Tydingen uyt verſcheyden Quartieren, 1636. No. 13.
Wt Venetien den eerſten Maert 1636.
DEs Hertogen van Mylanen ende Spaensche veroveringe van’t Fort Gioan, continueert, ende of wel 4. Compagnien Piacentische Ruyters ’t selve ontsetten wilden, oock ’tGeschut op een Mijle weegs nae by de wercke was, met een achterhoede om de Spaensche uyt te locken, soo hebben nochtans de Piacentische retireren moeten, sijnde die beyde Marckgraven Corazana ende Peccario gequetst, waer over die vant Fort Gioan met sack ende pack uytghetrocken sijn. Sijnde daer benevens noch 700. Parmesaensche Soldaten aende Riviere de Poo doodt gheslagen, ende 180. ghevanghen; daer op heeft Gambacorta Spaensche Generael over de Ruyterije, ettelijcke Schepen van den Hertogh van Parma, op de Riviere de Poo, van Piacensa te gronde gheschoten, ende vier verovert, oock ettelijcke hondert stucken Vee uyttet Parmesaensche int Cremonesische Ghebiedt ghebrocht, waer over de Savoysche Generael Marquis Villa nevens het secours uyt Parma, wederom aen de Parmasche de Wapenen van sigh gheworpen ende de vlucht genomen hebben, de welcke van de Spaensche tot onder de Poorten van Parma vervolght sijn, ende de Broeder van den Prins Merzerano, ende den Luytenant vanden Marquis Villa ghevanghen. Den voornoemden Villa verschanst hem teghenwoordigh tot St. Lazaro voor Parma, met 6. stucken Geschut.
Wt Weenen den 27. Februarij.
De onruste in Sevenberghen continueert noch, ende soude des Bethlehems Cousijn Steffen Istuan, die sigh by den Turck begheven heeft, hem selven eenen grooten aenhanck maken, ende den Vorst Ragozi (met hulpe der Turcken) verdrijven, ende de possessie in Sevenberghen nemen willen, waer over men in Hongarijen sterck werft, om de Frontier-huysen des te beter te bewaren.
Den Rijcxdagh tot Regensburgh, de welcke op den 24. April uytgheschreven is, sal voorseecker voort gaen, Cheur Saxen ende Brandenburgh souden sigh hebben verclaert selfs in persoon aldaer te willen comen.
Wt Francken den 5. Maert.
Door het Stift Wurtsburgh sijn alreede 7. Regimenten te voet ende 2000. Peerden naer Duyringen tot Cheur Saxen ghemarcheert, de selve sullen d’ander volghen, hebben met plunderen der Edelluyden huysen ende andere, seer qualijck gheleeft. Den Hertogh van Wurtsburgh bevint sigh tot Mergetheym, aldaer zijn oock Ghesanten van Landtgraef Willem van Hessen aenghekomen, om te hooren of sy den Vredens-slot aennemen willen of niet.
Wt Baſel den 6. Maert.
De Cavalerye die in dit Bisdom gheleghen heeft, als het Ruych-hoofdische Regiment onder den Oversten Luytenant Spiegel, Oversten Werders ende 3. Compagnien van des Veldt-Maerschalcks Luytenant Colloredo Regiment, in alles 600. sterck, is eergisteren opghebroken, haren marche op Dan ghenomen, sullen door Lottheringen na de Moesel gaen, ende sich metten Veldt-Maerschalck Colloredo conjungeren. De Infanterije, als het Regiment vanden Marquis de Grana, onder den Oversten Luytenant Moor, ende Oversten Becker onder den Oversten Luytenant Paradiser, in alles 1100. Man sterck, blijven in’t Bisdom, tot dat de vruchten die uyt Bourgondien komen, in salvo nae herwaerts ghebrocht werden.
Den Hertogh van Rohan heeft den 18. deses by nacht de Spaensche wacht, die aen dese sijde aen de Commerzee waren, overvallen, ende het kleyne stercke Fort la Tourette, een Canonscheut vant Fort Fuentes, met storm inghenomen, vele ter neder gheleydt ende ghevanghen, oock vele schoone Peerden ende goeden buyt becomen, ende daer nae ’t selve Fort springhen laten.
Wt Leipsigh den 6. Martij.
Het volck leydt aen weder-sijden noch inde oude Quartieren, doch streupen de Sweedsche herwaerts ende derwaerts, ende hoortmen niet als van roven ende plonderen. De Sweedsche Gesanten bevinden sich noch tot Halle, begeeren een stilstant, ende vergrootinge van hare Quartieren, Wisselinge vande gevangens, ende eyntlijck van Vrede te tracteren, doch het schijnt niet dattet hun recht ernst is, maer dat sy soecken de saecken op te houden tot dat den Oversten Wrangel by haer komt, hebben een aenslagh op Halle gehadt, om ’t selve by nacht te overvallen, maer is niet voort-gegaen. Onse Schip-brugge is wel gereedt, maer kan van wegen het Ys niet ingeset werden; Ende of men al schoon over de Saal trecken moghte, soo staet te besorghen hoe men daer weder over komen sal. Den Oversten Vngar heeft een aenslagh op Moorsburgh ghehadt, maer de Sweedsche zijn hem voor-ghekomen, ende ettelijcke Dragonners gheslaghen. Moorsburgh is ons veel te nae, indien yet beswaerlicks voor viel, soudet ons op ’t eerste gelden.
Den Oversten Speerruyter heeft sich noch gheaccommodeert, ende sich aen onse sijde begeven, doch wil sijn volck gelt hebben: Daer tegens heeft sich den Oversten Coninghs-marck met sijne Regimenten totte Sweedsche begeven. Gister avont heeftmen wederom tot Halle met Canon sterck op malkanderen gespeelt.
De Denemarcksche Ghesanter is van Halle met 3. Koetsen alhier aen-gekomen, ende voorts sijn reyse nae Weenen int werck ghestelt: Soo is men des Keysers Ghesanten van Dresden oock alle uren alhier verwachtende.
Dit Landt wert vande Keysersche ende onse Cheur-Vorsten volck soo geruineert, dat desgelijcks voor desen in alle drie in-vallen niet is gheschiet.
Wt Metz den 28. Februarij.
De Crabaten stroepen tot de Brugghe vande Moesel, die versterckt zijn gheweest met eenighe Spaensche troepen. De Sweden van Hertogh Barent stellen haer daer teghen, ende zijn ghelogeert in het Stift Toul: die die van Verdun verlaten hebben by faute van voeder. Den Grave van Soissons is tot S. Menehond met sijn Crijghs-volck, om hem oock tegen dese stropers te stellen, ende haer beletten den Pas vande Mase, die sy meynden by Mouzon te passeren.
Wt Luxenburgh den 7. Maert.
De superstitieuse Geesten zijn besich met het uyt-legghen van een waersegginghe van drie Arents, onlanghs ghesien in Artois: den eenen is gevangen van een Valckenaer, ende gedragen
