Onze samenleving verandert snel. Dit doet een groot beroep op het aanpassingsvermogen van zowel burgers als overheid. Mondige burgers hebben steeds meer behoefte aan keuzevrijheid, kwaliteit en maatwerk. Om hieraan tegemoet te komen zijn financiële middelen alleen niet voldoende. Het is evenzeer een kwestie van organisatie, waaraan ook burgers, bedrijven en instellingen belangrijke bijdragen kunnen leveren.
Voor een goede balans tussen vrijheid en verantwoordelijkheid is een overheid nodig die richting geeft en ruimte biedt, die resultaten verlangt en rekenschap aflegt; een overheid die normen stelt en handhaaft, daadkracht toont en daarmee gezag heeft.
Aan de kwaliteit en organisatie van de gezondheidszorg worden steeds hogere eisen gesteld, mede als gevolg van nieuwe medische mogelijkheden en demografische ontwikkelingen. Zorg op maat staat voorop. De regering heeft de afgelopen jaren stapsgewijs een vernieuwing van het zorgstelsel ingezet, die uitgaat van de vraag naar zorg en minder regelgeving. In vervolg hierop heeft zij voorstellen gedaan voor een algemene ziektekostenverzekering. Solidariteit, keuzevrijheid en flexibiliteit staan hierin centraal. In de gehandicaptenzorg en de thuiszorg begint het beleid gericht op verkorting van wachtlijsten vruchten af te werpen. In de zorgsector als geheel is echter nog steeds sprake van ernstige knelpunten. Voor het verder terugdringen van personeelstekorten en wachttijden worden ook volgend jaar aanzienlijke bedragen beschikbaar gesteld.
De voortgang van de medische wetenschap biedt vaak ongekende mogelijkheden, die tevens ethische dilemma’s oproepen. Om dit soort vraagstukken fundamenteel te bestuderen wordt volgend jaar een centrum voor ethiek en gezondheidsbeleid opgericht.
Scholen en leraren krijgen meer ruimte en stimulansen om de kwaliteit, variëteit en toegankelijkheid van het onderwijs te verbeteren. Met aanvullende maatregelen zullen onderwijsachterstanden bij jonge kinderen beter worden bestreden. De leerplichtige leeftijd wordt verlaagd naar vier jaar.
De huidige knelpunten op de arbeidsmarkt onderstrepen de noodzaak van omvangrijke investeringen in het beroepsonderwijs. De regering geeft hieraan samen met sociale partners invulling. Om de internationale aansluiting van ons hoger onderwijs te bevorderen wordt komend jaar een begin gemaakt met de invoering van een bachelor-master-stelsel en wordt de borging van de kwaliteit versterkt.
De toegankelijkheid van ons cultureel erfgoed voor een groot en divers publiek vraagt om vernieuwingen in het museaal bestel. De regering heeft middelen vrijgemaakt voor een ingrijpende renovatie van het Rijksmuseum in Amsterdam.
Veiligheid is een algemeen belang bij uitstek. Na de vuurwerkramp in Enschede heeft de nieuwjaarsbrand in Volendam onze samenleving opnieuw diep geraakt. Maatregelen zijn genomen om regels waar nodig aan te scherpen en beter te handhaven. Vrijblijvendheid mag niet worden getolereerd. Een ieder dient de eigen verantwoordelijkheid te beseffen en te nemen.
