Wt Bundten den 7. Mey, 1621.
En Eertshertoch Leopoldus sterckt sich noch seer teghens ons, heeft alle Waterstercten door den Rhijn laten ofsien, ende dese dagen den pas oock besien willen, waer over een rumoer ontstaen, ende opten Oostenrijcksche losghebrant is, dat zy sich wederom te rugh hebben moeten begheven. Oock hebben eergisteren vier hondert Oostenrijcksche Peerden voorby den Pas passeeren willen, dan hebben wederom te rugh keeren moeten, ende zedert dat wy dat Spaensche volck gheslaghen hebben, hebben wy rust ghehadt, Ende zijn huyden Ghesanten tot hare Doorluchticheyt na Insbruck ghereyst, wat zy verrichten sullen, leert den tijdt.
VVt VVeenen den 12. dito.
Na dien dat Slot tot Presburgh door den Generael Bucquoy sterck beschoten is, die besettinghe die Borstweere benomen, ende die Duytschen mette Hongaren daer inne onder malcanderen oneenich wierden, hebben sich den sevensten deses overghegheven, men heeftse met Sack ende Pack, Hals ende Sijtgeweer, uytghedane Lonten ende opghewonden Vaendels oftrecken laten, die Hongaren zijn na Betlehem ghetrocken, ende die Duytschen die niet dienen wilden, na de Moravische Frontieren gheconvoyeert.
Die Stadt ende Slot heeftmen met 3. Vaendel Duytsche Soldaten beset, ende is tot noch toe inde Stadt gheen ghewelt gheschiet, dan omtrent Presburgh, zijn die schoone Marckten Sint Joris, Bossing, Modo ende andere plaetsen, die sich oock over ghegheven hebben, uytgheplundert.
Bucquoy is mette Keyserlijcke Armade van daer op Nieuheusel gheruckt, dan als die besettinghe daer inne die overghevinghe van Presburgh hebben vernomen, hebben zy sich selfs gheaccommodeert, ende Duytsche besettinghe inghenomen, Insghelijcx oock Oedenburgh ghedaen heeft, twelck men op ghenade ende onghenade heeft aengenomen, Tyrna soude sich oock alreede accommoderen willen, Is alsoo de passagie op Raab ende Comorra wederom open, Ende [i]s Betlehem na de Bergh-Steden gheruckt, aldaer, s[o]o men seyt, die Croone ghenomen, ende daer met na Cascou in Over-Hongaren ghetrocken, vanden w[ij?]cken de Spanschappen ende Vrye-Heyducken mee[s]tendeel af ende by den Setsschi ghevallen zijn, de w[e]lcke Betlehem groote schade doen.
D[ie] Keyserlijcke reyse na Reghensbergh, gaet binnen dr[y] Weecken voort, ghelijck van gisteren de Overste [H]ofmeester Heere van Echenbergh van weghen d’[w?]tschrijvinge vanden Churvorstendach voor aen na Reghensbergh is verreyst, den welcken huyden des Rijcx Vice-Cantzelier volghen sal, om alle noodige p[r]eparatie te maecken.
Den thie[n]den deses zijn des Vorsten van Wirtenberghs Ghes[a]nten met des Rijcx, ende gisteren mettet Boheemsc[h]e Leen gheinvesteert worden. Insghelijcx zijn Coni[n]ckl. Denemarcksche Ghesanten alhier ghecomen, end[e] alreede om audientie aen soecken laten, hare wervi[n]ghe soude op intercessie voor den Palts aenghestelt [s]ijn.
VVt Praghe den 7. dito.
Van Dreesden heeftmen dat den Churvorst van Saxen dat schrijven twelck die Evangelische Predicanten alhier, hare Churvorstelijcke Doorluchticheyt toeghesonden hebben, becomen heeft, ende tselve (sittende met Eerts-Hertoch Carel over Tafel) gheopent ende ghelesen hebbende, daer over seer verstoort ende toornich gheworden sy, datmen mette Evangelische Predicanten, die welcke de ware Augsburghsche Confessie toeghedaen waren, sulcken handel begost, ende souden by de twee hondert Evangelische Predicanten alhier ende int Landt zijn, die alle nae Leypsich ende Wirtenbergh zijn gheordonneert, daer onder zijn die van dertich tot veertich jaer Predicanten zijn gheweest, die welcke bevolen is hare Vrouwen van sich te doen, de selve voor Hoeren, als mede de Kinderen die zy by haer ghewonnen hebben, voor Hoer-kinderen houden, ende sich wijen laten sullen, twelck zy niet doen willen, ende t’samentlick wech trecken, wat nu Churv. Saxen hier toe doen ende antwoorden wert, sal den tijdt leeren.
Voor drie daghen is alle dat Beyersche volck te peerde ende te voete, twelck alhier gheleghen heeft tot het ander Volck na Ellenboghen gheruckt, ende dewijle deselve Stadt verovert is, sullen zy t’samen na den Palts trecken ende haer Legher by Egher slaen.
VVt Egher den 12. dito.
Dat Beyersche Crijchsvolck twelck voor Egher gheleghen heeft, treckt weder om van daer af ende na den Palts toe, ende of wel die Soldaten binnen Ellenboghen sich hebben overghegheven op Accoordt dat men haer met Sack ende Pack soude oftrecken laten, soo zijn zy doch voor Falckenou alle geplondert, die Ellenboghers wort opgheleyt twee hondert duysent Daelders op te brengen, ende zijn seventien Raetspersoonen ende Burghers aldaer ghevangehen ghenomen ende op’t Slot ghevoert, werden eenen herden stoot moeten uytstaen, zijn ten deele seer rijcke Luyden.
VVtten Pals den 18. dito.
Dat Crijchsvolck leyt teghenwoordich om Tourlach om heer, wachten op betalinghe, Tot Loudenbergh, Neckerhuysen ende in die Quartieren, sal een yeghelick opschrijven t’gunt die Soldaten by een yeghelick verteert hebben, ende t’selve op toecomenden Sondach door die Schouten inde Cantseley na Heydelbergh schicken, twelck hun ofghetrocken sal worden, dat volck twelck tot Westhoven ontwapent is, light noch om Ladenburgh om heer, doen die Luyden groote schade.
VVt Ceulen.
Dat Keyserlijcke ende Spaensche Crijchs[v]olck, naedert sich van Brabandt, Luttich, Maes[t]richt, als oock uyt Duytschlandt ende Lottringhen na de Landen van Guylich. Legghen oock een de[e]l twee ofte drie Mijlen omtrent Bon, Arwijler ende Sintsig tot inde Euffel, ettelijcke duysent Man te voet, sullen aldaer ghemonstert worden, men seght zy sullen sich voor Guylich, of de Papenmuts begheven, het voetvolck dat int Sticht Luttich ghelegher[t] heeft is te Water, ende de Ruytery te Lande op Roerm[u]ndt ghetrocken, men vermoedt dat Lottringsche ende Burgundische volck, sullen Keyserlijcke Vaendels crijghen, ende in Dusseldorp, Wesel ende Berck gheleght, ende dat Spaensche vock te velde ghenomen worden, want de Coninck van Spaegnien van sints soude sijn alle gheoccupeerde Steden ende Ve[s]tnissen hare Keyserlijcke Majesteyt als het rechte Overhooft van’t Rijck, te restitueren.
Die Gouverneur tot Guilich heeft sich teghens attelijcke Coopluyden, dewelcke Convoy van hem