Sjabloon:Multatuli idee/e
9. Ik zeide in 5, dat de optelling van veel middelmatigheden altyd gelyk blyft aan één middelmatigheid. Waarschynlyk had ik moeten zeggen: het gemiddelde eener verzameling van middelmatigheden staat beneden de middelmatigheid.
Neem ’n schaal aan van 1° tot 100°. De middelmatigheid dobbert tusschen 33° en 67°. Het meerendeel der menschen staat zóó naby graad 33 — dat is: zoo naby de grens waaròver onbruikbaarheid begint, of erger — dat de weinigen die zich bewegen naby 67° — in de buurt van uitstekend — niet in-staat zyn het gemiddelde van ’t geheel optevoeren tot 51°.
In cyfers is de zaak aldus:
Daarom zou ik stemmen tegen parlementaire regeeringsvormen, als ik iets beters kon vinden.
De cyfers zyn te gunstig gesteld. Niet alleen bereikt de waarde eener Vergadering het middelmatige niet, doch gewoonlyk daalt ze onder het nulpunt. De fout der cyfer-vergelyking ligt hierin, dat ik me gemakshalve slechts van positieve grootheden bediende, en wie ’t gehalte van onze „geachte leden“ onderzoekt, zal inzien dat men veelal te doen heeft met negatieve waarden, met niet-profeten, ’tgeen trouwens reeds blykt uit de onteerende „vaderlandsche geachtheid.“ Doch al ware dit anders, krachten die tegen elkaar inwerken, gaan te-loor. Zie daarover: Duizend-en-eenige Hoofdstukken over specialiteiten.