu de vlucht over t’gheberchte teghens Vrij ghenomen hebben, haer Overste de welcke totten hals toe in de Sneeu was blijven steecken, naulijcx gheredt, hebben oock inde vlucht alle hare rustinghen inde Sneeuw van sich geworpen, oock alle hare Bagagien, tros, ende ettelijcke wagens met Proviand de onse te buyt gelaten, als mede 5. stucken gheschut becomen, Item op des Landt-Rechters Forins taeffel in huys 4000. Silveren Croonen in Specie, ende 200. stucks vee, twelck den Mylaenschen Ghesanter die by hem was geweest, voor sich int lant hadden opghekost, achter laten moeten, ende met allen Jesuiten ende Papen, mitsgaders 5. Vaendel van de plaetsen, ende het Vaendel van Mesaxendaal, tot nae Vry gevlucht, ende trecken alsoo ghemelte 10. duysent man teghenwoordich tsamen nae Veltlin, die Spaenschen aldaer insghelijcks uyt te jaghen, overmits hun gheen hulpe van weghen de groote Sneeuw, toecomen can. Onse 3. Vaendels legghen teghenwoordich in die 5. plaetsen in quartier, twelc sy verlaten hebben.

VVt Egher den 6. April.

Huyden is die Chur-Saxen Overste met 3. Stucken gheschuts van hier, daer onder een groot Stuck gheschut is, met eene Compaignie Ruyter ende een Vaendel Musquettiers met Schans-Corven ende andere Crijchssaecken, daer toe ettelijcke hondert Beyersche Crijchsvock comen sullen, na Falckenou ende Elenboghen ghetrocken om ’tselve te belegheren, ende soo men seyt, souden sich huyden vroech die Falckenouwers met Vrou ende kinderen na Ellebogen ghesalveert, ende dat Stedeken inde brandt ghesteecken hebben, Soo heeft men oock voor seecker advijs dat die besettinghe in Pilsen mette Beyersche geaccordeert is, ende teghens betalinghe, de selve Sterckte overghegheven hebben, vier Vaendel sijn by de Beyersche in Pilsen ghebleven, die andere drie Vaendel de welcke int accoordt niet hebben consenteren willen, zijn nae Mansvelt ghetrocken, hebben perdoen ghecreghen, overmits zy inde overghevinge onschuldich zijn, hebben daerinne tweentwintich groote ende cleyne Stucken gheschuts gelaten, Soo verstaetmen tegenwoordich dat sich Tabor ende Wittingou, oock met accoort soude overgegeven hebben, soot selve waer is, mochtet Ellenboghen wel niet lang teghenhouden. Die Grave van Mansvelt treckt dagelijcx noch veel volcx toe, wat hy daer met voornemen wert, sal den tijdt gheven.

Wt VVeenen den 7. April.

Die Fransche Ambassadeur, mitsgaders die Heeren Commissarisen zijn eerst huyden mette eyntlijcke Keyserlijcke resolutie van hier wederom na Heymburgh verreyst, ende tot besluytinghe vanden Honghersche Vrede noch thien daghen termijn gheset, dan soo veel men verstaet, zijn meest alle tot op eenige weynich poincten na veraccordeert, ende Betlehem in sijn begheeren, behalven het generaal pardoen voor andere Landen, meest alles gheconsenteert worden, namentlick dat hy een Vorst in Hongaren ghetituleert, ende hem teghenwoordich drie hondert duysent florijnen, als mede jaerlijcx inde duysent Marck Silvers uytte Bergh-Steden ende ettelijcke Spanschappen in Over-Hongaren tot aen die Theusa ghelevert, ende ingheruymt sal worden, Interim laten hare Keyserlijcke Majesteyt allerleye preparatien totten Oorloch ghereet maecken, om daer niet (inghevalle de tractatie teghens alle hoopninghe te rugghe gaen mochte) terstont met hare Armade voort te varen, gelijck dan gisteren ende huyden inde veertich Schepen tot maeckinghe van een Schipbrugh, van hier na Heymburg sijn gevoert, ende bevolen dat inde sesthien duysent Keyserlijcke Soldaten in haeste voort marceeren sullen, de welcke door Bohemen na den Palts ghevoert sullen worden, t’welck den tijdt sal leeren.
Als voor acht daghen der Vnieerden Vorsten ende Standen gesanter Heer Graef Fredrich van Solms, Heer Benjamin van Bulinghuysen, Heer Joris Sobel, ende D. Joachim Faber alhier aenghelangt zijn, zijn de selve t’samen den tweeden deses tot Keyserlijcke audientie ghevoordert, ende soomen vermerckt, wel ontfanghen worden, Sondach daer na heeft de Vorst van Wurtenbergh alleene audientie gehadt, men seght van weghen het Rijcx ende Boheemsche Leen, daer inne zy goede resolutie becomen hebben, van der Ghesanten aenbrenghen seyt men, dat het tot stichtinghe van rust ende vrede int Rijck aenghesien is, het Crijchsvolck of te voeren, ende die executie soo wel teghens Pals als andere te rugh te houden, dan alsoo die Executorialen alreede voort ghesonden zijn, soo verwachtmen of de executie door dese legatie terugh mochte gehouden worden.
Wt Moravien heeftmen dat aldaer oock ettelijcke Heeren ende Landt-Standen in apprehensie ghenomen worden.

VVt VVorms den 13. April.

Tot Heydelbergh bevint sich eenen Ambassadeur van den Coninck van Vranckrijck, die den Geunieerden alle moghelijcke assistentie, tot conservatie van de Pfalts ende Vnie beloofde, heeft oock dit accoort met Spinola gantsch niet gheapprobeert.

VVt Franckfort den 16. April.

Opten 12. deses is tot Ments tusschen Marquis Spinola als Keys: Generael ende die Vnieerde Standen een vrede gheslooten.
Voor eerst hebben de Gheunieerde belooft, de Marquis Spinola noch zijn volck ofte plaetsen, die in zijn ghewelt zijn, noch eenighe andere die in dese handelinghe begrepen zijn, in geenderley manieren voortaen te molesteren, noch Frederick den Pfalts-Grave met ghelt, volck ofte met andere middelen, directelijck ofte indirectelick, door zich ofte door yemant anders te helpen. Die voor desen ghemaeckte Vnie noch in faveur des voorschreven Pfalts-Graven noch teghens den Keyser te prolongeeren, ofte eene nieuwe Vnie te maken, maer voor expiratie van de Vnie namelijck den 4 May, ouden stijl, al hun volck uyt de Pfalts ende andere tot defensie van de Pfalts gheoccupeerde plaetsen te doen vertrecken, ende des Keysers ghehoorsame ende ghetrouwe Standen te verblijven. Daerenteghens